بانک خون مخزنی است که در آن انواع گوناگون خون را پسانداز کردهاند تا هرگاه بیماری به خون نیاز پیدا کرد، بیدرنگ از آن برگیرند. در بسیاری از
بیمارستانها بانک خون وجود دارد. افراد تندرست همواره خون خود را در اختیار این بانک قرار میدهند تا پساندازهای مصرف شده دایما جایگزین شود.
شرایط نگهداری
در یک سردخانه میتوان
خون را تا سه هفته نگاه داشت؛ ولی البته بر آن نوعی ماده شیمیایی، همانند
سدیم سیترات میافزایند تا از دلمه شدن آن جلوگیری شود.
فراورده هائی که در بانک خون نگهداری می شوند
حتما به خوبی آگاهید که انتقال خون عمدتا برای این منظور انجام میشود که خونهای از بدن رفته در جریان یک «خونروی»، بار دیگر جایگزین شوند. چنین خونروی شدیدی معمولا بر اثر بیماری، جراحی یا حوادث برای انسان رخ میدهد.
گاهی فقط یک بخش از ترکیبات خون مورد استفاده قرار میگیرد؛ مثلا
پلاسما که بخش مایع خون است، به تنهایی قابل تزریق به بدن بیمار است. تزریق پلاسما بیشتر در سوختگیهای شدید انجام میگیرد؛ چرا که مصدوم بر اثر سوختگی، مقدار زیادی از پلاسمای خود را از دست میدهد.
همچنین تزریق
گویچههای قرمز نیز گاهی به تنهایی صورت میگیرد. برای معالجه برخی از انواع
کمخونی چنین عملی انجام میشود. کمخونی نوعی بیماری است که بر اثر آن شخص دچار کمبود گویچههای قرمز میشود و یا این گویچهها به کمبود هموگلبین مبتلا میگردند.
هنگامی که به کسی خون تزریق میکنند، باید آن خون، درست همانند خون خودش باشد. در غیر این صورت، واکنش بسیار بدی خواهد یافت. از این رو برای اطمینان بیشتر، اندکی از خونی را که قرار است تزریق شود، نخست با خون بیمار میآمیزند و آزمایش میکنند. نام چنین آزمایشی را جفتنمایی خون نهادهاند.
تاریخچه
ابتکار «انتقال خون» با استفاده از خونهای پسانداز شده، از یک پزشک آمریکایی است. دکتر اسوالد رابرتسن در 1918 برای درمان سربازان زخمی جنگ جهانی اول، این ابتکار را بهکار بست.