تاریخچه ی:
حیات در مریخ
تفاوت با نگارش: 3
| - | =center>
| + | {DYNAMICMENU()}<br />__واژهنامه__
*((واژگان نجوم))
*((واژگان اختر فیزیک))
*((واژگان کیهان شناسی))
*((واژگان فیزیک فضا))
__مقالات مرتبط__
*((نجوم|فهرست مقالات نجوم))
*((تاریخچه اکتشافات مریخ))
*((حیات در کرات دیگر))
*((سیارات منظومه شمسی))
*((سیاره))
*((سیاره مریخ))
*((قمرهای مریخ))
*((کوتولههای مریخی))
*((هوش فرازمینی))
__کتابهای مرتبط__
*((کتابهای نجوم))
__[http://217.218.177.31/mavara/mavara-view_forum.php?forumId=54|انجمن نجوم]__
*[http://217.218.177.31/mavara/mavara-view_forum.php?forumId=54|مطالب و سوالات خود را اینجا مطرح کنید.]
__سایتهای مرتبط__
*سایتهای داخلی
**[http://www.nojum.ir|مجله نجوم]
**[http://parssky.com|پارس اسکای]
**[http://www.hupaa.com|شبکه فیزیک هوپا]
**[http://robot.ir/blog/mollasadra|ملاصدرا]
**[http://www.sact.ir/home.htm|مرکز علوم و ستاره شناسی تهران]
*سایتهای خارجی
**[http://www.astronomy.com/asy/default.aspx|مجله astronomy]
**[http://www.nasa.gov/externalflash/constellation_front/index.html|سازمان هوا - فضای آمریکا]
**[http://www.esa.int/esaCP/index.html|آژانش فضایی اروپا]
**[http://www.space-frontier.org|بنیاد مرزهای فضا]
**[http://www.challenger.org|کاوش فضا]
**[http://pds.jpl.nasa.gov/planets|سیارات منظومه شمسی]
**[http://www.windows.ucar.edu/windows.html|پنجره بسوی عالم]
__گالری تصویر__
*[http://217.218.177.31/mavara/mavara-browse_gallery.php?galleryId=12|گالری علوم]
**[http://217.218.177.31/mavara/mavara-browse_gallery.php?galleryId=38|گالری نجوم]
body=
|~|
{DYNAMICMENU}
!مقدمه
((مریخ)) چهارمین ((سیاره)) از ((خورشید)) است. قطر آن فقط نصف قطر زمین است. اما ویژگیهای زمین گونه زیادی دارد و این ویژگیها اختر شناسان را به این باور رهنمون شده است که در مریخ حیات وجود دارد. حتی برخی اختر شناسان فکر میکنند موجودهایی هوشمند در مریخ زندگی میکنند. این اندیشهها میبایست پس از عبور خبر یابهای فضایی بدون سرنشین از کنار مریخ و فرستادن اطلاعات به زمین تغییر کنند. این خبر یابهای فضایی بدون سرنشین از کنار مریخ و فرستادن اطلاعات به زمین تغییر کنند. این خبر یابهای فضایی آشکار ساختند که مریخ کره سرد و خشکی است که به ((کره ماه|ماه)) بیشتر شباهت دارد تا به ((زمین)).
ناحیههای وسیعی از سطح مریخ پوشیده از حفرههاست. چگالی جو مریخ ، بطور باور نکردنی ، پایین و مانند ((جو زمین)) ، در ارتفاع 50 کیلومتری بالای سطح دریاست. این جو بیشتر مرکب از ((دی اکسید کربن)) با مقدار کمی آب است. ((اکسیژن)) و ((نیتروژن)) در آن پیدا نشده است، هر چند احتمالاً مقدار کمی از آنها وجود دارد. چون هوا بسیار «رقیق» است،((اشعه فرابنفش|تشعشع فرا بنفش)) ، که برای بیشتر موجودات زنده خطرناک است، از فضا به آسانی به سطح مریخ میرسد. شاید زمانی بخشهای وسیعی از سطح مریخ پوشیده از آب بوده است. معلوم شده است که کلاهکهای قطبی ، مرکب از آب منجمد است و نمونههایی که خبر یابهای وایکینگ از خاک مریخ برداشتهاند، پس از گرم شدن آب پس دادهاند.
>
| | | | | | |
| | | | | | |
| - |
{picture file=img/daneshnameh_up/8/87//Mars02.jpg}
|
+ | {img src=img/daneshnameh_up/8/8c/anim_mars_99_05_10.gif} |
| | | | |
| | | | |
| | | | | | |
| - |
((ریخ)) هارمی ((سیاره)) از ((خرشی)) ات. ر آن ط صف قر زمین ات. ام ویژگیهای مین ونه یدی دارد ین ویژگیه اتر شناسان را به ین ور هنمون شه است که در مریخ حیات د دا. ی ری ات نسان کر می کنن موو هایی هون ی گی می کنند. ین اندیه ها ی ایست س از ر خر یاای فیی بدن رنشین کنار مری و فرستادن عات ه مین تغییر کنن. این بر یابای فایی دون رنشین کنار مریخ و فرستان اطعا زمین تغی کنند. این خبر یابهای ی شک ختن که مری که ر و شکی ست که ب بیر بات د ا ه مین. حیه ای وسیعی ا سطح می پوشیده ره ات. چگالی و مرخ ه طور باورنکردن پین و ماند و زمین، در تفاع 50 کیومری بالی سطح دریاست.
این بیشر کب ا ((ی اکید کرن)) ب قدار کمی آ ست. ((اکی)) و ((نیتروژن)) در ن یدا نده ات چد اتالً مقدار کمی از نها جود دار. چون هوا بسیار «ی» است، تش ((فا بنفش)) ک بای یشتر موجود هی زند ر اک ، ب انی به سطح مریخ می رسد.شای منی خشای وسیعی ا سطح مریخ پوشیده ا بوه است. ملم شده اس ه ککهای ی، مرکب ا منجمد است نمونه هیی ک ر یابهای ((وایکینگ)) خاک مریخ برداته ان پس ز گرم شدن آب پس داه ند. دمای سطحی متوسط زمین است. دمای مریخ در استوا ممکن است در روز به 24 درجه سلسیوس برسد، و در شب تا 73- درجه سلسیوس پایین بیاید. همان طور که می دانیم، این شرایط، مریخ را جای قابل تحملی برای زندگی می سازد. اما برون زیست شناسان فکر می کنند، که شکلهای معینی از زندگی ممکن است در آنجا وجود داشته باشد.
چند عامل، این امکان را تیید می کند. مثلاً موانع فیزیکی به آسانی از نفوذ تشعشع فرا بنفش جلوگیری می کنند. اکسیژن، نیتروژن و آب ممکن است به مقدارهای کافی، برای حفظ ارگانیسمهای سختی چون باکتریها، کپکها و گلسنگها، وجود داشته باشند، وجود لایه ای از آب منجمد دایمی، با یخ دایمی زیر خاکی، در خاک زیر سطحی، ممکن به نظر می رسد. این یخ ممکن است گه گاه به طور موضعی آب شود و در نتیجه، آب برای موجود های زنده به وجود آورد. ممکن است نیتروژن به مقدار کمی در جو وجود داشته باشند. در خاک نیز ممکن است نمکهای شیمیایی،شامل ((نیتروژن)) موجود باشد.
/>انتظار برون زیست شناسان نیز در مورد حیات در مریخ، مبتنی بر تجربه های آزمایشگاهی است. آنان ((باکتری))، ((جلبک ))، ((کپک ))، ((گلسنگ ))و برخی گیاهان عالی تر، و حشره ها را در محیطهای مریخی مصنوعی قرار دادند. شمار حیرت انگیزی از این ارگانیسمها زنده ماندند. حتی بعضی باکتریها و کپکها، این شرایط سخت را، مادام که آب وجود داشت خوب تحمل کردند. بعضی آزمایشگران، در شرایط شبه مریخی، ترکیبهای کربنی تولید کرده اند. مخلوطهای ((مونوکسید کربن))، دی اکسید کربن و بخار آب را در ((خاک سترون)) (استریل) یا ((خاک شیشه))، در معرض تشعشع فرا بنفش قرار دادند، و چند ترکیب کربن دار پیچیده تر دیگر به دست آوردند، ترکیبهایی که پیداست در تشکیل ترکیبهای زیستی باز هم پیچیده تر دخالت دارند.
این آزمایش نشان داد که جو ((متان))، ((آمونیاک))، ((هیدروژن)) همیشه برای تکامل شیمیایی حیات، ضروری نیست. اما برون زیست شناسان به این آزمایشها به چشم احتیاط می نگرند، تولید عین شرایط مریخ به طور دقیق در آزمایشگاه ن ممکن است، چرا که ما چیز زیادی درباره این شرایط نمی دانیم و هنوز تکنیکهایمان محدود است. همچنین به ارگانیسمهای آزمایشی برای بقا به اندازه کافی آب و اکسیژن داده شده، در حالی که ما واقعاً نمی دانیم که آیا اکسیژن و آب به مقدار کافی برای حفظ حیات زمینی گونه، در مریخ وجود دارد یا نه. با این حال، تحلیل داده هایی که خبر یابهای وایکینگ در اختیار ما گذاشته اند، ممکن است پاسخهایی ارائه کند. لیکن درس مهمی از این آزمایشها گرفته شده است. اگر حیات زمینی بتواند در مریخ باقی بماند، خبر یابهای فضایی، به آسانی می توانند این سیاره را آلوده کنند. بنابراین، برای اجتناب از این امر، باید هر سفینه فضایی را که می خواهیم در مریخ فرود آوریم، ضد عفونی کنیم. |
+ | !یگیهای یزیکی ری />ا ین یاات منومه مسی ، بون ک شرای موجود در یخ بی ا هر سیاره یگری ، نیک ه شایطی است که در زمین حکمفرماست. چد این ه نی ات یا ری یرهای برهو ی ت. ی میانگین در نجا 25- دجه ساتیگاد است ک از 30+ ج در خ اتا برین ای تا 140- د انتیگد ر تغییر ست. از ری فار و ن بار کمتر ا ا زمین میاشد. در این هوای در ، دی کی کن کمی زت رون و مونو کسی کرب یی کمبر ب یات می شود. و لاه نی در آجا بسیا مکل وده یکه عا اصلی رای ندگی ، ندن در نا یا نیست.
با این ا برخی مشا ین فک ر بود میآو که ر چندین دوره ایانوهای واق د دات ات. در این زمنها ری بسیار زمی شه اشه ب این نیجه گیی در و یه حیا ی سیاه سرخ و ات ب جای مده ، از س رفته ید که ای را ممکن است نوز ر آ ردیابی ک. />!مریخ ا ن زیس شنای />دمای سطحی متوسط زمین است. دمای مریخ در استوا ممکن است در روز به 24 درجه سلسیوس برسد، و در شب تا 73- درجه سلسیوس پایین بیاید. این شرایط، مریخ را جای قابل تحملی برای زندگی میسازد. اما برون زیست شناسان فکر میکنند، که شکلهای معینی از زندگی ممکن است در آنجا وجود داشته باشد. چند عامل ، این امکان را تیید میکند. مثلاً موانع فیزیکی به آسانی از نفوذ تشعشع فرا بنفش جلوگیری میکنند. ((اکسیژن)) ، ((نیتروژن)) و ((آب)) ممکن است به مقدارهای کافی ، برای حفظ ارگانیسمهای سختی چون باکتریها ، کپکها و گلسنگها وجود داشته باشند. وجود لایهای از آب منجمد دائمی ، با یخ دائمی زیر خاکی ، در خاک زیر سطحی ، ممکن به نظر میرسد. این یخ ممکن است گه گاه بطور موضعی آب شود و در نتیجه ، آب برای موجودهای زنده بوجود آورد. ممکن است نیتروژن به مقدار کمی در جو وجود داشته باشند. در خاک نیز ممکن است نمکهای شیمیایی ، شامل ((نیتروژن)) موجود باشد.
انتظار برون زیست شناسان نیز در مورد حیات در مریخ ، مبتنی بر تجربههای آزمایشگاهی است. آنان ((باکتری)) ، ((جلبک)) ، ((کپک)) ، ((گلسنگ)) و برخی گیاهان عالیتر و حشرهها را در محیطهای مریخی مصنوعی قرار دادند. شمار حیرت انگیزی از این ارگانیسمها زنده ماندند. حتی بعضی باکتریها و کپکها ، این شرایط سخت را، مادام که آب وجود داشت خوب تحمل کردند. بعضی آزمایشگران ، در شرایط شبه مریخی ، ترکیبهای کربنی تولید کرده اند. مخلوطهای ((مونو اکسید کربن)) ، دی اکسید کربن و بخار آب را در ((خاک سترون)) (استریل) یا ((خاک شیشه)) ، در معرض تشعشع فرا بنفش قرار دادند و چند ترکیب کربن دار پیچیدهتر دیگر بدست آوردند، ترکیبهایی که پیداست در تشکیل ترکیبهای زیستی باز هم پیچیدهتر دخالت دارند.
این آزمایش نشان داد که جو ((متان))، ((آمونیاک))، ((هیدروژن)) همیشه برای تکامل شیمیایی حیات ، ضروری نیست. اما برون زیست شناسان به این آزمایشها به چشم احتیاط مینگرند، تولید عین شرایط مریخ بطور دقیق در آزمایشگاه یر ممکن است، چرا که ما چیز زیادی درباره این شرایط نمیدانیم و هنوز تکنیکهایمان محدود است. همچنین به ارگانیسمهای آزمایشی برای بقاء به اندازه کافی آب و اکسیژن داده شده ، در حالی که ما واقعاً نمیدانیم که آیا اکسیژن و آب به مقدار کافی برای حفظ حیات زمینی گونه ، در مریخ وجود دارد یا نه. با این حال ، تحلیل دادههایی که خبر یابهای وایکینگ در اختیار ما گذاشتهاند، ممکن است پاسخهایی ارائه کند. لیکن درس مهمی از این آزمایشها گرفته شده است. اگر حیات زمینی بتواند در مریخ باقی بماند، خبر یابهای فضایی ، به آسانی میتوانند این سیاره را آلوده کنند. بنابراین ، برای اجتناب از این امر ، باید هر سفینه فضایی را که میخواهیم در مریخ فرود آوریم، ضد عفونی کنیم.
{picture=Mars02.jpg height=250 width=250}
|
!پرسی وال لائل ، در جستجوی "آدمهای کوچک سبز"
خیلی قبل از آنکه مطبوعات جنجالی ، حرف از "آدمهای کوچک سبز" بزنند، ستاره شناس بسیار جدی آمریکایی به نام پرسی/ وال/ لائل حدود صد سال پیش ، در رصدهایش نتیجه گیری کرده بود. شبکهای از کانالهایی که از دو قطب به خط استوا ، مریخ کشیده شده وجود دارد. در تقاطع این کانالها ، ستاره شناس واحدها و شهرهایی را تشخیص داده بود که بنا به عقیده وی این کانالها توسط مریخیها ساخته شده بود. بنا به عقیده وی این تشریحات لائل که شکی در دقت وی نیست مثالی از طرز فکری بنیادی است که ممکن است شخص دچار اشتباه شود، وقتی تنها با عقایدی پیش ساخته به جلو رود، فریفته شدن در دیدن چیزی که در جستجوی آن هستیم، زیاد است.
((سفینه کاوشگر مارینر|سفینه کاوشگر مرنر 4)) برای اولین بار در سال 1344 در بالای کره مریخ پرواز نمود و 21 عکس که جمعا تنها یک درصد سطح آن را پوشش میداد، به زمین مخابره کرد که در روی آنها هیچ گونه اثری از کانالهای مشهود نبود. در خرداد 1350، مارینر 9 در مدار مریخ قرار گرفت و توانست تا ارتفاع 1400 کیلومتری سیاره پایین بیاید و تا سال 1351 بیش از 7000 عکس از آن بردارد.
ورود مارینر 9 به مدار ، مقارن با طوفانی از گرد و غبار بود، ولی وقتی قشر ابر مانند فروکش نمود، دانشمندان نتوانستند از ستایش قلههای آتشفشانی سر به فلک کشیده آن در نیمکره شمالی خودداری کرده و عظمت آنها را تأیید نکنند. ارتفاعی برابر 25 کیلومتر (حدود سه برابر قله اورست در هندوستان) و قطر 600 کیلومتر!
در واقع دو نیمکره مریخ خیلی باهم فرق دارند. در شمال دو قاره وجود دارد، یکی به نام __تارسیس__ که چهار کوه بلند آتشفشانی در آن واقع است و دیگری به نام __الیزه__ که به اندازه استرالیاست. در میان آن دو ، حوزههایی مشابه ((شناسایی ماه|دریاهای کره ماه)) وجود دارد که فاقد گودالهای شهابی هستند. در عوض ، در جنوب گودالهای کوچک سایشی به چشم میخورد که توسط ماریر 4 مشاهده شده بود و قدمت آنها به 4 میلیارد سال، زمان ((تشکیل منظومه شمسی)) میرسد. در خط استوا دره گرد وسیعی که تا 4000 کیلومتر عرض داد، همچنین یک رشته شکافهای پر پیچ و خمی که شبیه بستر رودخانهها هستند، تشخیص داده میشود.
!نتیجه
در حال حاضر به خوبی میدانیم که در نزدیکی زمین تنها سیاره مریخ اقبال کمی دارد که شکل ابتدایی حیات را قبلا در خود جای داده و یا اکنون در آن موجود باشد. برای دانش بیشتر بشر مصمم است تا به آنجا رفته و آنچه هست از نزدیک ببیند و از هم اکنون سرگرم یافتن بهترین محل برای عملیات کشف روی مریخ هستند. در حال حاضر شکاف بزرگی در طول خط استوا را در نظر گرفتهاند. عکسهای برداشته شده چینههای خاکی گستردهای را نشان میدهند که نشان دهنده تحول چینههای خاک ، ظرف صدها کیلیون سال است. و شاید بتوان در آنها اثرات سنگوارههایی که در جستجوی آنهات هستند بیابند.
فلاتهای شمالی که بدون شک ته دریاهای کهن میباشند، نیز از ارزش بررسی و پژوهش برخوردارند و اما قاره الیزه معمایی را در خود پنهان داشته است. اشکال هرمی شکلی در کنار نقاطی وجود دارند که ممکن است سواحل قدیمی باشند. این هرمها به ارتفاع 1000 تا 2000 متر دارای نمای صاف دلخواهی هستند. آیا اینها ممکن است توسط مریخیها ساخته شده باشند؟ در واقع تنها کشف یک ویروس روی مریخ باعث بحثهای علمی و فیلسوفانه بیشماری خواهد شد.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((اجرام آسمانی))
*((تاریخچه اکتشافات مریخ))
*((جو مریخ))
*((حیات در کرات دیگر))
*((سطح مریخ))
*((سیارات منظومه شمسی))
*((سیاره))
*((قمرهای مریخ))
*((کوتولههای مریخی))
*((مریخ))
*((منظومه شمسی))
*((هوش فرازمینی)) |
