| برص (ویتیلیگو ، vitiligo)عبارت است از دست رفتن رنگ پوست و سفید شدن به صورت لکه‌لکه. تمامی گروه‌های قومی و نژادی را مبتلا می‌کند. غالباً در پوست پشت دستها و صورت ایجاد می‌گردد. در اواخر دوران کودکی (12-9 سالگی) تا میانسالی شایعتر است. |
علایم شایع
بیماری بدون علامت است و فقط از نظر زیبایی اشکال ایجاد می‌کند.ماکول‌ها (نواحی کوچکی با رنگ متفاوت از پوست) یا لکه‌هایی با مشخصات زیر که بیشتر در نواحی در معرض آفتاب ، صورت و دستها دیده می‌شود.
- لکه‌هایی سفیدتر از نواحی اطراف ، صاف و غیرقابل لمس با انگشتان هستند.
- گسترش یافته ، نواحی بسیار بزرگ ، با شکل نامنظم و بدون رنگی را تشکیل می‌دهند.
- معمولاً در هر دو طرف بدن و تقریباً در جای مشابهی قرار دارند.
- قطر آنها از 3-2 میلیمتر تا چند سانتیمتر متفاوت است.
- باعث آزار و خارش نمی‌شوند.
- اختلال باعث خاکستری شدن زودهنگام مو می‌گردد.
علل
در 30% موارد سابقه فامیلی وجود دارد و فاکتور ژنتیکی در ایجاد بیماری دخیل است. تئوریهای مختلفی برای ایجاد بیماری مطرح شده است. که یکی از اینها خود ایمنی بودن بیماری است. همراهی نوع ژنرالیزه این بیماری ( وقتی ضایعات در تمام بدن وجود داشته باشد) با بیماریهای خود ایمنی از قبیل
دیابت شیرین ،
بیماری آدیسون ،
کم‌خونی بدخیم ،
پرکاری و کم کاری تیروئید ،
میاستنی گراو و ... نشان دهنده احتمالی خود ایمنی بودن بیماری هست.
همچنین محققین اختلال هورمونهای مغزی و نیز تئوری خود تخریبی را برای علل بروز بیماری بیان می‌کنند. بنابراین در این ضایعات سلولهای رنگدانه ساز (
ملانوسیت) می‌میرند و در نتیجه رنگدانه‌ای تولید نمی‌شود.
سیر بیماری
درمان طولانی و غالباً غیر رضایت‌‌بخش است. رنگدانه‌دار شدن مجدد به صورت کامل و پایدار به ندرت امکان‌پذیر است. درمان شامل استفاده از یک داروی خوراکی به نام
پسورالن است.در صورت قطع ، بیشتر رنگدانه‌های دوباره ایجاد شده معمولاً از بین می‌روند. پیش بینی مقدار بهبودی با درمان امکان‌پذیر نیست. افراد جوانتر (زیر 30 سال) و افرادی که زود تحت درمان قرار می‌گیرند، معمولاً بهتر پاسخ می‌دهند. یک سال برای ارزیابی نتایج زمان بدهید. اختلال ممکن است هرگز کاملاً از بین نرود و باعث بدشکلی پایدار گردد.
درمان
- این اختلال خوش‌خیم است و معمولاً تنها یک مشکل زیبایی به شمار می‌رود. برخی بیماران مبتلا به بیماری محدود می‌توانند از یک فرآورده آرایشی استفاده کنند و لکه‌ها را بپوشانند.
- ضایعات را با مواد آرایشی ضدآب و ماسک بپوشانید.
- باید توجه داشت که نواحی بی‌رنگ در برابر نور خورشید آسیب پذیرترند. برای محافظت مناطق بدون رنگدانه از آسیب آفتاب از ضدآفتاب دارای قدرت محافظت شماره 15 یا بالاتر استفاده کنید.
- برای بیمارانی که از سایر درمانها فایده‌ای حاصل نمی‌کنند، ممکن است پیوند پوست پیشنهاد گردد.
- ممکن است برای شما پسورالن در کنار مواجهه با اشعه فرابنفش (UVA) که تولید رنگدانه توسط سلولهای رنگدانه‌ای سالم مجاور سلولهای آسیب دیده را تحریک می‌کند، تجویز شود. ترکیب پسورالن و UVA ، PUVA نام دارد. ممکن است نتایج ، ناامید کننده باشند و عوارض جانبی شایع هستند.
- در برص گسترده ، نقاط سالم اطراف لکه‌ها را با هیدروکینون یا مونوبنزن بی‌رنگ می‌کنند.
مباحث مرتبط با عنوان