نگاه کلی
جامدات مولکولی زیر گروه
جامدات بلورین میباشند. شبکه بلور این جامدات از مولکول تشکیل شده است. تمام مواد گازی شکل در دمای اتاق و تمام مایعات ماهیت مولکولی دارند. در صورت بالا بودن وزن مولکولی ممکن است ماده در دمای معمولی به صورت مولکولی باشد (مانند
نفتالن) ، این دسته از جامدات فراریت بیشتری دارند و نقاط ذوب و جوش آنها پائین است. گونههای مولکولی معمولا چه در حالت مایع و یا در محلول نارسانا یا رساناهای ضعیف
جریان الکتریسیته هستند.
خواص و ساختمان جامدات مولکولی
نیروهای بین مولکولی که مولکولها را در شبکه بلور کنار هم نگه میدارند در
مولکولهای قطبی نیروهای پراکندگی و دو قطبی - دوقطبی و در مولکولهای غیرقطبی فقط نیروهای پراکتدگی (
نیروی لاندن) هستند. بدیهی است که این نیروها چندان قوی نیستند و پایین بودن نقاط ذوب و جوش و همچنین نرم بودن جامدات مولکولی ناشی از ضعیف بودن این نیروها میباشد.
نیروهای لاندن مولکولهای غیرقطبی را در
شبکه بلورین کنار هم نگه میدارد. این نیروها در مولکولهای قطبی توسط نیروهای دوقطبی - دوقطبی تقویت میشوند. نقاط ذوب و جوش ترکیبات قطبی معمولا ، اندکی از نقاط ذوب و جوش ترکیبات غیرقطبی با اندازه و شکل مشابه بالاتر است.
البته استثناهایی هم در این رابطه وجود دارد. به عنوان مثال برای برخی از ترکیبات نیروهای لاندن قویتر از نیروهای دوقطبی - دوقطبی میباشد. به عنوان مثال HCL که به مراتب قطبیتر از HI است و نیروهای دوقطبی - دوقطبی آن قویتر از نیروهای دوقطبی - دوقطبی HI میباشد. اما
نقطه جوش آن پائینتر از HI است، زیرا نیروهای لاندن در بین مولکولهای HI قویتر است تا بین مولکولهای HCL.
دلیل نارسانا بودن جامدات مولکولی
بطور کلی
مواد کووالانسی مایع رسانای الکتریسیته نیستند. جامدات مولکولی از
مولکولهای قطبی یا غیر قطبی تشکیل شده است. مولکولهای غیر قطبی دارای
بار الکتریکی نیستند تا بر
میدان الکتریکی تاثیر متقابل داشته باشند.
در ترکیبات قطبی بازهای منفی و مثبت یک دو قطبی هر دو در یک ذره قرار دارند (یک سر مولکول اندکی بار + و سر دیگر آن اندکی بار - دارد) که در نتیجه بطور یکسان به سوی دو قطب میدان الکتریکی جذب میشوند ولی برخی مولکولهای قطبی مانند HCL در اثر ترکیب با آب به میزان کمی تفکیک شده و یونهای با
غلظت کم تولید میکنند. این مواد خاص در این حالت رسانایی ضعیفی دارند. مواد مولکولی قطبی در حالت مایع (مانند
آب) مهمترین حلال برای
مواد یونی هستند.
مباحث مرتبط با عنوان