حضرموت نام ناحیة وسیعی در شرق عدن و در کناره دریاست که صحرای ‹‹ احقاف›› در مجاورت آن بوده است. گویند
حضرت هود علیه السلام در این منطقه به خاک سپرده شده است.
نام دیگر آن اَلمَهَرَه می باشد. وجه تسمیه آن به حضرموت بنا بر اقوال مختلف چنین است :
الف- بعضی آن را نسبت به ‹‹حضرموت بن قحطان›› دانسته اند که در این مکان ساکن شده است.
ب- عده ای آن را از نام ‹‹حضرموت عمرو بن قیس بن معاویه›› دانسته اند.
ج-کسانی حَضْرَ موت را نام قبیله ای که در این منطقه ساکن بود، ذکر کرده اند.
د- در دوران گذشته جنگ سختی در آنجا رخ داده بیشتر ساکنان آن کشته شده اند لذا آن را ‹‹حَضْرَ موت ›› گفتند. (یعنی هرکس در اینجا بوده مرده است).
ه- در تورات این منطقه “ حاضر میت “ یعنی اولین ساکن آن آمده است و پنجمین حَضْرَ موت و المهره را یک منطقه وسیع در کنار “ عمان“ و “عدن“ دانسته اند.
المهره از مَهَره بن میدان بن عمرو بن الخاف بن قصاعه“ گرفته شده و نیز نام قبیله ای بوده است. مردم این منطقه در زمان حیات رسول خدا مسلمان شدند و پیامبر زید بن لبید را حاکم بر آنجا و مأمور جمع آوری
زکات آن قرار داد و کنده را نیز ضمیمه ولایت او کرد.
پس از وفات پیامبر و آغاز خلافت ابوبکر، طایفه ای از کنده که ساکن حَضْرَموت بودند، حاضر به پرداخت زکات به وی نشدند و گفتند که تا زمانی که رسول خدا زنده بود از وی اطاعت می کردیم، اگر شخصی از اهل بیت او بر سرکار آید از وی اطاعت می کنیم، در حالی که
ابوبکر هیچ حق حکومت و بیعت بر ما ندارد. زیاد با لبید که وضع را چنین دید شبانه از آن منطقه گریخت و ضمن اشعاری ساکنین این منطقه را مرتد نامید.
البته ابوبکر پس از مدّتی سپاهی فرستاد که طائفه مزبور غلبه و آنها تحت سلطه حکومت مدینه در آمدند. ابوبکر در شمار جنگ با مرتدان، برده (یا جنگ) حَضْرَموت را نیز نام برده است.
ساکنین حَضْرَموت در دوران خلافت
امام علی از شیعیان حضرت به شمار می رفتند و حتی سپاهی از سوی
معاویه مأمور حمله به آنجا شد تا شیعیان را از بین ببرد، هر چند در آن زمان موفق به چنین کاری نگشت.
منابع:
تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه ص 27 و 28 به نقل از معجم البلدان