-=
قرآن سند نبوت
حضرت محمد صلی الله علیه و آله بر همه انسانها اعم از عرب یا غیر عرب نازل گشته و مختص به یک گروه دانشمندان و یا سخنوران و ادیبان نیست بلکه هر کسی که به زبان عربی کوچکترین آشنایی را داشته باشد می‌تواند علاوه بر خواندن این کتاب، معناهایش را نیز به میزان عقل و درکش بفهمد و در مواقع نیاز و بدست آوردن حکمی یا در مقام استدلال به ظاهرا آنچه که از آیات می‌فهمد استدلال نماید که این خود روش بزرگان دین نیز بوده است. حجیت ظواهر قرآن نیز چیزی جز همین معنا نمی‌باشد.=-
تعریف حجیت ظواهر قرآن
در اصطلاح علوم قرآنی مبنا قرار دادن معنای ظاهری قرآن را حجیت ظواهر قرآن می‌گویند، بر اساس این قاعده هست که ما می‌توانیم در موارد مختلف به معنای ظاهری قرآن تکیه کرده و ملاک عملمان قرار دهیم و حتی در گفتار و نظریاتمان آنها را مدنظر قرار دهیم چرا که ظواهر قرآن برای عموم مردم حجت و مدرک می‌باشد. البته در مقابل این نظریه، گروهی دیگری هستند که مخالف این دیدگاه می‌باشند و با آوردن دلایلی می‌گویندظواهر قرآن، حجیت ندارد البته به این شبهاتت در جای خود پاسخ داده شده است و ما در اینجا فقط به بیان دلایل طرفداران حجیت ظواهر قرآن می‌پردازیم.
دلایل حجیت ظواهر قرآن
قرآن کتاب مردم است.
همچنانکه گفتیم قرآن برای عموم مردم نازل گردیده اعم از بیسواد یا دانشمند. و تنها ملاک درک معنای این کتاب، دانستن زبان عربی می‌باشد پس کسی که به زبان عربی صحبت می‌کند در درک معناهایش کوچکترین مشکلی نخواهد داشت و روشن است که پیامبر اکرم نیز قرآن را برای این آورده که مردم معانی آن را درک کرده و در آن تفکر نمایند تا در سایه آن، آنچه را واجب کرده انجام دهند و آنچه را حرام نموده دوری کنند. در آیات متعددی نیز به این امر مهم اشاره کردیده از جمله در آیه 24
سوره محمد که می‌فرماید "آیا آنها در قرآن تدبر نمی‌کنند و یا بر دلهایشان قفل زده شده است". و در آیه 39 از
سوره نمل می‌فرماید:"ما برای مردم در این قرآن از هر نوع مثلی آوردیم شاید متذکر و یادآور باشند".
قرآن دلیل نبوت است
قرآن به عنوان معجزه برای اثبات پیامبری حضرت محمد نازل گردده و همه مردم را نیز به مبارزه دعوت نموده و در این مبارزه طلبی به گروه خاصی توجه نکرده بلکه عموم مردم را در یک اعلان عمومی دعوت نموده، نتیجه این سخن این است که باید همه مردم توان درک قرآن را داشته باشند تا بتواند در
مقام معارضه و مبارزه با آن در آیند در غیر اینصورت این تحدی قرآن کار بیهوده ای خواهد بود.
بزرگترین مرجع مسلمان
اولا اینکه پیامبر اکرم قرآن را به عنوان ثقل اکبر به مردم سپرده تا از آن استفاده کنند و در طول زندگیشان از آن کمک بگیرند که این نیز به معنای عمل کردن به آن و تطبیق اعمالشان با احکام و قوانینی است که از ظواهر قران فهمیده می‌شود زیرا همه مردم نمی‌توانند مفسر و یا یک ادیب باشند.
معیار شناخت روایات غلط
در روایات متعددی که به ما رسیده در مورد اینکه از کجا بدانیم حدیثی درست یا غلط، آمده که روایات وارده را باید با قرآن تطبیق و مقایسه کنیم، هر روایتی که از نظر مفهومی با قرآن هماهنگ بود باید آن روایت را پذیرفته و ملاک علمان قرار دهیم و در مقابل از پذیرش روایاتی که در نقطه مقابل قرار دادند دوری کنیم که این روایات یکی از مهمترین دلایل حجیت ظواهر قرآن را بیان می‌کند.
سیره ائمه اطهار
آخرین دلایل ما در این نوشتار، روش استدلال امامان است که در برخی موارد به ظاهر قرآن استاد کرده و
احکام الهی را از آن استخراج می نمودند. به عنوان مثال
امام صادق علیه السلام، منصور دوانیقی را از پذیرفتن سخنان افراد سخن چین بر حذر داشته و دلیل این حکم را آیه 49
سوره انعام می‌داند و یا ایشانم حرام بودن گوش دادن به موسیقی حرام را مستند به آیه 36
سوره اسراء می‌فرماید و همچنین قبول کردن گواهی دو نفر از مومنان را مستند به آیه 61 سوره توبه می‌دانند.
نتیجه مباحث
با توجه به دلایل فوق، عمل کردن ظاهر آیات، نه تنها روش عقلا است که به ظاهر سخن اعتماد می‌کنند بلکه مجوز شرعی نیز دارد و اینکه ظواهر الفاظ قرآن حجیت داشته و کاملا مورد اعتماد می‌باشند. زیرا قرآن اساس محکم و خلل ناپذیر
دین اسلام است و میزان حق و باطل که بر اساس روایات رسیده هر گفتاری که با آن مخالف کند از درجه اعتبار ساقط می‌گردد.
برای مطالعه بیشتر مراجعه شود به
منبع
ابوالقاسم خوئی، الیبان، مترجمین: محمد صادق نجمی، هاشم زاده هریسی، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، چاپ پنجم 1375
