محمد بن مسلم ثقفی از اصحاب بزرگ
امام باقر و
امام صادق علیهماالسلام بود. اهل
کوفه بود و در سال 150 هجری قمری فوت کرد.
چند روایت درباره‌ی جایگاه محمد بن مسلم نزد امامان:
1- محمد بن مسلم گفت هر مسأله‌ای به ذهن من خطور می‌کرد از امام باقر و امام صادق علیهما السلام می‌پرسیدم تا اینکه مجموعه سؤالاتم از آنها به هزاران حدیث منجر شد.
2- محمد بن مسلم گفت روزی از امام باقر علیه السلام سوالی کردم.
فرمود:« تو چه جثّه‌ی کوچکی داری و چه مسائل بزرگی می پرسی!» آن‌گاه چهار روز بعد فرمود:« تو اهلیّت جواب آن مسأله را داری.» و پاسخم را داد.
3- ابن ابی یعفور به امام صادق علیه السلام گفت:«من نمی‌توانم همیشه خدمت شما برسم و از من سؤالاتی می شود که جواب آنها را نمی دانم.»
فرمود:« چرا نزد محمد بن مسلم نمی روی؟ او از پدرم علم آموخته و مورد رضایت ایشان بوده است.»
4- خبر بیماری محمد بن مسلم به امام باقر علیه السلام رسید. امام توسط غلام خود برایش شربتی فرستاد؛ غلام به مسلم گفت:« امام فرمود این را بنوش و نزد ما بیا.»
محمد بن مسلم که به شدت رنجور شده بود، پیش خود فکر کرد چگونه باید نزد امام باقر برود. اما وقتی شربت را نوشید، شفا یافت و گریه کنان نزد امام رفت و دست و سر او را بوسید.
امام فرمود:«چرا گریه می کنی؟»
محمد بن مسلم عرض کرد:« به دلیل غربتم، دوری راهم، تنگی معیشت و ناتوانایی از اینکه خدمت شما باشم و شما را زیارت کنم.»
حضرت باقر علیه السلام فرمود:« درباره‌ی غربتی که گفتی بدان که
امام حسین علیه السلام برای تو اسوه و الگوست که از ما دور است.
درباره‌ی دوری وطن بدان که مؤمن در این دنیا غریب است و در بین این خلق بخت‌برگشته ناشناخته است تا به رحمت الهی بپیوند. درباره‌ی تنگی معیشت بدان که خداوند برای دوستان و اهل مودّت ما این‌گونه خواسته است. و اینکه دوست داری با ما باشی و به ما بنگری، بدان که جزای تو با خداوند است.»