فعالیتهای زمینشناختی در حال از هم گسیختن افریقاست و دانشمندان در یک تحقیق بیسابقه، این روند طولانی و آهسته را زیر نظر گرفتهاند. به گزارش پایگاه اینترنتی `لایوساینس`، صفحات تکتونیکی افریقا و عربستان در صحرای دور افتاده `افار `Afarواقع در شمال اتیوپی به هم میرسند و در ۳۰میلیون سال گذشته با سرعتی کمتر از ۲/۵سانتیمتر در سال یک روند جداسازی را طی کردهاند که پدید آمدن گودی `افار` و دریای سرخ حاصل این فرآیند است.
هر از چند گاه، انباشته شدن فشار میتواند به فعالیتهای عظیم و انفجاری در لایههای زمین بیانجامد. در سپتامبر سال ،۲۰۰۵وقوع یک سلسله زمین لرزههای زنجیرهای موجب ایجاد صدها شکاف عمیق در زمین این منطقه شد. در برخی نقاط، زمین حدود هشت متر جابجا شد و مواد مذاب زیرزمین یا ماگما در حجمی که برای پرکردن دوهزار استادیوم فوتبال کافی بود، به داخل شکاف بین دو صفحه تکتونیکی ریخت.
تجزیه و تحلیلهای جدیدتر حکایت از آن دارد که در جریان این پدیده طبیعی دریای سرخ در حال تقسیم شدن است. `تیم رایت`، ژئوفیزیکدان فعال در دانشگاه `لیدز` انگلستان، میگوید بخش اعظم فعالیت بین فلات قارهها در اعماق بستر بخشهای میانی اقیانوسها روی میدهد و اتیوپی تنها مکان در جهان است که میتوان در خشکی، شاهد از هم گسیختن یک قاره بود.
رایت و همکارانش قصد دارند تحرکات این صفحات تکتونیکی را که یکی از اساسیترین فرآیندهای جاری در کره زمین است، تحت نظر بگیرند و ترکیبات سنگ و ماگمای زیر سطح زمین را تعیین کنند. با در اختیار داشتن این اطلاعات آنها میتوانند یک الگوی کامپیوتری بسازند و با آن نحوه حرکت ماگما در لابلای پوسته زمین برای ایجاد و شکستن قارهها را شبیهسازی کنند.
رایت میگوید` افار، تنها مکانی است در کره زمین که در آن میتوانیم شاهد آخرین مراحل در هم شکستن قاره و آغاز گسترده شدن بستر دریا باشیم.` به گفته او اجرای این پروژه دانشمندان رشتههای مختلف را قادر میسازد که برای نخستین بار به اتفاق یکدیگر به چگونگی این فرآیند پی ببرند.
در زمانی که صفحات تکتونیکی از یکدیگر دور میشوند، سنگهای مذاب داخل شکافها را پر میکنند و پس از سرد شدن، زمین جدیدی به وجود میآورند. یک میلیون سال بعد، ممکن است دریای سرخ، به درون شکافی که در پوسته زمین پدید آمده، جاری شود.
رایت میگوید ` پدیده بسیار جالب و هیجان انگیزی است زیرا ما شاهد تولید یک اقیانوس جدید هستیم. اقیانوس جدید، به دریای سرخ و خلیج عدن متصل خواهد شد. خلیج عدن، یک شاخه دریای سرخ است که بین یمن و شبهجزیره عرب و سومالی در شرق آفریقا قرار گرفته است. چنانچه فرآیندهای کنونی ادامه یابد، نقشه افریقا برای همیشه تغییر خواهد کرد به این ترتیب که ظرف یک میلیون سال که در عالم زمین شناسی، همانند یک چشم به هم زدن است، بخشهایی از اتپوپی و اریتره به جزیره تبدیل خواهند شد و توده زمین به مراتب بزرگتری که `شاخ افریقا` ی امروز را تشکیل میدهد، از این قاره جدا خواهد شد.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!