حرام و تاثیرات مادی و معنوی
قطعاً در نظام جهان هستی، هر کاری اثری بر جای میگذارد؛ هر چند در مواردی این تاثیر دیدنی نباشد. یکی از این موارد، تأثیر لقمه حرام بر وجود انسان است. از دید ظاهری فرقی بین غذای حلال و حرام نیست، ولی لقمه حرام تأثیری بر جان آدمی دارد که کشف آن از محدوده علوم ظاهری بشری خارج است. وظیفه ادیان الهی، بیان همین امور باطنی است که در دسترس بشر نیست.
اینکه حرامخواری چه اثرات سویی بر جان و دل آدمی دارد، بحث مفصّلی است ولی اجمالاً باید دانست که بسیاری از گناهان، ریشه در آلودگی روح آدمی دارد و لقمه حرام مثل آب آلوده که جسم را بیمار میسازد جان آدمی را آلوده میکند.
مال حرام و فاجعه کربلا
امام حسین علیه السلام در خطبه
روز عاشورا به مردمی که به جنگ او آمده بودند فرمود:«شکم شما از مال حرام پر شده است.» و همین گناه باعث شد دست به گناه عظیمی همچون کشتن امام بزنند.
به همین جهت در تعالیم دینی بر حلال خوری تأکید شده و مقدّمه عمل صالح شمرده شده است.
روایاتی پیرامون مال حرام
- رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود : خداوند فرموده :مَنْ لَمْ یُبالِ مِنْ اَیِّ باب اکْتَسَبَ الدّینارَ وَ الدِّرْهَمَ لَمْ أُبالِ یَوْمَ الْقِیامَةِ مِنْ اَیِّ اَبْوابِ النّارِ اَدْخَلْتُهُ. کسى که در کسب مال پروا ندارد، از کجا مى آورد، من در قیامت پروا ندارم که از کدام در او را وارد آتش کنم!
- مَنْ کَسَبَ مالاً مِنْ غَیْرِ حِلِّهِ اَفْقَرَهُ اللهُ.کسى که از غیر حلال به کسب مال برخیزد، خداوند او را دچار فقر مى کند.
- مَنِ اکْتَسَبَ مالاً مِنْ غَیْرِ حِلِّهِ کانَ زادُهُ اِلَى النّارِ.کسى که از غیر حلال کسب مال کند، آنان مال توشه او به سوى جهنم است.
ثروتى که زکات، خمس، حق سائل، حق محروم، و دیگر حقوق شرعى آن پرداخت نشده، حلال مخلوط به حرام است، و تصرف در آن جایز نیست، و خوراندن حرام یا حلال مخلوط به حرام به زن و بچه و دیگران خود معصیتى غیر از معصیت به دست آوردن حرام، یا حبس حقوق واجبه است.
- امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود :شَرُّ الاَْمْوالِ ما لَمْ یَخْرُجْ مِنْهُ حَقُّ اللهِ سُبْحانَهُ. بدترین اموال آن مالى است که حق خدا « خمس ـ زکات » از آن خارج نشده.
- امام باقر (علیه السلام) فرمود :خداوند روز قیامت مردمى را از قبورشان به محشر مى آورد، که دستانشان به گردنشان بسته، به اندازه یک مورچه قدرت گرفتن چیزى را ندارند، ملائکه به شدت آنان را سرزنش مى کنند، و مى گویند : اینان مردمى هستند که خداوند به آنها ثروت عطا کرد، ولى حق خدا را از مال خود به صاحبان حق ندادند.
- امام مجتبى (علیه السلام) فرمود :از نشانه هاى جوانمردى اصلاح مال است . . .
همچنین ببینید:
منابع:
- ارشاد شیخ مفیدجامع السعادات.
- میزان الحکمه؛ جلد 9
- بحار ؛جلد 103