مقدمه

تیره لادن (Tropaulaceae) از راسته شمعدانی است و از ژرانیال‌هایی تشکیل می‌شود که دارای گلهای نامنظم ، نافه کاهش یافته و مادگی سه برچه‌ای با برچه‌های غیر ممتد بر روی خامه هستند. تخمدان این گیاهان هنگام رسیدن میوه به صورت سه مریکارپ اسفنجی ، مجزا و فاقد منقار با تار انتهایی است و از این نظر با تیره شمعدانی از لحاظ مادگی و میوه کاملا تفاوت دارد. همچنین سلولهای محتوی میروزین ، که در گیاهان تیره شمعدانی وجود ندارند، در این گیاهان فراوان می‌شوند.

مشخصات

گیاهان تیره لادن به گیاهان تیره شمعدانی بسیار نزدیک‌اند و این شباهت بویژه در پلارگونیوم که گلهای نامنظم دارند بیشتر محسوس است. گلهای گیاهان این تیره در قسمت خلفی دارای زایده مهمیز با منشا نهنجی هستند. نافه ، به علت عدم رشد دو پرچم میانی ، به 8 عدد کاهش می‌یابد و مادگی از برچه‌های تک تخمکی و فاقد منقار یا تار انتهایی تشکیل می‌شود. فاقد ستونک خامه‌ای است و برچه تا سطح خامه امتداد ندارد. میوه در زمان رسیدن ، به سه مریکارپ اسفنجی ناشکوفا تقسیم می‌شود.

جنس لادن

این جنس به خاطر گونه زینتی آن ، یعنی لادن (تروپئولوم ماژورس) ، مشهور است. گلهایی درشت و زیبا به رنگ زرد و نارنجی دارد و خاستگاه آن مکزیک ، پرو و شیلی است. همه این گیاهان علفی ، یکساله و دارای برگهای تقریبا مدوری هستند که دمبرگ به وسط پهنک آن متصل است و رگبرگها ، از محل اتصال دمبرگ به اطراف و لبه پهنک بطور شعاعی منشعب می‌شوند.

کاربرد

لادن ، علاوه بر میروزین ، دارای یک هتروزید سنه‌ولیک به نام سنه‌ول بنزیلیک است که بطور کلی آن را گلوکو تروپئولوزید می‌گویند. این گلوکوزید گوگرددار مصارف درمانی دارد.

خویشاوندی لادن با سایر تیره‌ها

این تیره در اختصاصات گل به تیره شمعدانی بسیار نزدیک است و از طرف دیگر با دارا بودن سلولهای محتوی میروزین صفات ویژه تیره شب‌بو را نشان می‌دهد. گیاهان راسته شمعدانی گرچه مانند تیره شب‌بو میروزین ندارند و از این نظر باید از آنها دور باشند ولی چون از لحاظ اختصاصات جنینی با تیره شب‌بو قرابت و خویشی نزدیک دارند این امر روشنگر ابهام کلی خویشاوندی‌های این تیره می‌باشد. از تیره لادن نمونه خودرویی وجود ندارد و از تاریخ ورود لادن معمولی که به عنوان زینتی در باغچه‌ها کاشته می‌شود هیچگونه اطلاعی در دست نیست.

مباحث مرتبط با عنوان

• تیره برگ‌بو
• تیره زرشک
• تیره شمعدانی
• تیره گل حنا
• تیره گل سرخ
• رده بندی دو لپه‌ایها
• نهاندانگان

شرح تیره تروپئولاسه – تیره لادن

Tropaeolaceae

گیاهانی علفی تا حدودی گوشتی گسترده روی زمین یا گاهی بالا رونده برگ ها متناوب سپری، دایره ای ، معمولاً بدون گوشواره گلها منفرد محوری زیر تخمدانی (تخمدان فوقانی) نامنظم، نر و ماده کاسبرگ ها پنج تایی کاسبرگ پشتی مهمیزدار گلبرگها پنج تایی، ناخنک دار.پرچم ها هشت تایی ، جدا ، نامساوی تخمدان سه خانه ای هر خانه دارای یک تخمک آویزان ، تمکن محوری، خانه منفرد، رأسی، کلاله ها سه تایی، خطی، میوه متشکل از سه برچه ناشکوفای که دانه ای یک هنگام رسیدن از محور مرکزی جدا می شوند.