حركت تقدیمی (Precessional Motion)
از حركات زمین، حركت تقدیمی محور زمین است. در این حركت در عین حالی كه مقدار زاویه انحراف 23.5 درجهای محور چرخش زمین ثابت است، اما جهت محور زمین در طول زمان در یك حركت دورانی شكلی جابهجا میشود. این جابهجایی محور زمین شبیه به حركت فرفرهی چرخان است كه در عین حالی كه به سرعت به دور محورش میچرخد، محور فرفره نیز حول خط عمود گردش میكند.
تاثیر نیروی گرانش زمین به همراه نیروی وارده از طرف ماه و خورشید سبب این نوع حركت تقدیمی یا مخروطی محور زمین میشود. در واقع اثر این نیروها تنها جهت محور را تغيير می¬دهد و بر زاویه محور زمین تأثیری ندارد. طول مدت حركت تقدیمی 25،800 سال است.
در حال حاضر راستای محور زمین به سوی ستاره آلفا_دب اصغر (ستاره قطبی) است. اما در اثر نتیجهی حركت تقدیمی، باعث خواهد شد در 12000 سال آینده راستای محور زمین به سوی ستاره نسر واقع نشانه رود. (در 1500 سال قبل محور زمین در 5/3 درجه ستاره قطبی بوده، در حالی كه در سال 2100 به نیم درجهای آن خواهد رسید).
از نتایج دیگر این حركت، تغییر مكان اعتدالین بهاری و پاییزی در روی كرهی سماوی است. این جابهجایی نقاط اعتدال، تقدیم اعتدالین نامیده میشود و درجهت عقربههای ساعت است. در صورتیكه حركت ظاهری خورشید در خلاف جهت حركت عقربههای ساعت است.
بنابراین نقطه اعتدال بهاری كه مبداء شروع تقویم شمسی و سال نجومی است، هر ساله به پیشواز خورشید میرود. این امر باعث می¬شود سال اعتدالی به مدت 20 دقیقه كوتاهتر از سال نجومی باشد.
حركت رقص محوری یا ترقصی (Nutation)
در حركت تقدیمی محور زمین، شكل دیگری از حركت محور زمین به چشم میخورد. بدین صورت كه منحنیای كه محور زمین در حركت تقدیمی خود طی میكند دایره صاف و یكدستی نیست. در واقع محور زمین در این منحنی حركات نوسانی كوچكی دارد. دوره تناوب این نوسانها حدود 19 ساله است.
در اثر این حركت اندازه میل محور زمین در حدود یک چهارصدم درجه در سال تغییر میكند. بیشترین دامنه انحراف آن 9.21 ثانیه قوسی است. علت عمده حرکت رقص محوری، نیروی گرانش ماه است و میزان تاثیر خورشید در این حركت فقط 2/1 ثانیه در دورهی یك ساله است.
در حالت كلی بایستی گفت حركت واقعی محور زمین تركیبی است از حركت تقدیمی و رقص محوری.
حركت حول مركز راه كهكشان:
همه ستارگان در كهكشانها به دور مركز كهكشان خودشان میگردند. در این میان مجموعه خورشید و منظومه شمسی نیز به همراه خوشه محلی ستارگان با سرعتی در حدود 320 كیلومتر بر ثانیه و در مدت 250 میلیون سال (سال كهكشانی) گرد مركز كهكشان ما (كهكشان راه شیری) میگردد.
حركت زمین به همراه خورشید در راستای ستاره نسر واقع:
خورشید، به همراه زمین و سایر اجرام منظومه شمسی در جمع خوشه محلی ستارگان با سرعت 20 كیلومتر در ثانیه به سمت ستاره نسر واقع حركت میكند.
از طرفی كل كهكشان راه شیری نیز در عالم نسبت به سایر كهكشانهای دیگر در فضا در حال حركت است. از این رو كهكشان راه شیری به همراه گروه محلی كهكشانها با سرعت 288 كیلومتر بر ثانیه به
حرکت سوی كهكشان آندرومدا (Andromeda Galaxy)
در این جا شما با برخی از مهمترین حركات زمین آشنا شدید. همانطور كه متوجه شدید حركت زمین، حركت سادهای نیست. بلكه تركیب بسیار پیچیدهای از دست كم شش حركت اساسی است. حواس آدمی هیچ یك از این حركات را در نمییابد، ولی حركات زمین را به طور غیر مستقیم درك خواهد كرد.
همانطوری كه مسافران درون هواپیما، سرعت و حركت آن را حس نمیكنند. ولی وقتی مسافری از پنجره بیرون را نگاه میكند، یا ناظری بر روی زمین حركت هواپیما را در آسمان میبیند، متوجه سرعت واقعی و حركت هواپیما میشود. برای پی بردن به حركات واقعی زمین نیز، بایستی برای هر یك از آن حركات از از فضا و چارچوب مربوط به آن حركت فاصله گرفت و از فضای بیرون آن را مشاهده كرد.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!