شناخت و معرفت مقام ائمه علیه السلام
شناخت و معرفت مقام
ائمه اطهار علیهم السلام مانند امور دیگر از دستبرد شیاطین محفوظ نمانده است؛ بعضیها از روی جهل، مقام ائمّه اطهار را دست کم گرفته و روایات صریح را انکار کرده اند، و عدّه ای هم بر عکس، راه غلوّ و زیاده روی را پیش گرفته و به آن امامان نسبتهای ناروا مانند الوهیّت و ربوبیّت داده اند، که این هر دو دسته از گمراهانند.
آنچه از آیات و روایات به دست میآید، این است که ائمه اطهار هر چه دارند، از جانب خداوند است و فقط به قدرت و اراده خداوند، به تمام عوالم دسترسی دارند.
«آسمان ها و زمین ها و
ملائکه و
بهشت و
دوزخ و خلاصه همه ملکوت عالم به دست ماست » روایاتی از این دست به این معناست که امامان چون عبادت و طاعت خداوند را انجام داده اند، خداوند مقام آنان را بالا برد و به آنان دسترسی به عوالم مختلف را ارزانی فرمود. پس همه چیز در اصل به دست خداوند است.
اما روایاتی که از زبان امامان می گویند:«ما عبدیم، بنده ایم، فقیریم، محتاجیم. . .» به این معناست که آنان در اصل همچون سایر مردم، محتاج و بیچیزند و از خود هیچ ندارند.
فرمایش خداوند در سوره آل عمران
خداوند در سوره آل عمران 79 و 80 می فرماید:«
ما کان بشر ان یوتیه الله الکتاب والحکم والنبوه ثم یقول للناس کونوا عبادا لی من دون الله ولکن کونوا ربانیین بما کنتم تعلمون الکتاب و بما کنتم تدرسون و لایامرکم ان تتخذ و الملائکه و النبیین اربابا ایامرکم بالکفر بعد اذ انتم مسلمون »
(هیچ انسانی که خداوند به او کتاب و حکم و پیامبری عطا فرموده، نمی تواند مردم را به سوی خود بخواند و بگوید بنده من باشید، نه خدا.)
از این آیه و امثال آن به وضوح میفهمیم که پروردگار عالمیان، فقط و فقط الله است و هیچ پیامبر و امامی حق قدم گذاشتن در حیطه مقام الوهیّت و ربوبیّت را ندارد.
چند حدیث درباره پرهیز از غلو درباره معصومین علیه السلام
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:«مرا بالاتر از حقّم قرار ندهید چرا که خداوند، قبل از اینکه مرا پیغمبر گرداند، بنده خودش قرار داد.»
امیرالمومنین علیه السلام فرمود:«بر حذر باشید از زیادهروی. نخست بگویید ما بندگان و پرورش یافتگان خداییم، سپس هر چه میخواهید در مدح و فضلیت ما بگویید.»
امام سجاد علیه السلام فرمود:«خدا لعنت کند کسی را که به ما دروغ ببندد. به خدا قسم امیرالمؤمنین علی علیه السلام عبد صالح خداوند و برادر رسول خدا بود و با طاعت و عبادت به مقامات بلند خود رسید. خود رسول خدا هم با اطاعت از خدا به کرامات الهی رسید.»
امام مهدی علیه السلام در نامهای میفرماید:«. . . خداوند منزّه است و ما شریک علم و قدرت او نیستیم. من و جمیع پدرانم بندگان خداییم.»
منابع:
بحارالانوار، ج 25، ص 261 تا 328.