مقدمه
در حالی که بسیاری از مسایل اساسی در دانش پزشکی، ریشه در
تمدن بین النهرین داشت ولی فرهنگهای دیگری نیز بطور مستقل برای پیشبرد این طیف از دانش سهم داشتند. بسیاری از تکنیکهای پزشکی تمدن بین النهرین پس از هزاران سال منقرض شدند و این
تمدن مصر بود که به نظر می‌رسد در آخرین پیشرفتهای پزشک دوره باستان، تاثیر شگرفی داشته است و بعد از آن هم این یونانیها بودند که در این زمینه تلاش نمودند.
جایگاه پزشکی در نزد امپراتوری مصر
پنج قرن قبل از ملا، هرودت (Herodotus) مورخ یونانی درباره فعالیتهای پزشکی کشور مصر نوشت: "هنر درمان بیماریها بین پزشکان تقسیم می‌شد و هر پزشک تنها یک نوع بیماری را درمان می‌کرد نه بیشتر. مصر پر از پزشک بود. برخی چشم را درمان می‌کردند. برخی سر را، برخی دیگر دندان را و به همین ترتیب" بر اساس مطالعاتی که روی امپراطوری باستانی مصر انجام گرفته است می‌توان دریافت که حداقل 50 پزشک نامشان در معابد این امپرطوری، به ثبت رسیده است.
بیشتر پزشکان مرد بوده‌اند حال آن که نام پزشکان زن هم در بین آنها به چشم می‌خورد. سمتی به عنوان "بانوی راهنمای پزشکان زن" در این تمدن، نمایانگر گروهی از زنان بوده است که به عنوان پزشک انجام وظیفه می‌کرده‌اند. برخی از پزشکان ادیب بودند و برخی دیگر کاتب نسخه‌های خطی نیز بودند و برخی هم به عنوان کاهن مذهبی شمرده می‌شدند. بیشتر پزشکان حرفه پزشکی را از پدران خود را به ارث می‌بردند ولی با این وجود باید در این زمینه مهارتهای لازم را کسب می‌کردند. این حرفه دارای سلسله مراتبی بود که از رئیس پزشکان که سر آمد هم بود، آغاز می‌شد و به سطوح پایینتر که پزشکان معمولی و دستیاران پزشک و غیره بود، ختم می‌گردید.
پزشکی در دوران باستان
منابعی که از پزشکی عصر باستان در دسترس است شامل تشخیص، درمان و نسخه‌های پزشکی می‌باشد. فرایندهای
مومیایی و جراحی که به وسیله مصریهای باستان صورت می‌گرفت موجب حیرت متخصصین عصر ما شده است. بیشتر بیماریها براتی آنها شناخته شده و قابل درمان بوده است. به نظر آنها ارواح و خدایان در مسیر بیماریها نقش داشتند.
منابعی که در مورد
بیماریهای زنان در مصر باستان نگاشنه شده است حاکی از آن است که نازایی، حاملگی، سقط و
جلوگیری از بارداری در این تمدن مورد موشکافی و بررسی قرار گرفته است. آنها
تست حاملگی را به این صورت انجام می‌دادند که
تامپونی آغشته به آب گیاهان مخصوص و گوناگونی را در مهبل زنان قرار می‌دهند که بعد از گذشت یک تا سه روز با تغیر رنگ بین قرمز و سبز نشان می‌داد که زنان حامله‌اند یا خیر. در واقع این PH ترشحات مهبلی زنان بوده است که د رنگ این تامپون موثر بوده است.
باید توجه داشت که تفکر عقلانی و مشاهدات پزشکی به موازات جادوها در پزشکی مصر باستان مطره بوده است. جادو با این فرض در نظر گرفته می‌شد که هر پدیده‌ای دارای کیفیت و عملکرد معینی است که می‌تواند موجب درمان و دور شدن روح پلید از بیمار شود. لذا عناصر جادویی همراه با نسخه‌ها و داروهای درمان بیماری به بیمار داده می‌شد. برای بیماریهایی همچون عقیمی و سرد مزاجی جنسی مردان از جادو استفاده می‌شد و درمان دارویی وجود نداشت. حال که برای برخی از بیماریهای ساده دیگر تنها درمان دارویی تجویز می‌شد.
مطالعه قلب از طریق
سرخرگها توسط مصری ها صورت گرفت. با این حال هنوز معلوم نیست که ایا آنها چیزی درباره جریان خون می‌دانستند یا نه. بر اساس برخی از مطالعالت اینطور به نظر می‌رسد که مصریان قلب را به جای مغز، مرکز عقلانیت انسان تلقی می‌کردند.
آناتومی در مصر باستان پیشرفت خوبی داشت و تشریح کردن بدن در این تمدن روش رایجی محسوب می‌شد.
پزشکی نوین
در حال حاضر، پاپیروس‌های زیادی حاوی توصیفاتی در مورد روشهای جراحی و مسایل مربوط به آن دوره پزشکی وجود دارد. به نظر می‌رسد که دانش پزشکی در مصر باستان بسیار سازماندهی شده و دارای اجزای فراوان بوده است. چنین دانش سازماندهی شده‌ای اساس پیشرفتهای چشم گیری در این علم شد. یونانیها از دانش پزشکی مصری استفاده کردند و مکتب خودشان را در پزشکی پایه گذاری کردند که برای چندین قرن در تمدنهای باستانی غالب بود. یونانیها، پزشکی را بر اساس دانش تجربی بنا نهادند و اطلاعات علمی حاصل از آن را از هر گونه دیدگاه فراطبیعی جدا کردند.
مباحث مرتبط با عنوان
