(شرکت بیمه حمل و نقل)
1- امتیاز ساختن راه انزلی به قزوین در سال 1310 قمری از طرف ناصرالدین شاه به شرکت روسی (بیمة حمل و نقل) در ایران داد شد، مدت آن امتیاز 99 سال بود و شرکت موظف بود که شرکت تازه ای با سرمایه ایرانی و روسی برای ساختن راه مزبور تأسیس کند. ساخت شرکت جدید و واگذاری سرمایه ایرانی به شرکت مزبور در دورة مظفرالدین شاه عملی شد. شرایط امتیاز نامه این قرارداد بدین صورت بود:
الف: عرض راه شوسه از سه متمرکز نباشد و راه در مدت دو سال ساخته شود.
ب: یک ماه پس از تاریخ اعطای امتیازنامه عملیات مقدماتی راهسازی آغاز و احداث تا شش ماه تسطیح راه ا نجام شود والا دولت ایران امتیاز را لغو خواهد کرد.
ج: اگر منافع خالص شرکت از صدی دوازده تجاوز کند همه ساله نصف مبلغی که از میزان صدی دوازده متجاوز است به دولت ایران پرداخته شود.
د: هرگاه دولت ایران بخواهد راهی از تهران به کرانه دریای خزر بسازد، در شرایط مساوی شرکت روسی حق تقدم خواهد داشت.
م: شرکت بیمه حمل و نقل در سال 1315 قمری دایرة امتیاز خود را وسعت داد و امتیاز جدیدی برای ساختن راه شوسه تهران به همدان از طریق قزوین از مظفرالدین شاه گرفت.
3- مدت این امتیاز 75 سال بود و شرایط آن برای ایران بسیار نامساعد بود زیرا روسها با کسب امتیاز راههاسازی و امتیاز انحصار استخراج معادن واقع در دو طرف راههای قزوین به انزلی و تهران به همدان را نیز از مظفرالدین شاه گرفتند.
4- راه قزوین به انزلی و تهران به همدان که هر دو از لحاظ تجارت روسیه با ایران برای روسها ضرورت داشت به وسیله شرکتهای روسی ساخته شد.
5- این امتیازات تا اواسط جنگ جهانی اول وانقلاب کبیر روسیه (1917 میلادی / 1336 قمری) برقرار و وصول عوارض راهداری و نظارت بر عبور و مرور در این جاد ها در دست روسها بود.
6- در زمان جنگ جهانی اول راههای ساخته شده توسط شرکتهای روسی برای حمل و نقل واحدهای ارتش روسیه تزاری در شمال غرب ایران به کار رفت.
|
|
امتیازات روس ها در این دوره :
1. امتیاز ساختن راه
2. امتیاز معادن قرابه داغ
3. ایجاد تعرفه جدید گمرکی
4. تمدید امتیاز شیلات
امتیاز فرانسویان در این دوره :
1. کاوشهای علمی در ایران
ج: امتیازات انگلیسیها در این دوره :
1. مسئله نفت و کشف و استخراج آن :
o امتیاز نفت به رویتر در ایران
o جستجوی اولیه نفت در ایران
o جلب توجه انگلیسی ها به نفت ایران
o امتیاز دارسی در نفت ایران
i. ویلیام ناکس دارسی
o آغاز استخراج نفت در ایران
2. واگذاری امتیاز تلگراف
|
|
