زمینه های خصومت ایران و عثمانی

1. وجود اختلافات مذهبی میان صفویان شیعی وعثمانیهای سنّی
2. دولت عثمانی دولت صفوی را بزرگترین رقیب مذهبی وسیاسی خود می دانست .
3. آیا هیچ دولت مسلمان دیگری بجز ایران باقی نبود که تسلیم عثمانی نشده باشد ؟
4. دولت عثمانی تشکیل یک حکومت مقتدر در مرزهای شرقی امپراطوری خود را تهدید جدی بشمار می آورد .
5. عثمانیها همواره ادعای سروری بر جهان اسلام را داشتند و خود را جانشین خلفای عباسی می دانستند و لذا خواهان اطاعت کلیه ملل دیگر اسلامی از ایشان بودند و بطور طبیعی نمی توانستند هیچ دولت دیگر اسلامی را خصوصا در همجواری خویش بپذیرند .
6. آیا قیام ها و مخالفت ها از سوی دیگر ملل مسلمان نیز انجام می گرفت ؟
7. تا چه حد نیروهای سیاسی و مردمی ، در سراسر جهان اسلام ، برتری و قیمومیت عثمانی را پذیرفته بودند ؟
8. آیا هیچ تلاشی صورت گرفت که این دو ملت و دولت مسلمان ، بجای اختلاف و درگیری باهم متحد گردند ؟ خصوصا آنکه دولت های اروپایی خواهان اختلاف این دو بودند .
9. آیا فتنه انگیزی و شیطنت از طرف اروپایی ها برای تشدید اختلاف میان ایران و عثمانی صورت گرفته بود ؟

10. اتحاد و روابط دولت صفویان با اروپائیان که دشمنان عثمانیها بودند ، موجب نارضایتی عثمانیها می گردید .
11. آیا اروپایی ها کمک خاصی نیز به ایران کردند و یا صرفا وعده می دادند ؟
12. تبلیغات شیعی گری صوفیان صفوی در آناتولی دولت عثمانی را نگران می کرد .
13. چرا عمدتا این تبلیغات در آناطولی انجام می شد ؟ آیا زمینه خاصی در این منطقه وجود داشت ؟
14. آیا این تبلیغات آگاهانه از طرف دولت صفوی حمایت می شد ؟
15. آیا در زمان تمام شاهان صفوی این تبلیغات ادامه داشت ؟
16. چقدر از این تبلیغات بصورت خود جوش و از سوی نیروهای علاقمند خاندان صفوی انجام می شد ؟
17. تشکیل رسمی دولت صفویه و گسترش قلمرو آن ، وحشت دولت عثمانی را بیشتر کرد .
18. چه شواهد و نشانه هایی از این وحشت دولتمردان و سران عثمانی وجود دارد ؟
19. شکست دادن دولت سنی مذهب ازبک در شرق از سوی شاه اسماعیل دشمنی عثمانیها را نسبت به صفویان افزایش داد و آغاز گر درگیریها و رویاروئیهایی گردید و تا مدتها بعد ادامه یافت .
20. وجود دولت ظهیر الدین بابر در مرزهای شرقی ایران ، با توجه به سنی بودن دولت بابر ، چه نقشی در درگیری های ایران و عثمانی ایفا نمود ؟