منو
 صفحه های تصادفی
درون گوش
مراتب اسلام
لشکرکشی نادر به داغستان
شگفتیهای قلب
علوم سیاسی
شکلات داغ
گرافهای تهی
درایت مؤمن
پیراهن رسول خدا « ص »، لباس امام زمان
علت تغییر رنگ برگها
 کاربر Online
1106 کاربر online
 : تربیت بدنی
برای پاسخ دادن به این ارسال باید از صفحه قبلی اقدام کنید.   دبیر گروه تربیت بدنی   در :  دوشنبه 02 شهریور 1388 [09:55 ]
  شاخص توده بدني چیست ؟
 

شاخص توده بدني
تعاريف متعددي براي چاقي و افزايش وزن مطرح است ، ولي تعريفي كه در مقياس جهاني مقبوليت بيشتري يافته است، از درجه بندي بر اساس نسبت قد و وزن به دست آمده است.
در اين تعريف از شاخصي به نام `شاخص توده بدني` ( ( Body Mass Index استفاده شده است. اين شاخص از تقسيم وزن بر اساس `كيلوگرم` بر مجذور قد بر اساس` متر` به دست مي آيد. به عنوان مثال در يك فرد با وزن 70 كيلوگرم و قد 1/7 متر

::__( 1/7*1/7)÷ 70 كيلوگرم 70= BMI
شاخص توده بدني
2 .24 =BMI__::


اين شاخص بايستي بين 18/5 تا 24/9 باشد تا بگوييم وزن فرد طبيعي است.
كمتر از 5/18 را لاغري می گوييم.
بين 25 تا 29/9 را افزايش وزن و از 30 به بالا را چاق مي ناميم.
اگر اين شاخص در فردي بيش از 40 باشد، او مبتلا به چاقي مفرط مي باشد.

آيا اين تعريف براي تمامي سنين اعم از زن و مرد درست مي باشد؟

در جواب بايد گفت كه چاقي و افزايش وزن خانم ها و آقايان پس از 18 سالگي با اين تعريف قابل تشخيص است. در رابطه با كودكان تعريف متفاوتي بيان شده است، ولي آنچه كه در كودكان نسبت به بزرگسالان متفاوت است، اينكه در كودكان سير زماني افزايش وزن داراي اهميت بيشتري نسبت به يك بار اندازه گيري اين شاخص دارد.

چاقي سيبي شكل و گلابي شكل

شايد شما اصطلاحي به نام چاقي سيبي شكل يا گلابي شكل را شنيده باشيد. مسئله اي كه علاوه بر تعريف متداول چاقي به ويژه از نظر تاثير بر سلامتي فرد مهم مي باشد، نحوه تجمع چربي اضافي در بدن مي باشد. شايد شما از افزايش چربي در بازوها، سينه، شكم و يا در ناحيه ران خود شاكي باشيد، ولي آنچه كه در انواع مختلف تجمع چربي داراي اهميت بيشتر مي باشد، افزايش چربي به ويژه در ناحيه شكم و پهلوها است كه رابطه مستقيم با ميزان خطر ابتلاي به بيماري هاي مختلف از جمله بيماري هاي قلبي عروقي ، ديابت و افزايش چربي هاي خون خواهد داشت. لذا اندازه گيري ميزان چربي در اين ناحيه داراي اهميت خواهد بود.
وسايل اندازگيري و شاخص هاي مختلفي در اين زمينه وجود دارد، ولي ساده ترين و كاربردي ترين آن اندازه گيري دور كمر با يك متر ساده مي باشد. اگر شما به افزايش وزن خود توجه داشته باشيد، شايد در مرحله اوليه اين مساله را با تنگ شدن شلوار خود حس كرده باشيد! اتفاقا افراد بسياري هستند كه با تنگ شدن دامن و يا شلوار خود به فكر كاهش وزن مي افتند.

::تجمع بافت چربي در ناحيه مركزي يا شكم و پهلو همان چيزي است كه اصطلاحاً به چاقي سيبي شكل ياد مي شود كه داراي اهمت بيشتري نسبت به چاقي گلابي شكل مي باشد.::


ميزان چربي طبيعي در بدن آقايان و خانم ها متفاوت است. به طور طبيعي 15 تا 20 درصد وزن آقايان چربي مي باشد، در حالي كه در خانم ها اين ميزان 25 تا 27 درصد مي باشد. اين ارقام در آقايان چاق بيش از 30 و در خانم هاي چاق بيش از 35 درصد مي باشد.
خانمها با آقايان در اندازه طبيعي تجمع چربي در ناحيه شكم متفاوتند! مطالعات بر روي افراد دچار چاقي شكمي نشان داده است كه دور كمر بيش از 94 سانتيمتر در آقايان و بيش از 80 سانتيمتر در خانم ها شروع نقطه خطر بوده و نياز به كنترل را مي طلبد، در حالي كه دور كمر بيش از 102 سانتيمتردر آقايان و بيش از 88 سانتيمتر در خانم ها نشان دهنده افزايش قطعي خطر بيماري هاي قلبي عروقي و ديابت خواهد بود كه لزوم مداخله جدي تر را مي طلبد.

شاخص توده بدني در ورزشكاران

شايد شما از آن دسته افرادي باشيد كه بگوييد ما به طور ارثي استخوان بندي درشتي داريم و اين افزايش وزن ما به عبارتي ناشي از بافت عضلاني يا استخواني است. اين مسئله در ورزشكاران به ويژه آنان كه در ورزش هاي كششي مانند كشتي و وزنه برداري فعاليت مي كنند، نيز ديده مي شود. در اين افراد BMI تا حدود 27 مي تواند قابل قبول باشد، ولي تجمع بافت چربي در ناحيه شكم و بالا بودن اندازه ي دور كمر قابل توجيه نبوده و حتما باعث افزايش خطر بيماري هاي مزمن خواهد شد.
نكته اساسي در رابطه با ورزشكاران به ويژه ورزش هاي فوق الذكر، اين است كه ترك اين نوع ورزش ها با توجه به مشغله هاي زندگي باعث افزايش سريع تجمع بافت چربي در شكم خواهد شد، لذا بايد به داوطلبين اين نوع ورزش ها تاكيد نمود كه در صورت علاقه به اين ورزش ها بايستي در برنامه طولاني مدت زندگي خود حتما زماني براي ادامه اين نوع ورزش بگذاريد تا از اين عارضه جلوگيري نماييد. اگرچه اكثر ورزشكاران بقيه رشته هاي ورزشي هم پس از ترك ورزش حرفه اي دچار اين نوع چاقي مرضي خواهند شد. يكي از علل آن را ادامه اشتهاي زياد اين ورزشكاران با توجه به كم شدن حجم فعاليت بدني ذكر مي نمايند.

شاخص توده بدني طبيعي و چاقي شكمي

آيا مي شود من از نظر BMI طبيعي باشم و يا اينكه وزن طبيعي داشته باشم، ولي از چاقي شكمي رنج ببرم؟ در جواب بايد گفت متاسفانه اين يكي از مشكلات امروزي جامعه ما است، زيرا افراد زيادي با توجه به اهميتي كه به زيبايي و تناسب اندام خود مي دهند، سعي مي نمايند با انواع رژيم هاي لاغري و كم خوري متناوب ازافزايش وزن و چاقي جلوگيري نمايند، ولي به چاقي شكمي مبتلا هستند! رژيم هاي لاغري مقطعي و شديد زودگدر و قطع متناوب آن و نيز استفاده مكرر از غذاهاي فست فود در ايجاد اين نوع از چاقي اهميت ويژه اي دارد. از طرف ديگر رژيم هاي لاغري بدون فعاليت بدني و ورزش نيز در ايجاد چاقي شكمي موثر مي باشد. تحقيقات نشان مي دهد اين افراد با اين كه وزن طبيعي دارند، خطر بيماريهاي قلبي و عروقي و نيز ساير بيماري هاي متابوليك سريعا در آنها افزايش مي يابد. لذا توصيه اكيد به انتخاب رژيم هاي لاغري منطقي و سالم همراه با فعاليت بدني و ورزش روزمره در كنترل وزن و تناسب اندام ضروري مي باشد.

چند وقت يك بار خود را وزن كنيم؟

آيا بايد هر روز خود را وزن نماييم؟ خيلي از افراد چاقي كه تصميم به رژيم لاغري مي گيرند، نگاه وسواس گونه اي به وزن دارند و چه بسا روزي چند بار خود را وزن كنند. واقعيت اين است كه رژيم هاي لاغري، تغييرات محسوس ساعتي و روزانه در وزن ايجاد نمي كنند.
تغييرات متناوب وزن در طي روز مي تواند به علت تغيير در آب ميان بافتي و تغييرات فيزيولوژيك در ساعات مختلف روز باشد و شما با اين تغييرات دچار شادي و اندوه كاذب خواهيد شد.
لذا توصيه مي كنيم حتي در زمان اجراي رژيم لاغري، به طور هفتگي خود را وزن كنيد واز توزين وسواس گونه پرهيز نماييد.

دكتر حميدرضا فرشچي متخصص تغذيه - فوق تخصص ديابت و چاقي

  امتیاز: 0.00