مقدمه
همه ما با صداهای بلند نظیر صدای قطار و
رعد آسمان آشنا هستیم. وقتی این صداها را می‌شنویم در فکر آن نیستیم که چگونه این صداها به گوش ما می‌رسد در حالی که لازم است با کنجکاوی بیشتری در این مورد بیندیشیم. در این صورت ابتدا متوجه می‌شویم که صدا از ماده در حال ارتعاش ناشی می‌شود. ارتعاش چگونه صدا را بوجود می‌آورد؟ ارتعاش ماده امواجی تولید می‌کند که به صورت صوت به گوش ما می‌رسد.
صوت عبارت است از امواجی فشاری که از طریق هوا از ماده مرتعش به گوش ما منتقل می‌شود.
اگر چه تقریبا تمام صداها از راه هوا به گوش ما می‌رسد اما ما زیر آب هم می‌توانیم صوت را بشنویم. حتی شما می‌توانید در طبقه پنجم ساختمان گوشتان را روی لوله شوفاژ بگذارید. صدای چکشی را که در زیر زمین به لوله می‌زنند بشنوید. علت شنیدن این است که علاوه بر مایعات و گازها. جامدات هم صوت را منتقل می‌کنند. آزمایشهای مختلف نشان داده است که مایعات بهتر از گازها و جامدات بهتر از مایعات صوت را منتقل می‌کنند. انتقال صوت خواه در جامدات و مایعات باشد و خواه در گازها ، مسلما واسطه‌ای لازم است تا آن را به گوش ما برساند. بهترین دلیل این آزمون خواهد بود که اگر زنگ اخباری را در خلا قرار دهیم و آن را به برق وصل کنیم صدایی از آن شنیده نمی‌شود. برخی مواد صوت را خوب منتقل نمی‌کنند، بنابراین برای کاهش صدا بکار می‌روند. نمونه این مواد خاک اره ، گل رس و بتونه است. در میان تمام صداهای مختلفی که شما هر روز می‌شنوید چندتایی وجود دارند که شما علاقه‌مند هستید جلوی آنها را با مواد ضد صوت بگیرید.
صداهای ناهنجار
بیشتر اصوات ناخوشایند جزو صداهای ناهنجار محسوب می‌شوند. صداهای ناهنجار صدایی است که از ارتعاشات نامنظم ماده حاصل می‌شود. تارهای ویلن ، گیتار ، پیانو ، سوراخهای فلوت ، شیپور و ساکسیفون ارتعاش ایجاد می‌کنند. اگر چه برخی سازها از قبیل طبل و قاشقک صدای تقریبا ناهنجار تولید می‌کنند، اما وقتی این صداها با موزیک همراه باشد به گوش خوشایند است. از سوی دیگر اگر ویلن را خارج از نت بنوازند ممکن است صدای ناهنجاری بدهد. موزیک با سه نوع ساز اصلی ایجاد می‌شود که عبارتند از: سازهای
بادی ،
زهی ،
ضربی. وقتی به موزیک با صدای ناهنجار گوش می‌دهیم احساس می‌کنیم که برخی صداها از صداهای دیگر بلندتر است. بلندی ، شدت صوت است و قابل اندازه گیری است.
اندازه گیری بلندی صوت
واحد اندازه گیری بلندی صوت بل است که به افتخار
الکساندر گراهام بل ،
مخترع تلفن نامیده شده است. دسیبل یک دهم بل است. اگر آستانه شنوایی را صفر حساب کنیم صدای حرف در گوشی 20 دسیبل ، صدای اتومبیل 45 دسیبل ، مکالمه عادی 60 دسیبل و صدای رعد 110 دسیبل است. صدای بالاتر از 120 دسیبل به گوش صدمه می‌زند. وسایل اندازه گیری صوت ، توان امواج صوتی را با صفحات مدرج اندازه می‌گیرند. با اینکه بشر به تازگی فهمیده است که صوت امواجی است که از ماده مرتعش ناشی و از طریق واسطه منتقل می‌شود، اما بسیاری از حیوانات مدتهاست که از امواج صوتی برای احساس کردن وجود غذا در مکانی استفاده می‌کنند. صوت برای انسان وسیله ارتباط است و وقتی به صورت موزیک باشد لذتبخش است.
مباحث مرتبط با عنوان
