اصطلاح اسلامی امت در زبانهای
اروپایی و
عربی و
فارسی برای یک جامعه و گروه انسانی بکار می روند که عبارتند از:
1-ناسیون Nation:
آنچه که ما
ملت ترجمه می کنیم ناسیون از مصدر Nature است یعنی زادن، پس مقصودشان از این اجتماع و ملاک اساسی و پیوند طبیعی و مقدس و واقعی که افراد یک گروه را به هم وابسته می کند خویشاوندی و همزادی و همنژادی آنهاست.
از نظر آنها مقدسترین پیوندیست که یک گروه از انسانها را به هم نزدیک می کند و اروپایی با انتخاب کلمه ناسیون و
ناسیونالیسم اصالت پیوند همزایشی بین افراد انسانی را تایید می کند که هم اکنون نیز بسیار رایج است.
می بینیم این همان بینش قبیله ای است که افراد قبیله خود را فرزندان یک جد بزرگ می شمرند:
بنی تمیم،
بنی امیه،
بنی نجار، . . .
2-قبیله:
از کلمه های قدیمتر که از ناسیون نیز کهنه تر است قبیله است، قبیله افرادی از انسانند که برای زندگانیشان یک مقصد یک
قبله گزیده اند و همه بدان سوی رو دارند محکمترین پیوندی که افراد انسانی را در این جامعه بهم وصل می کند اشتراک آنها در جمله (مقصد) است یعنی در میعادگاه، در هدف و مقصد که معمولاً چراگاهست چون هر قبیله ای چراگاهی دارد و ییلاق و قشلاقی و وقتی پهنه صحرا را می نگرید می بینید که هر جمعی (قبیله ای) رو به قبله ای متوجه است. پس قبیله مجموعه افرادی هستند که اشتراک در قبله دارند.
3-قوم:
در این
جامعه همزیستی براساس قیام مشترک افراد یک دسته در انجام عمل است. یعنی ما افراد یک قوم انسانهایی هستیم که در این گوشه زمین با هم برای انجام عملی مشترک برمی خیزیم و قیام می کنیم.
4-شعب:
کلمه شعب و انشعاب و شعبه که در فارسی هست از یک ریشه است یعنی افراد انسانی در روی زمین شعبه شعبه شدند، هر شعبه ای یک شعب است یعنی دسته ای که از دسته های دیگر جدا است و جامعه شعبه ای از بشریت است که از آن منشعب شده است.
5-طبقه:
افرادی از انسان که دارای زندگی یا شکل و کار و درآمدی همسان و مشابه اند یک طبقه را تشکیل می دهند. افرادی که در یک طبقه قرار می گیرند در شکل کار و زندگی و اندازه برخورداری از جامعه و درآمد با یکدیگر مشابه اند. اینها یک واحد و یک گروه مجتمع را درست می کنند یک class social پس پیوند اینها در اشتراک کار و درآمد و یا شکل زندگی و بویژه وضع و پایگاه اجتماعی است.
6-اجتماع یا جامعه:
اکنون نیز کلمه هم مصطلح مردم است و هم اصطلاح علمی. جامعه social هم در
اروپا و هم ترما یعنی تجمع افراد انسانی در یکجا. بنابراین مهمترین پیوند و مبنای این گروه و معنی اساسی این ارتباطات: «جمع بودن آنها در یکجاست».
7-طائفه:
گروه انسانی است که گرد یک محور، یک منطقه خاص، در طواف یا گردش اند. در صحرا هر دسته ای اطراف یک چاه آب چرخ می خورند و در یک میدان یک دایره که چراگاه خاص آنها است می گردند.
8-نژاد:
race گروهی از افراد انسانی که در خصوصیات بدنی، شکل، رنگ و اندام و تناسب اعضاء با هم مشابه اند و مشترک.
9-توده:
masse مجموعه ای از افراد انسانی که در یک نقطه انباشته شده اند.
10-people
گروهی از افراد انسانی که در یک سرزمین خاص سکونت دارند، هموطنها. از این قبیل است: گروه groupement و Group حزب، Partie و ایل عشیره clan , Tribu.
منبع: امت و امامت؛ دکتر علی شریعتی
