انرژي تابشي ، شار درخشاني
همه ما گرمای ناشی از نور خورشید را حس كردهایم و به این نكته واقفیم كه نور انرژی دارد. در نتیجه انرژی تابشی جذب شده توسط اجزای حساس چشم ما نور را مستقیماً احساس میكنیم. اندازهگیری انرژی نور، بحث مهمی در نورسنجی میباشد. سطح
را در مسیر انتشار نور چشمه
در نظر بگیرید.
انرژی تابشی معین
در زمان
از این سطح میگذرد. فرض میكنیم كه این سطح از مادهای پوشانده شده است كه تمام انرژی تابشی را جذب كند و انرژی جذب شده معیاری از گرم شدن لایه است، نسبت
انرژی عبور كرده از جزء سطح در یكای زمان را مشخص میكند، شار تابش (یا توان تابانی) جزء سطح
نامیده میشود.
شار تابش با یكاهای معمولی توان، یعنی وات اندازهگیری میشود، چشم نقش استثنایی مهمی را در احساس و استفاده از انرژی درخشانی ایفا میكند. به این دلیل، همراه با مشخصه انرژی نور، تخمین مبتنی بر احساس مستقیم نور توسط چشم نیز به كار میرود. شار تابش تخمینزده شده بنابر احساس بصری به شار درخشانی (نور) معروف است.
پس، در اندازهگیریهای نوری دو دستگاه علامتگذاری و دو دستگاه یكاها به كار میروند. یكی از این دستگاهها بر محاسبه نور از دیدگاه انرژی و دیگری بر محاسبه آن بر مبنای احساس دیداری استوار است.
حساسیت چشم برای طول موجهای مختلف متفاوت است، در نتیجه انرژی محاسبه شده ممكن است با محاسبه شار درخشانی بنابر احساس دیداری تفاوت زیادی داشته باشد. برای توان یكسان، احساس دیداری از پرتوهای سبز حدود 100 برابر بیشتر از پرتوهای قرمز یا بنفش مایل به آبی است.
بنابراین، برای برآورد شار درخشانی، باید حساسیت چشم به نور با طول موجهای مختلف، یا به اصطلاح منحنی حساسیت طیفی نسبت چشم را كه در شكل (1) نشان داده شده است بدانیم. این منحنی بستگی حساسیت نسبی چشم انسان
را به طول موج نشان میدهد. اگر حساسیت چشم متناظر با طول موج
، (نور سبز) به عنوان یكا انتخاب شود، برای موجهای بلندتر و كوتاهتر حساسیت، به ترتیبی كه از منحنی نتیجه میشود، به سرعت كاهش مییابد، مثلاً ، برای
و برای
،حساسیت مساوی 0.5 است (یعنی به نصف كاهش یافته است). برای
(آبی)
پیوند های خارجی
http://Olympiad.roshd.ir/physics/content/pdf/0264.pdf