1 . داخل دو ظرف شیشه ای یکسان به اندازه های مساوی آب بریزید . سر یکی از آنها را ببندید و هر دو را به مدت یک شب روی میز بگذارید .
مشاهده خواهید کرد که :
بعد از گذشت این مدت آب ظرف سرباز نسبت به آب ظرف سر بسته کاهش یافته است .
توضیح :
ذرات ریز یا مولکولهای آب حتی در درجه حرارت اطاق هم به اندازه کافی سرعت دارند که بتوانند از سطح آب جدا شده و وارد هوا شوند . وقتی سر ظرف باز باشد ، در واقع همین عمل اتفاق می افتد . مقداری از آبها تبدیل به گاز نامرئی شده و وارد هوا می شوند . این عمل را تبخیر می نامند .
اکنون فهمیدید که چرا مدتی پس از بارندگی ، آب جمع شده در چاله ها و گودال های نفوذ ناپذیر ناپدید می شوند ؟
2 . دو ظرف انتخاب کنید یکی پهن و گشاد مثل بشقاب و دیگری نسبتاً بلند و باریک نظیر شیشه نوشابه . در داخل هر دو به یک اندازه آب بریزید و آنها را به طور سرباز به مدت یک شب روی میز بگذارید .
مشاهده خواهید کرد که :
در بشقاب آب کمتری نسبت به شیشه باقی می ماند .
توضیح :
مولکولهای آب فقط از طریق سطح فرار می کنند ، بنابراین از سطح بزرگتر ، آب زودتر تبخیر می شود تا سطح کوچکتر .
حال متوجه شدید که چرا آب گودالهای پهن و کم عمق زودتر از آب گودالهای کم عرض و عمیق خشک می شود .
3 . دو دستمال خیس را آویزان کنید تا خشک شوند ، منتها یکی از آنها را با مقوا باد بزنید اما دیگری را به حال خود ش بگذارید .
مشاهده خواهید کرد که :
دستمالی را که باد زده اید زودتر خشک می شود .
توضیح :
بوسیله باد زدن جای هوای مرطوب مجاور دستمال با هوای خشک ، عوض می شود یعنی باد به تبخیر سرعت می بخشد . به همین دلیل روزی که باد می وزد برای خشک کردن لباسها روز خوبی است .
4 . دو بشقاب را تا نیمه آب کنید . یکی از آن دو را در آفتاب یا روی بخاری و دیگری را در سایه یا محل سرد بگذارید .
مشاهده خواهید کرد :
بشقابی که آب خود را از دست داده زودتر آب خود را از دست می دهد .
توضیح :
آب وقتی گرم شد مولکولهای آن سرعت بیشتری پیدا می کند و زودتر به هوا می روند ، بنابراین تبخیر سریع تر صورت می گیرد .
وقتی عمل تبخیر خیلی سریع انجام گیرد می گوییم آب به جوش آمده است .