شرح تیره کاسنی
Compositae
تیره مهمی از گیاهان گلدار پیوسته گلبرگ و شامل تقریباً 9000 جنس و متجاوز از 20000 گونه است که در تمام نقاط کره زمین و حتی در مناطق مختلف یک ناحیه بافت می شود.
گیاهان این تیره عموماً علفی، یکساله یا پایا و بندرت به صورت درختچه های کوچک یا درخت های کوچک می باشند برگهای آنها دارای شکل و ظاهر بسیار متنوع در گونه های مختلف است بطوریکه کلیه حالات ممکن است سازش برگ با محیط زندگی در آنها قابل تشخیص می باشد و فقط تنها صفتی که در همه آنها عمومیت دارد فقدان زائده زیر برگ یعنی استیپول در آنهاست.
در بین آنها به تفاوت انواعی با برگهای ساده به وضع متناوب یا متقابل بندرت مرکب از برگچه های شانه ای و یا پنجه ای با پهنک منقسم به قطعات متحدالشکل مشاهده میگردد.
از اختصاصات این گیاهان آن است که عموماً گلهایی مجتمع به صورت گل آذین کاپیتول دارند و این خود باعث می گردد که در همان نظر اول پی به تشخیص تیره این گیاهان برده شود.
در قاعده کاپیتولهای این گیاهان نیز تعدادی براکته مختلف الشکل در یک چند ردیف دیده می شود که مجموعاً انولوکر نام دارند علاوه بر براکته های مذکور که براکته خارجی نامیده می شوند براکته های داخلی نیز در کاپیتولها به تفاوت وجود دارد که در قاعده گلها بر روی نهنج قرار دارند اینگونه براکتهها به علت فشردگی زیاد به صورت زبانه نازک و ظریف و تار مانند و غیره در آمده اند براکتر های داخلی ممکن است اصولاً در کاپیتول بعضی این تیره دیده نشود.
گلهای هر کاپیتول ممکن است لوله ای زبانه ای یا به هر دو صورت و یا آنکه مرکب از دو لوب متمایز باشد تعداد گلهای کاپیتولها نیز ممکن است کم و یا آنکه خیلی زیاد باشد مانند آنکه در گل آفتاب گردان تعداد گلها به 1000 می رسد در حالیکه در برخی Xanthum ها هر کاپیتول دارای بیش از یک گل نیست گیاهان تیره کاسنی را با توجه به نوع گلهای واقع بر نهنج به چهار تیره فرعی زیر تقسیم می کنند.
Tubuliflorae : دارای گلهای لوله ای
Liguliflorae : دارای گلهای زبانه ای
Radiae : دارای گلهای لوله ای و زبانه ای
Labiatiflorae : دارای گلهای مرکب از دو لب
گیاهان تیره کاسنی دارای صفات تشریحی غیر یکسان اند بنحوی که انتخاب یک صفت که لااقل بتواند در دسته بزرگی از آنها عمومیت داشته باشد کم است.
خلاصه مشخصات تشریحی گیاهان این تیره بقرار زیر است :
1- وجود آبکش داخلی در Liguliflorae ها
2- وجود تارهای غیر ترشحی به اشکال مختلف
3- وجود تارهای ترشحی که معمولاً شامل یک پایه کوتاه و منتهی به چند سلول در قسمت آزاد خود می باشد.
4- وجود مجاری ترشحی شیزون و مجاری شیرابه و یا سلولهای ترشحی
5- وجود دسته های فیبر بر روی حلقه ای در خارج آبکش گیاهان علفی