خاستگاه و دین سلجوقیان
در باب خاستگاه پیدایش این قوم و دگرگونیهایی که طی کوچها و مهاجرتهای متوالی در مراتع و صحراهای آسیای میانه برای آنها پیش آمد، اطلاعات موثق و قابل اعتمادی در دست نیست. بررسی اقوال مورخان و روایات ارمنی و بیزانسی قدیم هم در این باره کمک زیادی به پژوهشگر نمیکند. با این همه از مجموعه روایات میتوان نتیجه گرفت که این قوم پیش از عهد طغرل و چغری، مسلمان بودهاند.
شاید پیش از مسلمانی هم مدتی مذهب نسطوری مسیحی داشتهاند و در زمان ارتباط با خانان خزر، که در روایات مربوط به سابقه احوال
سلجوقیان اشارت رفته، یک چند هم تحت تأثیر آیین و فرهنگ یهود بوده باشند. البته در این باره حکم قطعی نمیتوان داد،
اما قراین نشان میدهد که هیچ یک از این گرایشهای مذهبی، هرگز موجب آن نشد که این طوایف از راهزنی و قتل و غارت دست بردارند. با آن که ارتباط با پادشاهان و سرکردگان ترک و تازیک در عهد سامانیان و غزنویان، موجبات آشنایی آنها را با شیوه معیشتی برتر از شبانکاری و بیابانگردی نشان داد، اما طوایف سلجوقی همچنان
خوی بیابانگردی خود را پاس داشتند.
صاحب (سلجوقنامه)، تیره سلجوقیان را از فرزندان و بازماندگان توقشور میش پسر گوگجو خواجه میداند. برخی مورخان، سلجوقی را پسر دُقاق یا تُقاق «= کمان» دانستهاند. دُقاق جزو امیران دست نشانده بیغو، فرمانده دشت ترکستان و مردی محتشم و با احترام بود. چون دلاوری و بی باکی زیادی از خود نشان داد، او را تَمَرمالیغ «= سخت کمان» میخواندند.
