انواع افیولیتها
افیولیتها معمولا ضخیم بوده و ضخامت آنها به 8 کیلومتر هم میرسد. سکانس افیولیتی از بالا به پایین شامل رسوبات عمیق دریایی از جنس رسوبات رادیولاریا و آهکهای پلاژیک ، باز است با بافت بالشی ، بازالتهای متراکم ،
دایکهای دیابازی ، گابروهای لایهای و پریدوتیت قاعدهای میباشد. بر حسب اینکه پریدوتیت قاعدهای از جنس هازربورژیت یا لرزولیت باشد، دو نوع افیولیت خواهیم داشت.
افیولیتهای هارزبورژیتی
افیولیتهای هارزبورژیتی که بیشتر از هارزبورژیت و دونیت تشکیل شده است و دارای مقدار مقدار نسبتا کمتری دایک و تودهای پیروکسینتی ، گابرویی و
گرانیتهای سریکی که به نام پلاژیوگرانیت خوانده میشود، است (افیولیتهای ایران جزو این دستهاند).
افیولیتهای سرزولیتی
افیولیتهای سرزولیتی که عمدتات از سرزولیت و مقادیر کمتری پروکسینت تشکیل شده است. از هر دو نوع این سنگها یعنی هم در
لرزولیت و هم در
پیروکسینت مقدار کلینوپیروکسن خیلی زیادتر است کانیهای اصلی
آلومینیوم دار این سنگها یا گروناواسپینل است و یا پلاژیوکلاز ، از ذوب جزئی این دسته از افیولیتها میتوان مایعی بازالتی به دست آورد در صورتی که از افیولیتهای هارزبورژیتی نمیتوان چنین سیالی به دست آورد.
فابریک مجموعهای افیولیتی
فابریک مجموعههای افیولیتی معمولا دارای اثر دگرگونی و تکتونیکی است، لایههایی که دارای فابریک شیستی یا گنیسی است، بطور موضعی چین خورده و در فابریک انباشتی آن هم آثار دگرگونی دیده میشود. این مجموعه سنگها اغلب دگرسان سرپانتینی شده و در آن گسستگی ایجاد شده است.
جایگیری افیولیتها
جایگیری افیولیتها هم مسئله خاصی را بوجود آورده است، زیرا گرچه بعضی از این تودهها سنگهای درونگیر خود را تا حدی دگرگون کرده است، ولی تودههای دیگری وجود دارد که هیچگونه تاثیری روی سنگهای همبر خود نداشته است. در بیشتر موارد همبری این تودههای تکتونیکی و همراه با تولید برش است و میتوان گفت جایگیری معمول در امتداد مناطق گسستگی صورت گرفته است.
مباحث مرتبط با عنوان