شرح بیماری
گرهک تیروییدی عبارت است از یک گرهک (ندول) خوش‌خیم یا بدخیم
تیرویید را در جلوی گردن درگیر می‌کند.
تومور های خوش خیم بسیار شایع‌تر هستند و بعید است که به سایر بخش‌های بدن گسترش یابند. این رشد ممکن است کیستی یا توپر (آدنوم تیرویید) باشند. گرهک‌های بدخیم تیرویید می‌توانند گسترش یابند و زندگی را تهدید کنند. علایم اولیه در هر دو نوع مشابه هستند. هر دو جنس و تمام گروه‌های سنی را مبتلا می‌کنند. ندول‌های خوش خیم در زنان شایع‌تر از مردان هستند حال آن که ندول‌های بدخیم بیشتر در کودکان 7-4 ساله ایجاد می‌شوند.
علایم شایع
- تورم یا توده در غده تیرویید
- در دو حساسیت به لمس در غده تیرویید
- اشکال در بلعیدن
- گرفتن صدا
- تنفس مشکل (نادر)
- علایم پرکاری یا کم کاری تیرویید
علل
ناشناخته
عوامل تشدید کننده بیماری
- پرتو درمانی در کودکی حتی با دوز کم برای سر، گردن و قسمت بالای قفسه سینه
- سابقه خانوادگی تومورهای تیرویید
- کمبود ید
پیشگیری
از پرتو درمانی برای گردن به خاطر
آکنه، التهاب
لوزه، بزرگی
غده تیموس یا سایر بیماری‌های خفیف خودداری کنید.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با جراحی یا ترکیبی از جراحی و درمان با
ید رادیو اکتیو علاج می‌شود.
عوارض احتمالی
- گسترش تومور بدخیم به بخش‌های مجاور که نیازمند جراحی اساسی برای برداشتن غدد لنفاوی و عضلات یک طرف گردن است.
- کم‌کاری تیرویید یا پاراتیرویید در اثر آسیب وارد به غدد تیرویید یا پاراتیرویید در طول جراحی.
- گرفتگی و فقدان صدا به صورت دایمی به دنبال جراحی به خاطر برخی از سر طانهای تیرویید
درمان
اصول کلی
- آزمون‌های تشخیصی می‌توانند شامل بررسی‌های آزمایشگاهی خون، اسکن تیرویید، بیوپسی با سوزن، سونو گرافی و رادیو گرافی باشند آزمونها به رد سرطان و اجتناب از جراحی غیرضروری کمک می‌کنند.
- درمان متفاوت است و ممکن است شامل یک یا ترکیبی از درمانها باشد.
- ممکن است هم با هدف تشخیص و هم برای درمان، در برخی موارد از دوزهای سرکوبگر هورمون تیرویید استفاده شود. در صورت افزایش اندازه ندول‌ها، جراحی توصیه می‌گردد.
- جراحی برای آسپیره کردن تومور کیستیک یا برداشتن تومور توپر و لوب درگیر تیرویید (تیروییدکتومی تقریباً کامل؛ لوبکتومی).
- درمان با ید رادیو اکتیو
داروها
- داروهای ضد تیرویید یا جایگزینی هورمون تیرویید
- ید رادیواکتیو 131 I برای درمان سرطان
- مسکن‌ها در صورت نیاز
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
- به محض بهبودی علایم پس از جراحی، فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های طبیعی خود را از سر بگیرید.
- در صورت مختل شدن صدا پس از جراحی، ممکن است گفتار درمانی توصیه شود.
رژیم غذایی
رژیم غذایی خاصی ندارد.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علایم ندول‌های تیرویید یا بزرگی تیرویید را داشته باشید.
- اگر موارد زیر پس از جراحی رخ دهند:
- علایم کم‌کاری تیرویید (خستگی، صورت پف‌آلوده، افزایش سریع وزن، خشن شدن مو و کاهش تمایل جنسی)
- تب
- گرفتگی یا انقباض عضلات
- تنفس مشکل
- اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده‌اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجاد می‌کنند.
منبع: www.irteb.com
