قبل از هر چیز باید گفت که در مورد دنباله دارها معمولا با عنوان «ستاره دنباله دار» نام برده مي‌شود. در حالی که عنوان «ستاره دنباله‌دار» که بسیار رایج است از نظر علمی دقیق نیست. چون ستاره‌ها دنباله ندارند.
در نوشته‌های فارسی گاهی واژه‌های «گیسودار» و «گیسودراز» و «ذوذنب» (در عربی، به معنای «دم‌دار» است) نیز برای دنباله‌دار بکار رفته است.
برخی از دنباله‌دارها به یادبود کاشف آن نامگذاری می‌شوند. مثلاً دنباله‌دار اوترما.(Comet Oterma) برخی دیگر نیز بر اساس سال کشفشان نامگذاری شده‌اند. مثلاً «۱۹۷۱ آ» اولین دنباله‌داری بود که در سال ۱۹۷۱ میلادی کشف شد، و همین‌طور «۱۹۷۱ب» دنباله‌دار کشف شده بعدی در آن سال بود و غیره.
ساختار دنباله دارها
بطور کلی دنباله دارها از سه بخش اصلی، يعني هسته، گیسو و دنباله تشکیل شده‌اند که در زیر هر یک را به اختصار بررسی می شود.
هسته:
هسته لکه مرکزی پرنور و نسبتا کوچک دنباله‌دار است که قطر آن غالبا در حدود چند کیلومتر است و چگالی آن از سایر بخش‌ها و مناطق دنباله‌دار بیشتر است. هسته یک دنباله‌دار معمولا از ذرات منجمد متان (CH4 )، آمونیاک (NH3 )، دی اکسید کربن ( CO2)، یخ (H2O ) همراه با مخلوطی از ذرات غبار است.
گیسو:
زمانی که دنباله‌دار به خورشید نزدیک می‌شود قسمتی از ذرات منجمد درون هسته تبخیر شده و به گاز تبدیل می‌شود. این گازها گیسوي دنبال‌دار را می‌سازند. البته بر اثر نور خورشید بعضی از مولکول‌های گاز به مواد شیمیایی دیگر مانند کربن، سیانوژن و هیدروکسیل ( OH) تبدیل می‌شوند.
بیشتر دنباله دارها، رأس هایی کروی دارند که اندازه آنها متفاوت است. قطر رأس دنباله دارها ممکن است بیش از 1.5 کیلومتر و کمتر از 15.000 کیلومتر باشد، و این تفاوت بستگی دارد به میزان دور یا نزدیک بودن دنباله‌دار از خورشید.
زمانی‌که دنباله‌دار به خورشید نزدیک می‌شود، به دلیل افزایش گرمای دریافتی از خورشید میزان بیشتری از مواد آن تبخیر می‌شود و قطر آن بیشتر می‌شود، و با دور شدن از خورشید کاهش می‌یابد.
دنباله:
ماهیت دنباله ی یک دنباله‌دار ناپایدار است و شبیه به دودی است که از دودکش بخاری خارج می‌شود. زمانی‌که دنباله‌دار به خورشید نزدیک می‌شود،دنباله به تدریج تشکیل شده و در نقطه حضیض مداری به بیشترین طول خود می‌رسد. با دور شدن از خورشید دنباله نیز کوتاه‌تر شده و در نهایت از بین می‌رود.
منابع:
نجوم به زبان ساده، ماير دگاني، محمد رضا خواجه پور، گيتاشناسي
نجوم دینامیکی – رابرت تی. دیکسون
اطلس منظومه خورشيدي، پاتريك مور – گري هانت، عباس جعفري، گيتاشناسي
دانشنامه ویکی پدیا
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 1615
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!