اسلام که آخرین و جامع‌ترین دین آسمانی است، برنامه‌های گوناگون و جذابی برای تامین ابعاد جسمانی و روحانی فرد و جامعه دارد و پاسخگوی تمام نیازهای مادی و معنوی بشریت است. البته از دیدگاه اسلام همه چیز باید ابزار رسیدن به خدا و دستیابی به هدف نهایی آفرینش، یعنی عبودیت و بندگی، باشد. اندیشه جدایی دنیا و آخرت که بهانه تفکیک زندگی به کارهای دنیوی خالص و آخرتی خالص شود، ناصحیح و مردود است.
حج نیز یکی از برنامه‌های مهم، ارزشمند و متعالی اسلام است.
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:«
ولله علی الناس حج البیت من استطاع الیه سبیلا" »؛ آل عمران، آیه 97
هرکس استطاعت دارد، واجب است که حج خانه خدا را به جا آورد.
امیرالمومنین علی علیه السلام می‌فرمود:
خداوند حج
بیت الله الحرام را بر شما واجب کرده است؛ همان خانه‌ای که آن را
قبله مردم قرار داده است و مردم همچون تشنه‌کامانی که به آبگاه می‌روند به سوی آن رو می‌کنند و همانند کبوتران به آن پناه می‌برند.
خداوند آن را مظهر تواضع مردم در برابر عظمتش و تسلیم آنان در برابر عزتش قرارداده است.
از
امام صادق علیه السلام درباره اهمیت حج در جامعه اسلامی روایات فراوانی رسیده است:
« لایزال الدین قائما" ما قامت الکعبه»؛
تا زمانی که کعبه استوار و پابرجا باشد، دین پا برجا و افراشته است.
«اگر مردم حج خانه خدا را رها کنند عذاب بر آنها نازل می‌شود و به آنها مهلتی داده نمی‌شود.»
« اگر مردم حج خانه خدا را رها کنند بر امام (حاکم اسلامی ) لازم است که آنها را مجبور کند حج به جا آورند.»
«تاجران هیچ گونه عذری در تاخیر انداختن حج ندارند. اگر بازرگان‌ای با امروز و فردا کردن نسبت به حج، حج به جا نیاورد و بمیرد، یکی از قوانین شریعت اسلام را ترک کرده است.»
ابان بن تغلب از حضرت صادق علیه السلام پرسید معنای این آیه چیست که:
:خداوند کعبه را برای قیام و پابرجایی مردم قرار داده است؟
فرمود: خداوند کعبه را برای دین و زندگی دنیا ی مردم قرار داده است.
منابع:
قرآن کریم، نهج البلاغه خطبه 1، وسائل شیعه، ج 8، ص 14، ح 5، ص 41، ح 8.
