بنابر اصل نسبیت در انتقال از یک چارچوب لخت به چارچوب لخت دیگر همه قوانین فیزیک ، فرم ریاضی خود را حفظ می‌کنند. یا به اصطلاح ناوردا می‌مانند. لذا این ایده را ناوردایی می‌گویند.

اطلاعات اولیه

بنابر اصول موضوع نسبیت خاص انیشتن ، قوانین طبیعت در تمام دستگاههای مختصاتی که نسبت به یکدیگر با سرعت یکنواخت در حرکت هستند فرم ریاضی خود را حفظ می‌کنند. از طرفی سرعت نور در خلا در تمام چارچوبهای مرجع یکسان است و به حرکت جسم گسیلنده نور بستگی ندارد. علاوه بر سرعت نور کمیتهای دیگری از این نوع نیز وجو دارند که به اصطلاح ناوردا می‌باشند. به عنوان مثال در فیزیک کلاسیک کمیتهایی مانند طول ، جرم ، زمان و انرژی مستقل از حرکت چارچوبهای مرجع ناوردا هستند اما در محدوده نسبیت و سرعتهای نزدیک به سرعت نور این کمیتها ناوردایی خود را از دست می دهند و به جای آنها کمیتهای دیگری مانند عنصر جهان خط که ترکیبی از طول و زمان است، ظاهر می‌گردد. همچنین انرژی و جرم نیز از طریق رابطه معروف اینشتین با یکدیگر مرتبط می‌شوند.

مثال

اگر مختصات رویدادی در چارچوپ لخت S در لحظه t با (x , y , Z) مشخص شود، مختصات رویدادی در چارچوب لختS در لحظه t با (´x, y, Z) مشخص شود، کهS نسبت به S در حال حرکت است، کمیت x²+y²+z²-c²t² که همان عنصر جهان خط در نسبیت عام است، در هر دو چارچوب اندازه یکسانی دارد. این امر تابع نوع رویداد نیست. این ناودایی با ناوردایی سرعت نور مستقیما مربوط است.

مثال بعد در مورد جرم سکون یک ذره است. زیرا به چارچوب مرجع بستگی ندارد. لذا کمیت E-PC ناوردا ست. این رابطه در مورد مجموعه‌ای از ذرات نیز صحیح است، زیرا انرژی کل مجموعه ذرات برابر جمع انرژیهای همه ذرات منفرد موجود در مجموعه و تکانه کل نیز جمع تکانه این ذرات است. E , P در رابطه بالا انرژی و P تکانه کل مجموعه ذرات است.

مباحث مرتبط با عنوان

• اندازه حرکت خطی
• جرم سکون
• چارچوب مرجع
• چارچوب لخت
• فیزیک کلاسیک
• سرعت نور
• عنصر جهان خط
• نسبیت خاص
• نسبیت عام