مقدمه
دماهای زیاد نزدیک سطح زمین ، در مجاورت
استراتوپاز و ناحیه ترموسفر دیده می‌شود. این زیاد بودن دما به تابش خورشید و جذب آن مربوط است. بیشتر تابش خورشیدی توسط سطح زمین جذب می‌شود. بنابراین تروپوسفر از ناحیه زیرین شروع به گرم شدن می‌کند. تغییرات دما از سطح زمین با افزایش ارتفاع ، کاهش می‌یابد و این بدین سبب است که از منبع گرمایی که سطح زمین می‌باشد دور می‌شویم. برعکس
تروپوسفر ناحیه گرمایی
استراتوسفر در بالای آن قرار دارد و اینجا همان نقطه‌ای است که در آن
شکل گیری اوزون و تجزیه ملوکولهای اکسیژن صورت می‌گیرد و در اثر این واکنش گرما ایجاد می‌شود.
با نزدیک شدن به این بخش چون به منبع گرمایی نزدیک می‌شویم تغییرات دما با افزایش ارتفاع افزایش می‌یابد. در بخش بالاتر ، مزوسفر قرار دارد که در اینجا چگالی مولکولی کم می‌شود و با افزایش ارتفاع به دلیل دور شدن از استراتوسفر که منبع گرمایی می‌باشد، دما به شدت نزول می‌کند تا بخش بالاتر که
ترموسفر نامیده می‌شود. از اینجا به بعد دما باز هم افزایش می‌یابد و توجیه آن خروج از حیطه زمین و کاسته شدن اثرات حرارتی آن و نزدیک شدن به منبع اصلی گرما در
منظومه شمسی می‌باشد.از اینجا به بعد تغییرات دما سیر صعودی دارد.
ساختار اتمسفر
محفظه گازی اطراف زمین خود به چندین لایه متفاوت تقسیم می‌شود. حد بالای اتمسفر یعنی جایی که گازها به درون فضا راه پیدا می‌کنند، یک هزار کیلومتر بالاتر از سطح دریا است. بیش از 90 درصد حجم نهایی اتمسفر در 40 کیلومتر ابتدایی این ارتفاع یک هزار کیلومتری قرار دارد.
لایه‌های اتمسفر با توجه به شرایط شیمیایی به پنج قسمت تقسیم می‌شوند که تفاوتهای اساسی در دما دارند:
- تروپوسفر
- استراتوسفر
- مزوسفر
- اگزوسفر
ترموسفر
ترموسفر لایه‌ای از
جو زمین است که درست در بالای مزوسفر و زیر
اگزوسفر قرار دارد. در این لایه
اشعه فرابنفش باعث یونیزاسیون می‌شود. ترموسفر از واژه یونانی thermo به معنای حرارت گرفته شده که از 80 کیلومتری بالای زمین شروع می‌شود. در این ارتفاع بالا باقی مانده گازهای اتمسفری بر طبق جرم مولکولی به لایه‌هایی تقسیم می‌شوند. دمای ترموسفر همراه ارتفاع به سبب جذب بالای پرتوهای فعال خورشید توسط مقدار ناچیزی از اکسیژن باقی مانده موجود افزایش می‌یابد.
دمای ترموسفر به شدت به
فعالیت خورشید وابسته است و می‌تواند به 2000 درجه سانتیگراد هم برسد. تابش در این لایه می‌تواند باعث پخش ذرات هوا و باردار شدن آنها شود و قادر است
امواج رادیوی را به دورتر از
فضا برساند. اگزوسفر در 500 تا 1000 کیلومتری بالای سطح زمین قرار دارد که در این مکان
اتمسفر با فضا آمیخته می‌شود. ذرات ناچیز گازهای این منطقه در طول روز می‌تواند به 2500 درجه سانتیگراد برسد.
مباحث مرتبط با عنوان
