حمیده از اسیران بربر، فرزند صاعد بربری، بود که در
مدینه به عنوان کنیز به فروش گذاشته شده بود و
امام باقر علیه السلام او را برای پسرش،
امام صادق علیه السلام، به هفتاد دینار خرید.
زنی بود بسیار والا مقام که لیاقت همسری و مادری امام معصوم را داشت.
روایات نیز از بزرگی مقامش حکایت می‌کند:
امام باقر علیه السلام در اولین برخورد با وی پرسید:« اسمت چیست؟»
گفت:« حمیده.»
امام فرمود:« در دنیا و آخرت حمیده (پسندیده) و ستایش شده‌ای.»
و نیز امام صادق علیه السلام فرمود:« حمیده همچون طلای ناب بود که در کوره رفته و از ناخالصی ها پیراسته شده باشد. فرشتگان الهی همیشه از او محافظت می‌کردند تا به دست من رسید، تا کرامتی الهی بر من و مادری برای امام پس از من باشد.»
برخی مورخان او را اندسی و ملقب به لوءلوء دانسته‌اند.
حمیده را حمیده بربریه، حمیده المضاه و حمیده الاندسیه نیز گفته اند. او غیر از امام صادق، مادر اسحاق و فاطمه نیز بوده است.
منابع:
- بحار الانوار، ج 48، ص 5، ح 5 و 7. از خرائج و کافی.
- بحار الانوار، ج 48، ص 6 و 7، ح 9 و 10 از ارشاد و کشف الغمه.
