هنر تنها راهی است که کودکان می‌توانند وجود خود را از طریق آن ابراز کنند و از این جهت که فعالیت‌های هنری قبل از مهارت‌هایی مانند نوشتن و خواندن و تفکر انتزاعی جلوه می‌کند، اغلب بزرگسالان بیشتر به این بخش معطوف می‌شوند. فعالیت‌های هنری مانند نقاشی وابسته به سنین تحولی کودک است. کودک در مراحل سنی مختلف به مهارت‌های گوناگونی دست می یابد که در ذیل به شرح مختصر آنها می پردازیم. لازم به ذکر است که این سنین به طور کلی ارائه شده اند و هر کودکی وابسته به آهنگ رشد و تحول فردی‌اش می‌تواند تفاوت‌هایی با سایرین داشته‌باشد. مراحل مذکور به این شرح می‌باشند:
مرحله‌ی خط خطی کردن یا اشکال قورباغه‌ای:
در این مرحله که از حدود 2 تا 4 سالگی است کودکان از این که خطوطی را بر کاغذ می‌کشند خیلی متعجب می‌شوند.
- آنها زمان خیلی زیادی را برای تمرین دادن و رشد مهارت‌های حرکتی شان صرف می‌کنند.
- در ابتدا دایره ، سپس مربع و از آن به بعد قادرند که سایر اشکال هندسی را ترسیم کنند.
- تلاش می کنند که دنیای ذهنی و تصورات درونی خاص خودشان را نقاشی کنند.
- ممکن است با انگشت اشاره چیزهایی را که کشیده‌اند نشان داده و نام ببرند.
مرحله‌ی پیش – طرح واره‌ای:
در حدود 7 سالگی است و کودکان قادر می‌شوند که به موارد ذیل دست یابند.
- چیزهایی را ترسیم می‌کنند که برای سایرین قابل تشخیص هستند. این موارد می‌توانند افراد یا اشیا باشند.
- تمایل زیادی برای استفاده از رنگ‌های مختلف دارند و به نوعی مجذوب رنگ‌ها می‌شوند.
- می‌توانند بین اجزا و بخش های مختلف یک نقاشی روابط مرتبط و با معنا و واضحی برقرار کنند.
- به دنبال این هستند که برای نقاشی‌هایشان نمره ای به دست آورند و از معلمان یا والدین و.. به دنبال تایید آن نقاشی‌ها می‌گردند.
- ممکن است به سادگی دست از نقاشی بکشند چرا که زود خسته می‌شوند.
- فعال هستند، از دیگران می خواهند که فقط خودشان کارهایی را انجام دهند، بی‌طاقت و پرشور هستند و برای یادگیری شتاب دارند، خود محوری و خود میان بینی دارند و اصولاً عمل گرا هستند .
- خیلی تخیلی هستند و گرایش به این دارند که در یک زمان بر روی یک موضوع کار کنند.
- به دنبال این هستند که برای به تصویر کشیدن ایده‌هایشان راه‌هایی را پیدا کنند.
مرحله‌ی طرح‌واره‌ای:
این مرحله حدود 7 تا 9 سالگی است و کودکان در این سنین واجد ویژگی های ذیل هستند .
- از نمادها و نشانه‌ها به طور فزاینده‌ای استفاده می‌کنند به طور مثال از رنگ تیره برای نشان دادن شب استفاده می‌کنند.
- کمتر خود محور هستند.
- هنوز یک ادراک واقعی از محیط شان ندارند به طور مثال ممکن است که در نقاشی‌شان آسمان را در افق به زمین متصل نکنند.
- هماهنگی بین چشم و دست‌ها به طرز چشمگیری رشد پیدا کرده‌است و مهارت‌های حرکتی خوبی دارند.
- مدت زمان توجه کافی دارند.
- دارای حس شوخ طبعی هستند.
- بازی‌های خود را به تفکیک دو جنس، مجزا می‌کنند پسرها تمایل دارند که با پسرها و دخترها تمایل دارند با دخترها بازی کنند.
- برای هر شخص یا شی یا موضوعی در نقاشی هایشان ویژگی‌های خاصی را نشان می دهند به طور مثال اگر مادر عینک می‌زند و موهای مجعد دارد کودک این ویژگی‌ها را درنقاشی لحاظ می‌کند.
مرحله واقع بینی :
این مرحله حدود 9 تا 12 سالگی است و کودکان در این مرحله واجد صفات ذیل هستند:
- خیلی تحت تاثیر همسالان خود هستند
- جزئیات خیلی زیادی را در نقاشی‌های خود به کار می‌برند. در نقاشی‌های خود از سمبل‌ها و نمادها استفاده می‌کنند.
- تفاوت های فردی قابل ملاحظه ای دارند و آن را در نقاشی‌ها نشان می دهند.
- رفته رفته دارای ارزش‌هایی می‌شوند و آن ارزش‌ها را رشد و افزایش می‌دهند.
- تمایل دارند که هر کاری را بی‌عیب و نقص و به طور کامل انجام دهند و در این خصوص وسواس زیادی از خود نشان می‌دهند.
مرحله ی شبه طبیعت گرایی :
کودکان در این سنین که از حدود 12 تا 14 سالگی می‌باشند دارای این ویژگی‌ها هستند:
- در خصوص کارها و آثار خود خیلی دید انتقادی دارند و آنها را ارزشیابی می‌کنند.
- سبک و روشی مانند بزرگسالان دارند و برای بیان ایده ها و حالات خود به طرز بزرگسالانه‌ای عمل می‌کنند.
- تفاوت‌های فردی، جسمانی، ذهنی و روانی، هیجانی و اجتماعی خیلی زیادی دارند.
- در صورت یک انتخاب گروه کلاس های هنری را خودشان انتخاب می کنند و در این سنین، آخرین فرصت‌ها برای یادگیری هنر است.
- خود آگاهی و هشیاری آنان به طرز قابل ملاحظه‌ای رو به رشد است.
- خیلی تمایل دارند که با گروه همسالان خود همانند سازی کنند که همین عامل ، خود به خود می تواند مانعی برای خلاقیت آنها به شمار آید.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!