تونالیت عبارت از سنگهای تمام بلورین نفوذی است که دارای بافت فانریتی است و دارای کانیهای زیر میباشد. پلاژیوکلاز (الیگوکلاز یا آندزین) در حدود 50 تا 80 درصد ، کوارتز در حدود 10 تا 35 درصد و کانیهای فرومنیزین (اکثرا بیوتیت و هورنبلند) در حدود 10 تا 35 درصد .
فلدسپاتهای پتاسیم فقط به صورت کانیهای فرعی دیده میشود و در صورتی که مقدار آنها به قدری زیاد باشد که بتوان آنها را کانی اصلی نامید، سنگی به نام گرانودیوریت نامیده خواهد شد و در صورتی که مقدار کوارتز کم شود سنگ سمت دیوریت میل خواهد نمود. |
کانیهای اصلی تونالیتها
پلاژکلازین سنگها معمولا الیگوکلاز و گاهی آندرزین است که ممکن است زونه باشد اگر چه حالت خیلی کمتر از دیوریتها به چشم میخورد ولی در بعضی حالات تغییرات خیلی فاحش در ترکیب زونها دیده شده است و قسمت مرکزی این بلورها از پلاژیوکلازهای پر کلسیم تشکیل شده است.
انکلوزیونهای کوارتز ، هوربلند ،
بیوتیت ، اکسیدهای آهن و مقدار کمتری
پیروکسن ممکن است در پلاژیوکلازها وجود داشته باشد فلدسپاتهای پتاسیم که معمولا
انورتوز و گاهی
میکروکلین و به ندرت انورتوز است، به صورت کانیهای فرعی در این سنگها دیده میشود.
کانیهای فرومنیزین در تونالیتها
بیوتیت مهمترین کانی فرومنیرینی است که به تنهایی و یا همراه با هورنبلند سبز دیده میشود. هوربنلند خیلی به ندرت به تنهایی وجود دارد و به همین ترتیب سنگی که دارای هورنبلند و
اوژیت باشد نیز نادر است. اوژیت و همچنین اوژیت و هیپرستن نیز خیلی کم در این سنگها ظاهر میشود.
پیژونیت در خمیره بعضی از پورمیزهای این دسته دیده شده است.
کانیهای فرعی تونالیتها
کانیهای فرعی که ممکن است در این سنگها دیده شود عبارتند از : منیتیت ، ایلمینت ، آپاتیت ، اسفن ، زیرکن ، پیریت ، گرونا و فلدسپاتهای پتاسیم.
دگرسانی تونالیتها
کانیهایی که در این سنگها از دگرسانی کانیهای اصلی بوجود آمدهاند عبارتند از : کلریت ، اپیروت ، زوئیزیت ، سریسیت کائولینیت و لیمونیت.
ساخت و بافت تونالیتها
بافت این سنگها معمولا دانهای با دانههای مساوی ، ریز تا متوسط است. انواع پورفیری این سنگها خیلی کم است و در این صورت بلورهای درشت آنها ممکن است یکی یا چند تا از کانیهای اصلی تشکیل دهنده سنگ باشد که در دو نسل بوجود آمده است و یا از کانیهای فرومنینرین باشد که فقط در یک نسل دیده میشود. بافتهای آپلیتی ، پگماتیتی و اربیکولر در این دسته دیده میشود.
در بافت معمولی این سنگها
میکاها بیشتر شکلدار ، پلاژیوکلازها نیمه شکلدار بصورت بیشکل دیده میشود. فلدسپاتهای پتاسیم فقط فضاهای خالی را پر میکند و گاهی نیز بافت میرمکیتی در این سنگها دیده میشود.
محل تشکیل تونالیتها
تونالیتها به صورت تودههای نفوذی مجزا وجود دارند که ابعاد آنها ممکن است به بزرگی
باتولیتها نیز برسد. ولی معمولا به صورت تودههای نفوذی مجزایی همراه باتولیتهای گرانودیوریت ، تونالیت دیده میشوند.
مباحث مرتبط با عنوان