تمام تکنیکهای علمی یا حتی غیر علمی برای افزایش قدرت حافظه و بالا بردن کارایی آن در جای خود جالب توجه و در عین حال قابل تامل هستند. این که آیا افراد خلاق حافظهی قوی و استثنایی یا فعالی دارند و به نسبت به مردم عادی قدرت به کارگیری بهینه از حافظه را دارند یا خیر جای بحث دارد. بحث اصلی این است که به حافظه و نقش آن در خلاقیت چگونه نگریسته میشود؟ اگر حافظه را منبعی از اطلاعات گوناگون و انباره ی اطلاعات بدانیم و در واقع به میزان، حجم و کمیت آن اهمیت داده شود، در آن صورت میتوان با بهرهگیری از روشهای بسیار ساده مثل یادداشت برداشتن و غیره، حجم زیادی از اطلاعات را پیش روی داشت. اطلاعاتی که در حافظه ذخیره می شوند، صرفاً تجمع دادهها و ترکیب سطحی آن ها نیستند. فردی که اطلاعات را در حافظه دارد، اطلاعات او با تمام وجوه روانی اش پیوند ناگسستنی دارند. به طور مثال حتی یک امر بسیار ساده مانند بو یا مزه و غیره از یک چیز، خاطرات گوناگونی را به یاد او می آورد که در دیگری، چنین اتفاقی نمیافتد. داده ها در تعامل با زندگی شخصی و اجتماعی، فرهنگی و در یک کلام با محیط درونی و بیرونی فرد ارتباط متعاملی دارند که برآیند آنها و چگونگی ترکیب آن ها چیز شگفت آوری خواهد شد. اطلاعاتی از قبیل سرعت، نور، شکستگی و صدها و صدها مفهوم دیگر در حافظهی هر انسانی به واسطهی زندگی مانند اینشتین یا ارشمیدس و غیره وجود دارند اما ترکیب این عناصر و مفاهیم برای کشف و خلق و ابداع صرفاً متکی به حافظه نیست و این انیشتین است که قانون نسبیت میدهد یا از تابِ فضا سخن میگوید و .... استدلال، هوش، تجربه، علاقه، انگیزش و دهها و دهها عامل دیگر برای پیوند معنادار بین دادههایی که در حافظه موجود هستند تاثیر می گذارند و البته این بدان معنا نیست که اطلاعات حافظه فقط انبارهای از دادهها هستند و یادآوری آنها سودی ندارد، بلکه عمق نبخشیدن به معنای دادهها و به خاطر سپردن آنها با روشهای معنایی و عمیق، نتایج متفاوتی بر ذهن آدمی می گذارد. بسیار وقت ها، جزییات زیادی از اطلاعات در ذهن به یادآورده نمیشوند اما هستهی اصلی آن ها هم چنان محکم و محفوظ باقی میمانند. پیوندهای معنادار بین اطلاعات قطعاً به نتایج ارزشمندی منجر میشوند. اگر در نقش حافظهی فعال برای تفکر تاکید میشود به این واسطه است که این حافظه باید آگاهانه و هشیارانه و در اکنون و حال در دسترس باشد و خلاقیت که با آگاهی رابطه دارد با حافظه ی فعال نیز مرتبط خواهد شد اما سایر انواع حافظه نیز هر یک به نوعی در تکمیل بازخوانی و به یادآوردن اطلاعات و معنای جدید از آن استنباط کردن نقش دارند مانند حافظه ی نا آشکار که به صورت بهبود در برخی از امور یا تکالیف ادراکی ، حرکتی یا شناختی خود را نشان می دهد بی این که بتوان تجاربی را که در بهبود آن نقش داشته اند را آگاهانه به یاد آورد که`` شاختر ``(shacter )در این زمینه کارهای فراوانی انجام داده است . این که چه نوع از اطلاعاتی که بی شمارند و در حافظه وجود دارند برای خلاقیت مهم هستند تا یادآوری و... صورت گیرد بستگی به موضوع مورد بحث خلاقیت یا علاقه ی فرد دارد تا اطلاعات خود را در آن تکمیل کرده و از حافظهی خویش بهره ببرد. حافظه به خودی خود، منجر به خلاقیت نشده و اطلاعاتی که در پس آن موجودند، تنها ابزاری برای دستیابی به اهداف گوناگون زندگی محسوب میشوند.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!