-3-6- آلکانهای بالاتر. سریهای همرده
اگر فرمولهای مولکولی آلکانها را که تاکنون ملاحظه کرده ایم. مورد بررسی قرار دهیم، مشاهده خواهیم کرد که بوتان یک
کربن و دو
هیدورژن بیش از پروپان و پروپان به نوبه خود یک
کربن و دو
هیدروژن بیش از اتان دارد و بقیه آلکانها نیز چنین ترتیبی دارند. یک سری از ترکیبات که در آنها هر عضو با عضو بعدی به میزان ثابتی اختلاف دارد یک سری همرده نامیده میشود و اعضاء هر سری را همرده مینامند. خانواده آلکانها چنین سریهای همرده را تشکیل میدهند و اختلاف ثابت بین دو عضو متوالی، یک CH2 است. همچنین توجه داریم که در هر یک از این آلکانها تعداد اتمهای
هیدروژن دو تا بیشتر از دو برابر تعداد اتمهای
کربن است، به طوری که ممکن است فرمول عمومی اعضاء این سری را به صورت نشان داد. همانطور که بعداً خواهیم دید، سریهای همرده دیگر نیز دارای فرمول عمومی مختص به خود هستند.
مطابق این فرمول عمومی، آلکان بعدی، پنتان، دارای فرمول عمومی و بعد از آن، هگزان، ، هپتان، ، و غیره است. انتظار میرود که هر چه تعداد اتمها افزایش یابد، تعداد آرایشهای ممکن اتمها نیز زیادتر میشود. به تدریج که در سری آلکانها پیش میرویم، به واقعیت این موضوع پی میبریم که، تعداد ایزومرها در همردههای متوالی به میزان شگفتآوری افزایش مییابند. سه
ایزومر برای پنتان، پنج ایزومر برای هگزان، نه ایزومر برای هپتان و هفتاد و پنج ایزومر برای دکان (C10) وجود دارد، برای ایکوزان بیست
کربنی، 366319 ایزومر امکانپذیر است. اسکلت
کربنی ایزومرهای پنتان و هگزان در زیر نشان داده شدهاند.
CH14.gif
تمرین در رسم ساختمان ایزومرهایی که مربوط به یک فرمول مولکولی هستند، حائز اهمیت است. برای انجام آن، داشتن یک سری از مدلهای مولکولی می تواند مفید باشد زیرا نشان میدهند، بسیاری از ساختمانهایی که در موقع رسم روی کاغذ یکسان به نظر میرسند در واقع یکسان نیستند.