تمدن یونان
دستاوردهای فرهنگی دولت ـ شهرهای یونان در طول دوران قدیم (500 قبل از میلاد ـ 500 میلادی) برای مدت هزار سال جهان غرب را تحت تاثیر قرار داد.
دانشمندان یونانی اکتشافاتی در امور طبیعی انجام دادند. فلاسفه نظریاتی در زمینه اداره جوامع را به جهان ارائه دادند و
هنر و درام یونانی شکوفا شد.
تئاتر در فضای باز
آمفی تئاتر های یونان غالبا در کناره یک تپه
ساخته می شدند و می توانستند در
حدود 13 هزار نفر را در خود جای دهند.
|
550 قبل از میلاد
فیثاغورث، فیلسوف و ریاضی دان یونانی، رابطه بین ضلعهای مثلث قائم الزوایه را کشف کرد.
545 قبل از میلاد
فیلسوف یونانی،
آناکسیمنس اهل سیلتوس، واقع در آسیای صغیر
«ترکیه کنونی)، سعی می کند که آغاز جهان و ساختار آنرا کشف کند.
او نتیجه می گیرد که هوا مهمترین ماده جهان است.
524 قبل از میلاد تا 456 قبل از میلاد
آشیل، نمایشنامه نویس یونانی، را برای موضوع نمایشنامه هایش، مورد استفاده قرار می دهد. مشهورترین نمایشنامه او به نام «اورستیا» سرگذشت یک خانواده سلطنتی را در طول «
جنگ تروا» نشان می دهد.
500 ـ 428 قبل از میلاد
ستاره شناس یونانی،
آناکساغورس، متوجه می شود که نور
ماه انعکاس نور
خورشید است.
پریکلس، سردار آتنی،
واریپیدس (اریپید)،
تراژدی نویس نامدار، در محضر وی تعلیم می یابند.
در حدود 496 تا 406 قبل از میلاد
سوفوکلس (سوفوکل)، تراژدی نویس نمایشنامه می نویسد. معروفترین نمایشنامه او «
ادیپ شهریار» نام دارد که سرگذشت پادشاهی را که ندانسته پدر خود را به قتل می رساند و با مادر خود ازدواج می کند، به تصویر می کشد.
در حدود 490 تا 430 قبل از میلاد
فیدیاس،
مجسمه ساز یونانی، مجسمه هایی برای معبد «
پارتنون» و «
اکروپلیس» در
آتن، یونان، مجسمه غول پیکر
زئوس، خدای خدایان یونانیان باستان، را می آفریند.
در حدود 486 تا 406 قبل از میلاد
اوربپیدس، تراژدی نویس یونانی، نمایشنامه هایی را بر پایه
اساطیر یونان می نویسد. مشهورترین نمایشنامه وی، «
مدیه»، داستان
ساحره ای است که فرزندان خود را به قتل می رساند.
در حدود 470 تا 399 قبل از میلاد
سقراط، فیلسوف یونانی و ملقب به پدر
فلسفه، در آتن به تدریس می پردازد. مقامات آتن از عقاید او به خشم می آیند و او را به مرگ محکوم می کنند. او با نوشیدن سم، خودکشی می کند.
در حدود 450 تا 385 قبل از میلاد
آریستوفانس (آریستوفان)، نمایشنامه نویس یونانی، در نمایشنامه های کمدی اش مسائل روز را در قالب
طنز مورد بحث قرار می دهد. برای مثال، نمایشنامه «ابرها»، فلاسفه
آتن را به طنز می کشد.
در 427 تا 347 قبل از میلاد
افلاطون، فیلسوف یونانی، نخستین دانشگاه ، «آکادمی»، را در آتن دایر می کند و مردان جوان در آن به تحصیل فلسفه می پردازند. وی در رساله «محورات»، مجموعه مباحثات استاد خویش، سقراط، را با اهالی آتن به رشته تحریر در می آورد. او با انتشار «
رساله جمهوریت» به بیان عقاید خویش درباره نحوه اداره یک حکومت ایده آل می پردازد.
در زبان یونانیان قدیم، کلمه فلسفه به معنی «عشق به دانایی» است. در طول سالهای 300 ـ 500 قبل از میلاد، تمامی علوم عقلانی رونق یافتند.
نخستین فلاسفه
وجود دموکراسی در شهر آتن،به ساکنین آن این فرصت را می داد که به گونه ای روشن و واضح مقصود خود را بیان کنند. آتنی ها با استفاده از
منطق (استدلال صحیح)، سعی در فهمیدن چگونگی رخدادها داشتند. چنین نگرشی به پدیده های دنیا منجر به پیدایش علم فلسفه گردید.
سوفسطائیان
در قرن پنجم قبل از میلاد، یونانیان خود را سوفسطائی ـ معلمان فن خطابه (هنر سخنوری) می نامیدند. آنان این اسم را از کلمه «سوفوس» که در زبان یونانی به معنای دانایی است، گرفته بودند. جوانان اشراف زاده در کلاسهای درس معلمان فن خطابه شرکت می کردند تا هنر سخنوری بیاموزند.
سقراط
سقراط (حدود سالهای 399 ـ 470 ق . م)، پدر علم فلسفه، با نحوه تدریس
سوفسطائیان مخالفت کرد. سوفسطائیان، به شاگردان خود می آموختند که چگونه در مباحثات، به سوالات مختلف جوابهای زیرکانه ای بدهند. سقراط شاگردانش را تشویق می کرد تا در دنیای اطراف خود، جستجو کرده و مطابق با ندای وجدان خود زندگی کنند، حتی اگر این کار، آنها را در جهت مخالف با حکام کشور قرار دهد.
مباحثات
سقراط هیچ اثر مکتوبی از خود بر جای نگذاشت، اما تعدادی از مباحثات وی با ساکنین آتن توسط شاگرد معروفش
افلاطون (347 ـ 427 ق.م) بطور مکتوب ثبت شده اند.
نوشیدن شوکران
عقاید سقراط که در تضاد با عقاید
نیروهای مذهبی و سیاسی آتن بود، باعث شد که وی را محاکمه کنند. او متهم به فساد کشاندن جوانان و خیانت به عقاید دینی شد. سقراط به مرگ محکوم شد، اما وی با نوشیدن جام شوکران (نوعی سم)، خودکشی نمود.
افلاطون، شاگرد سقراط، در خانواده ای اشرافی در شهر آتن بدنیا آمد. او می خواست سیاستمدار شود اما با مشاهده فسادی که در آتن رایج بود از این کار چشم پوشید و افلاطون آتن را ترک نمود، اما بعد از مدتی بازگشت تا اولین دانشگاه را به نام «آکادمی» بنا کند. او تا زمان مرگش که 80 ساله بود، در آنجا تدریس می کرد. مهمترین اثر افلاطون، «رساله جمهوریت» نام دارد که وی در آن به شرح حکومت مطلوب خود می پردازد. افلاطون معتقد بود که بهترین شیوه حکومیت حکومت پادشاهی است که قدرت و ثبات در آن به همراه دانش یک فیلسوف بکار گرفته شوند.
ارسطو
معروفترین شاگرد افلاطون،
ارسطو (322 ـ 348 ق.م) نام داشت که در
مقدونیه، ناحیه ای شمال
یونان، چشم به جهان گشود. او به آتن آمد و در دانشگاه «آکادمی» افلاطون به تحصیل علم پرداخت. زیست شناسی، موضوع مورد علاقه ارسطو بود. با مشاهده دقیق جهان و پدیده های آن، و طبقه بندی یافته های زمان خود، ارسطو سعی در فهمیدن الگوها و قوانین بنیادین طبیعت را داشت. فیلیپ (336 ـ 382 ق.م)، پادشاه مقدونیه، سرزمینی در شمال یونان، از ارسطو دعوت کرد تا معلم شخصی فرزندش، اسکندر (323 ـ 356 ق.م) ، شود. بعدها، اسکندر سرداری بزرگ شد و به
اسکندر کبیر معروف گشت.
لیسیوم
ارسطو به آتن بازگشت و مدرسه ای بنام «
لیسیوم» بنا نهاد. ارسطو در هنگام تدریس معمولا قدم می زد و بدین سبب «لیسیوم» به مدرسه مشائی (راه رونده) معروف گردید.
در حدود 384 تا 322 قبل از میلاد
ارسطو، فیلسوف یونانی، تعلیم و تربیت اسکندر مقدونی را که بعدها به سرداری بزرگ مبدل شد، به عهده می گیرد. ارسطو در آتن، مدرسه ای به نام لیسیوم (لوکیون) تاسیس می کند. وی رساله «سیاست» را می نویسد و در آن به بحث درباره شش روش اداره حکومت می پردازد. او همچنین «نمودار نردبانی طبیعت» را که در آن موجودات زنده بر اساس پیچیدگی ساختمان بدنشان طبقه بندی شده اند، ابداع می کند.
در حدود 335 تا 280 قبل از میلاد
در شهر اسکندریه، که بوسیله یونانیان در
مصر بنا گردید، پزشکی به نام
هیرو فیلوس به منظور بررسی دستگاه عصبی و اجزای بدن انسان، به تشریح اجساد می پردازد.
در حدود 330 تا 275 قبل از میلاد
اقلیدس، ریاضیدان یونانی، مقدمات هندسه را به وجود می آورد.
در حدود 310 تا 230 قبل از میلاد
آریستارخوس (ارسطرخوس)، ستاره شناس یونانی، خورشید را به جای زمین، مرکز علم می پندارد.
در حدود 287 ـ 212 قبل از میلاد
ارشمیدس در موطن خود، شهر
سیراکوس (سوراقوسا)، به کشف این نکته که هر شیئی به اندازه حجم خود آب جابجا می کند، نائل می گردد. وی دستگاهی برای بالا کشیدن آب، پیچ ارشمیدس، اختراع می کند. و نام خود را بر آن می گذارد. سربازان رومی در جریان محاصره سیراکوس، ارشمیدس را به قتل می رسانند.
در حدود 2000 قبل از میلاد
تسبیوس اسکندرانی (اهل اسکندریه) ساعت آبی و تلمبه فشاری را اختراع می کند.
در حدود 144 تا 127 قبل از میلاد
هیپارخوس (ابرخس)، ستاره شناس یونانی، فهرستی از اسامی ستارگان، گردآوری می کند و زمان
کسوفهای خورشیدی را محاسبه می کند.
در حدود 168 تا 90 قبل از میلاد بطلمیوس در شهر اسکندریه مصر، که به دست یونانیان بنا شده بود، با استفاده از
طول و عرض جغرافیایی ، نقشه ای از جهان شناخته شده آن زمان، ارائه می دهد.
در حدود 1000 میلادی
هرون (اهرون) اسکندرانی، آیولیپایل، نخستین دستگاهی که با نیروی بخار کار می کرد، را اختراع می کند.
آیولیپایل
|
دستگاه آیولیپایل هرون ، گرما را به حرکت تبدیل می کند .
|
در سال 100 میلادی، یک مخترع یونانی به نام هرون (اهران)، کشف کرد که می توان از
نیروی بخار برای چرخاندن یک توپ فلزی با سرعت زیاد استفاده کند. او نام این اختراع خود را ایولیپایل، گذاشت و به آن تنها به چشم یک اسباب بازی نگاه می کرد. اما هرون در واقع اولین موتور بخار را ساخته بود.
حقایق ثبت شده
یونانی ها اولین
مسابقات المپلیک را در سال 776 قبل از میلاد، به افتخار خدای حاکم یونان، «زئوس»، در المپیا، در جنوب یونان برگزار کردند. این بازیها هر 4 سال یکبار برگزار می شد. هزاران نفر، ورزشکاران مرد را که برای دستیابی به جایزه ای که به شکل تاج بوده و از شاخه های
درخت زیتون مقدس ساخته شده بود، با هم رقابت می کردند، تماشا می کردند. رشته های ورزشی عبارت بودند از
پرتاب دیسک ـ
پرتاب نیزه ـ
کشتی پرش .
مسابقات دو در بین همه مسابقات دیگر از بالاترین موقعیت برخوردار بود.
دولت شهرهای یونان
