نانوپزشکی چیست؟
درمان و پیشگیری بیماریها از قابلیتهای خوب
فناوری نانو به شمار میرود. این فناوری با استفاده از نانوابزارها و نانوساختارهای مهندسیشده، اعمالِ ساخت، کنترل، دیدن و ترمیم سیستم زیستی انسان در مقیاس مولکولی را انجام میدهد. ابزارهای بسیار ابتدایی نانوپزشکی میتوانند برای شناسایی بیماری و توزیع دارو، و همچنین توزیع هورمون در بیماریهای مزمن و نقصهای سیستم بدن به کار روند. ابزارهای بسیار پیشرفتهتر، از قبیل
نانوروباتها هستند که به عنوان جراحان کوچک داخل بدن عمل میکنند. نانوروباتها، روباتهایی هستند که اندازهی آنها در حد نانومتر باشد.
نانوروباتها
بعنوان جراحان کوچک داخل بدن
چنین ماشینهایی میتوانند با ورود به داخل سلولها ساختار آسیبدیده آنها را تغییر دهند و درصدد تعمیر آنها برآیند. آنها قادرند خود را تکثیر کنند یا نواقص ژنتیکی را با جابهجا کردن یا دستکاری
مولکولهای DNA برطرف سازند. (DNA مادهی اصلی سازنده موجودات زنده و وارث ژنتیکی موجود زنده شناخته میشود.
بعنوان موتورهای درمانگر و دارورسان
کنترل رگهای بدن با استفاده از نانوروباتهای هوشمند؛ در تشخیص بیماریها نمیتوان به نتایج آزمونهای آزمایشگاهی و تاریخچه بیماری متکی بود. اما با جا دادن نقشهی ژنتیکی انواع عوامل بیماریزا در بانک اطلاعاتی نانوروبات، میتوان حملات باکتریایی را نابود کرد. بدین ترتیب، با انجام عملیات ترمیمیِ قابل برنامهریزی برای اصلاح بیماریهای سلولی ناشی از افزایش سن، جلوگیری از پیری و درمان آن به یک واقعیت علمی تبدیل میشود. محققان قادرند با حرکت دادن مولکولها، موتورهایی در ابعاد نانو بسازند.
اولین شرکت تخصصی
نانو تکنولوژی، شرکت Zyvex است (http://www.zyvex.com/nano) که در سال 1997 با هدف ساخت ابزارهای کلیدیِ ایجاد
فناوری نانومولکولی آغاز به کارکرد. محصولات این شرکت، با تلاش گستردهی گروههای مختلف تا ده سال آینده قابل استفاده خواهد شد؛ اگرچه ممکن است این پیشرفت، بعد از تجاری شدن نانوروباتهای پزشکی صورت بگیرد.
توانمندیهای نانوپزشکی
دانشمندان معتقدند با پیشرفتهایی که در
مهندسی ژنتیک، فناوری نانو و پزشکی ایجاد شده و درک عمیقی که از اعمال سلولی حاصل گردیده است، میتوان ماشینهای میکروسکوپی نیرومند و متخصص را برای مبارزه با بیماریها طراحی کرد و توسط آنها در ابعاد سلولی به تعمیرات فیزیولوژیکی پرداخت.
مثالهایی از کاربرد نانوفناوری در پزشکی
1. هدفگیری و ارسال دارو به نقاط غیر قابل دسترس بدن با تجهیزات نانومتری (دارورسانی به سلولها)
2 - تولید
بافتهای مصنوعی سازگار با بدن
3. تولید سیستمهای هوشمند برای شناسایی بیماریهای در حال ایجاد در بدن
4. درمان برخی از بیماریهای صعبالعلاج مانند
سرطان،
ایدز و
هپاتیت.
5. مراقبت بهداشتی بهتر با استفاده از تجهیزات نانومتری در داخل بدن
آینده اندیشی در مورد نانوپزشکی
مطمئناً رشته نانوپزشکی برای توسعه به چندین دهه زمان نیاز دارد. شاید پیش از اینکه ما به تخیلمان اجازه دهیم تا آزادانه در مورد قولهای دادهشده توسط نانوپزشکی خیالپردازی کند، بهتر است تواناییهایی را در نظر بگیریم که حقیقتاً قابل اجرا هستند. وقتی به نحوه حل مسائل مختلف توجه کنیم، متوجه میشویم بسیاری از مسائلی که امروزه دشوار به نظر میآیند راحت خواهند شد. چه بسا مسائلی که سادهتر جلوه میکنند، اما سختتر از حد انتظار ظهور مییابند. زمانی
فلج، واگیردار و علاجناپذیر بود و امروزه بهسادگی قابل پیشگیری است.
سیفلیس زمانی انسان را تا حدّ دیوانگی و مرگ پیش میبرد و اکنون با یک تزریق، خوب میشود و به نظر میرسد در آینده، قصه نانوفناوری در پزشکی، به قصه توسعه کنترل
جراحی در ابعاد مولکولی تبدیل شود.
مباحث مرتبط با عنوان
پیوندهای خارجی
- http://www.nano.umn.edu/omni/research/sub9.html
- http://www.nanomedicine.com/NMIIA.htm
- http://nano.cancer.gov/resource_center/cancer_nanotechnology_brochure.asp
- http://www.investorideas.com/Companies/Nanotechnology/Articles/NanoLogix.asp
- http://www.brightsurf.com
- http://nanotechwire.com/news.asp