-=خداوند متعال
قرآن را برای هدایت مردم بر
دنیای انسانها نازل کرد، و در جهت هدایت آنها در این کتاب از هر راه صحیح و مشروعی استفاده نمود یعنی هم از زبان قصه استفاده نمود و هم از
ضرب المثلهای قرآن:ضرب المثل و هم از وعده و وعید و هم از انذار و تبشیر و هم به معرفی الگوها پرداخت که ما در این نوشتار نگاهی گذار به الگوهای زنی که اسامی آنها در قرآن آمده خواهیم انداخت. لازم به توضیح است که در قرآن مجید در مورد اشاره به نام زنان دو حالت وجود دارد یک اشاره مستقیم است یعنی اینکه مستقیما نام زنی را برده و در مواردی نیز نام زن برده نشده بلکه از نوع بیان و سیاق کلام فهمیده میشود که اشاره به یک زن بخصوصی است. =-
اشاره مستقیم به نامها
اما در قرآن فقط نام یک زن به صورت آشکار برده شده که آن هم نام حضرت مریم میباشد که علاوه بر اینکه
سوره حضرت مریم سوره نوزدهم قرآن به نام مریم، نامگذاری شده در شانزدهمین آیه همین سوره نیز به طور آشکار نام مریم برده شده که ترجمه آن چنین است:« و در این کتاب از
مریم یاد کن آنگاه که از کسان خود، در مکان شرقی به کناری شتافت» و البته در آیه 12
سوره تحریم نیز همین نام آمده است.
و بنابه نظر ابن مسکر، کلمه
بعل در آیه 125
سوره صافات نیز نام زنی است که او را عبادت می کردند. « آیا بعل را میپرستید و بهترین آفرینندگان را میگذارید؟».
اشاره غیر مستقیم به نامها
سوره نساء آیه یک :« ای مردم از پروردگارتان که شمار را از نفس واحدی آفرید و جفتش <small>
(زوجها) </small> را از او آفرید <small> (از جنس او) </small> و .. تقوات پیشه کنید». که زوجها در متن عربی آیه اشاره به حضرت حوا همسر حضرت آدم میباشد.
زن فرعون در آیه یازدهم
سوره تحریم که اسمش آسیه بوده در این آیه از زبان زن فرعون با زبان دعا چنین بیان میدارد:
« برای کسانی که ایمان آوردهاند خداوند
همسر فرعون را مثل آورد هنگامی که گفت پروردگارا پیش خود در بهشت خانهای برایم بساز و مرا از فرعون و کردارش نجات ده و مرا از دست مردم ستمگر برهان».
بلقیس ملکه سباء
در سوره نمل آیه 22 چنین میخوانیم: « من آنجا زنی را یافتم که بر آنها سلطنت میکرد و از هر چیزی به او داده شده بود تختی بزرگ داشت».
که طبق نظر تاریخ این زن همان
ملکه قوم سباء بوده بنام بلقیس که در قلمرو بسیار گستردهای در زمان
حضرت سلیمان حکمرانی میکرد و پس از دعوت حضرت سلیمان، به یکتاپرستی روی آورد و خود را تسلیم حضرت سلیمان نمود و بر اساس سوره نحل آیه 24 عرضه کرد « خدایا من بخویش ستم کردم و اینک چون سلیمان تسلیم پروردگار جهانیان شدم». "
در آیه هفتم
سوره قصص:
« و ما وحی کردیم به
مادر موسی که او را شیرده و چون بر او بیمناک شدی او را در نیل بینداز و نترس و اندوه مدار که ما او را به تو برمیگردانیم."
چون فرعون با توجه به پیشگویی که منجم کرده بودند که پسری متولد می شود، که تو را از بین می برد فرعون نیز دستور داده بود تا تمام نوزادان را بکشند که آیه فوق با الهام به مادر موسی که بنابه نقلی یوکابد نام داشت فهماند که نترسد و ما پشتیبان تو و فرزند هستیم.
خواهر حضرت موسی
اشاره به خواهر حضرت موسی در آیه یازدهم سوره قصص
« و به خواهر <small>(موسی) </small> گفت از پی او برو پس او را از دور دید در حالیکه آنان متوجه نبودند».
که اشاره به وقتی است که وقتی حضرت موسی را به آب انداختند، دخترش که خواهر حضرت موسی بود گفت دنبال کن موسی را در آب و ببین که عاقبت چه میشود که در انتها در کاخ فرعون، از آب گرفته شد.
دختران حضرت شعیب
دختران حضرت شعیب در آیه بیست و سوم سوره قصص:
« و چون به مدین رسید گروهی از مردم را در آن یافت که <small> (دامهای خود را)</small> آب میدادند و پشت سرشان دو زن را یافت که <small> (گوسفندان خود را)/small> دور میکردند...».
که طبق ادامه آیات و نظر مفسرین اینها دو دختر حضرت شعیب بودند که در ادامه یکی از آنها را حضرت موسی به همسری انتخاب میکند.
مادر حرت مریم و همسر عمران
مادر حرت مریم و همسر عمران در آیه سی و پنجم
سوره آل عمران:
« چون زن عمران گفت پروردگارا آنچه در شکم دارم نذر تو کردم تا آزاد شده باشد پس از من بپذیر که تو شنوایی».
که طبق نظر برخی نامش حنه بوده است که نذر کرده بود اگر فرزندی را صاحب شد به معبد وقف کند.
- زن حضرت نوح و زن حضرت لوط
و همچنین زن
حضرت نوح و
حضرت لوط که این دو زن در آیه دهم سوره تحریم به عنوان الگوئی کافران معرفی شدهاند:
« خدا برای کسانی که کفر ورزیدهاند، زن نوح و زن لوط را مثل آورده، هر دو در نکاح دو بنده از بندگان شایسته ما بودند و به آنها خیانت کردند و کاری از دست <small>(شوهرانشان)</small> آنها در برابر خدا ساخته نبود و گفته شد با داخل شوندگان داخل آتش شوید».
زن ابو لهب
زن ابو لهب در
سوره مسد آیه چهارم:
« بزودی در آتشی پرزبانه فرود آید، وزنش در حالی که هیزم کش <small> (دوزخ) </small> است و در گردنش طنابی است از لیف خرما.
و این یکی از
پیشگوییهای قرآن است به این معنی که هیچکدام از آنها تا لحظه مرگ ایمان نمیآورند و در جهنم خواهند بود و تاریخ نیز شهادت میدهد که نه
ابولهب و نه زنش ابمان نیاوردند و در حالت کفر مردند.
برای مطالعه بیشتر مراجعه شود به
منابع
- مصطفی دانش پژوه و قدرت الله خسروشاهی، فلسفه حقوق، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ پنجم 1380.
- آیت الله خوئی البیان، ترجمه محمد صادق نجمی، هاشم زاده هریسی، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی خوی چاپ پنجم 1375.
- مرتضی فهیم کرمانی، چهره زن در آئینه اسلام و قرآن.
- قرآن کریم، ترجمه فولاوند.