شرح حال و یافتههای بالینی
A.Y پسر بچه 6 سالهای بود که به علت تاخیر تکاملی خفیف به درمانگاه ارجاع داده شد. او در بالا رفتن از پلهها ، دویدن و شرکت در فعالیتهای بدنی شدید مشکل داشت. او دچار کاهش قدرت و تحمل شده بود. والدین ، دو برادر و تنها خواهرش همگی سالم بدند. نتایج نمونهبرداری ماهیچهای او ، تنوع چشمگیر اندازه رشتههای ماهیچهای ، نکروز رشتهها تزاید چربی و
بافت همبند و عدم رنگآمیزی برای دیستروفین را نشان داد.
بر پایه این نتایج برای وضعیت A.y موقتا تشخیص
دیستروفی ماهیچهای دوشن (DMD) گذاشته شد و از نظر حذفشدگیهای ژن دیستروفین مورد آزمایش قرار گرفت. مشخص شد که او دچار حذفشدگی اگزونهای 45 تا 48 شده است. آزمایشهای بعدی نشان داد که مادرش حامل است. لذا با خانواده مشاوره شد که خطر تولد پسران مبتلا 50 درصد ، خطر تولد دختران مبتلا کم اما وابسته به نحوه غیرفعال شدن x و خطر حامل بودن دخترها 50 درصد است. از آنجا که وضعیت حامل بودن مادر او را در معرض خطر زیاد عوارض قلبی قرار میداد، مادر جهت ارزیابی قلبی ارجاع داده شد.
علت بیماری
DMD نوعی میوپاتی پیشرونده وابسته به x است که در همه نژادها دیده میشود و به علت جهشهایی در داخل ژن DMD ایجاد میگردد. بروز آن تقریبا 1 در 3500 تولد پسر است.
بیماریزایی
DMD ، دیستروفین را رمزگردانی میکند که نوعی پروتئین داخل سلولی است و عمدتا در
ماهیچههای صاف ،
اسکلتی و
قلبی و نیز در برخی نورونهای مغزی بروز میکند. در ماهیچه اسکلتی ، دیستروفین بخشی از یک مجموعه بزرگ پروتئینهای مرتبط با سارکولم است که پایداری سارکولم را ایجاد میکند. جهشهای DMD مرتبط با دیستروفی ماهیچهای دوشن عبارتند از: حذفشدگی بزرگ ، مضاعفشدگیهای بزرگ و حذفشدگیهای کوچک ، درجشدگیها یا تغییرات نوکلئوتیدی.
فنوتیپ و سیر طبیعی
جنس مذکر
DMD نوعی میوپاتی پیشرونده است که به ضعف و تحلیل رفتن ماهیچهها میانجامد. ضعف ماهیچهای که از ماهیچههای کمربند لگنی و خمکنندههای گردن شروع میشود بطور پیشروندهای کمربند شانهای و ماهیچههای دیستال اندام و تنه را درگیر میکند. بیماران مذکر معمولا بین 3 تا 5 سالگی با اختلالات راه رفتن مواجه میکنند.
ساق پاهایشان به علت جایگزینی ماهیچه توسط چربی و بافت همبند بزرگ شده است. تا 12 سالگی ، اکثر بیماران محدود به صندلی چرخدار میباشند و جمع شدگی و اسکولیوز پیدا کردهاند یا در حال مبتلا شدن به این عوارض میباشند. اکثر بیماران به علت اختلال عملکرد ریوی و پنومونی فوت میکنند. میانه سنی در هنگام مرگ 18 سالگی است.
بیماران مونث
سن تظاهر و شدت DMD در خانمها وابسته به نحوه غیرفعال شدن X است. اگر کروموزوم X ، حامل الل DMD جهش یافته در اکثر سلولها فعال باشد، این خانمها علایم ناچیز یا هیچ DMD دارند. اکثر خانمهای حامل ، صرف نظر از اینکه دچار علایم بالینی ضعف ماهیچههای اسکلتی شوند یا نشوند دچار اختلالات قلبی مانند اتساع بطن چپ یا تغییرات نوار قلب میگردند.
اداره بیمار
تشخیص DMD ، متکی بر سابقه خانوادگی و تجزیه و تحلیل DNA یا نمونهبرداری ماهیچه جهت بررسی واکنشدهی ایمنی از نظر دیستروفین است. در حال حاضر ، هیچ درمان علاج دهندهای برای DMD وجود ندارد، هر چند بهبود اداره علامتی بیماران ، طول عمر متوسط را از اواخر کودکی به اوایل بزرگسالی افزایش داده است. اهداف درمان عبارتند از: کند کردن پیشرفت بیماری ، حفظ تحرک بیمار ، کنترل وزن و بهینهسازی عملکرد ریوی و قلبی. درمان با
گلوکورتیکوئیدها میتواند پیشرفت DMD را برای چندین دهه آهسته کند. اکثر بیماران به مشاوران گسترده جهت مواجه با آثار روانی ابتلا به نوعی بیماری مزمن کشنده نیاز دارند.
خطر توارث
تقریبا 3/1 مادرانی که فقط یک پسر مبتلا دارند، خود حامل جهش در ژن DMD نیستند. اگر مادری حامل باشد، هر پسرش به احتمال 50 درصد مبتلا به DMD است و هر دخترش به احتمال 50 درصد جهش DMD را به ارث میبرد.
مباحث مرتبط با عنوان