تثبیت قیمتها عامل مهمی در افزایش تورم و گرانی است
تثبیت قیمتها عامل مهمی در افزایش تورم و گرانی است
شاید در نگاه اول معرفی تثبیت قیمتها به عنوان عامل مهمی در تورم و گرانی قدری عجیب به نظر برسد. ولی واقعیت دارد.
حال این سوال پیش می‌آید که چگونه ممکن است که تثبیت قیمت کالاها و محصولاتی مثل بنزین، برق و امثالهم موجب افزایش قیمتها و بروز تورم گردد. این در حالی است که همه تجربه کرده‌اند که هر ساله با افزایش قیمت سوخت، قیمت سایر کالاها هم افزایش یافته است.
برای روشن کردن موضوع باید ریشه تورم تشریح گردد.
عرضه و تقاضا و به عبارتی تولید و مصرف مهمترین عوامل در شکل‌گیری میزان تورم هستند.
هر چه عرضه بیشتر و تقاضا کمتر باشد قیمتها سیر نزولی می‌یابد و هر چه عرضه کمتر و تقاضا بیشتر باشد قیمتها روند صعودی به خود می‌گیرند.
قیمت میوه در فصل آن به دلیل عرضه بالا، پائین می‌آید و در غیر فصل برداشت آن، روند قیمت آن افزایش می‌یابد.
بنابراین هر عاملی که موجب افزایش عرضه شود تأثیر کاهشی در تورم و هر عاملی که موجب کاهش عرضه گردد تأثیر افزایش بر تورم و در نتیجه در قیمت آن کالا خواهد داشت. همچنین هر عاملی که موجب کاهش تقاضا (مصرف) گردد، تأثیر ضدتورمی و هر عاملی که موجب افزایش تقاضا (تولید) گردد. موجب افزایش تورم و یا به عبارتی گرانی کالای موردنظر خواهد داشت.
از اینجا به بعد می‌توان به تأثیر تثبیت قیمت برخی کالاها در تورم پرداخت. تثبیت قیمتها در شرایطی که تورم وجود دارد. عملاً به معنی کاهش قیمتها می‌باشد. کاهش قیمت هر کالایی از سوی دیگر تقاضا برای مصرف آن را افزایش می‌دهد.
بنابراین تثبیت قیمتها، افزایش مصرف را به دنبال دارد. و این امر به نوبه خود موجب اختصاص بیشتر یارانه از بیت‌المال عمومی برای کالاهایی که قیمت آنها تثبیت شده است می‌گردد.
بنابراین با تثبیت قیمتها عملاً یارانه بیشتری به این کالاها به دلیل افزایش مصرف اختصاص می‌یابد.
این یارانه‌ها عملاً تقاضا (مصرف) را افزایش داده‌اند و در حقیقت از اختصاص آن به بخش تولید (عرضه) دریغ شده است. بنابراین عرضه کاهش یافته و یا محدود گردیده و از سوی دیگر تقاضا (مصرف) افزایش یافته است و در نتیجه بر قیمتها اثر تورمی دارد.بنابراین تثبیت قیمتها برخلاف ظاهر آن از عوامل موثر در افزایش قیمتها و گرانی بوده است.
نکته قابل توجه اینکه، همواره طی سالهای قبل هرگونه تورم و گرانی به افزایش قیمت سوخت نسبت داده می‌شد. بروز تورم و گرانی در بسیاری از کالاها و خدمات در سال جاری علیرغم تثبیت قیمت فرآورده‌ها، مشخص کرد که افزایش قیمت سوخت را عامل همه گرانی‌ها دانستن یک تصور عامیانه است.
وقتی در سال جدید، علت گرانی را از فروشندگان سوال می‌کردند، آنها دلیل آن را گرانی گوجه فرنگی اعلام می‌کردند!
ذکر این نکته ضروری است که عوامل متعددی در افزایش قیمتها تأثیرگذار است که افزایش قیمت انرژی یکی از آنها است. افزایش حقوق نیروی کار، افزایش مواد اولیه مصرفی و از جمله مواد مصرفی وارداتی، پائین بوده ساعات مفید کاری و بهره‌وری، بالا بودن تعطیلات در کشور و . . . از عوامل تأثیرگذار دیگر بر قیمت‌های تمام شده کالاها و خدمات هستند
در پایان ذکر این نکته ضروری است که بهتر است به جای عبارت تثبیت قیمتها از عبارت کنترل قیمتها استفاده شود و کنترل قیمتها نیز راهکارهای خود را دارد. اگر عوامل تأثیرگذار بر قیمتها را نادیده گرفته شود و روش‌های دستوری برای مهار تورم اتخاذ گردد، نه تنها نتیجه مطلوب حاصل نخواهد شد، بلکه اثر معکوس و مخرب را در پی خواهد داشت.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 213
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!