اندازه گیری فرکانس رادیوئی


دیدکلی

اندازه گیری فرکانسهای رادیوئی (RF) به ابزارها و روشهای خاص نیاز دارد. چون در اندازه گیری فرکانسهای رادیوئی نکات خاصی را باید مورد توجه قرار داد که در فرکانس صوتی بدان نیاز نیست.

نکات احتیاطی خاص در فرکانسهای رادیوئی

در آزمایشها تجربه شده است که محدودیت اندازه گیری فرکانسهای RF بیشتر از فرکانسهای صوتی (AF) است. تغییر زیاد فرکانس در نتیجه تغییر کوچک مقدار سلف و خازن ، تداخل هماهنگها و فرکانسهای اصلی ، انتقال نقطه کار و تاثیر مقادیر حتی کوچک تغییر راکتانس ، تنها چند نمونه از پارامترهائی هستند که در اندازه گیری فرکانسهای بالا باید مورد توجه قرار گیرند.

رابطه‌ها

کلیه سیمهای رابط باید برای به حداقل رساندن خود القائی و تزویج انتشاری تا جای ممکن کوتاه و مستقیم باشند. همچنین رابط باید حتی المقدور نازک باشد. در مدار بندی اندازه گیری فرکانس صوتی رابطه‌های بلند چندان ایجاد مزاحمت نمی‌کند، اما در فرکانسهای رادیوئی نمی‌توان از طول رابط صرف نظر کرد (به عنوان مثال در فرکانس 50MHZ ، سیم مسی نمره 22 با طول 10 اینچ مستقیم دارای راکتانسی حدود 94 اهم است). برای اجتناب از اشکالات مربوط به سیم رابط همیشه از رابط های شیلداری استفاده کنید که معمولا در سیگینال ژنراتورها و دیگر دستگاههای RF بکار می‌رود.

زمین سازی

برگشت کلیه شاخه‌های مدار که به یک نقطه متصل شده است باید به زمین حفاظتی (earth ) وصل شود (یک شیر آب سرد برای این منظور مناسب است). از چند نقطه زمین کردن اجتناب کنید، حتی اگر توسط سیم به هم متصل شده باشند. زیرا احتمال تزویج متقاطع افزایش می‌یابد.

ظرفیت بدن

در بعضی از مدارها ظرفیت دست انسان می‌تواند مداری را از تنظیم خارج نموده و یا سطح سیگنال را کاهش دهد. اثر این ظرفیت باید حذف شده و یا به حداقل مقدار ممکن خود برسد. برای اجتناب از این نقص از آچارهای تنظیم چوبی یا کائوچوئی استفاده کنید. کلیه این تنظیمها را باید قبل از شروع به اندازه گیری اصلی انجام دهید. چنانچه مدار اندازه گیری بگونه‌ای باشد که رعایت مورد فوق مقدور نباشد، در این صورت در نتیجه اندازه گیریها باید مقدار خطای حاصل از ظرفیت بدن دخالت کرده و نتیجه را تصحیح کند.

انحراف فرکانس

اغلب در فرکانسهای رادیوئی انحراف فرکانس در ابزارها و مدارهای آزمایش خیلی قابل توجه تر از فرکانسهای صوتی است. علل معمول این انحراف فرکانس عبارت از تغییرات حرارت ، تغییرات ولتاژ کار و کهنگی اجزای مدار می‌باشد. با انجام اندازه گیری در یک محیط با حرارت ثابت و استفاده از منابع تغذیه تثبیت شده ، انحراف فرکانس به مقدار زیادی کاهش می‌یابد. انحراف زیاد فرکانس معمولا نتیجه‌ای از طول عمر ابزار و افت باتری است، که تنظیم مکرر و متناوب ابزارها و تعویض به موقع باتریها و اجزای خراب شده کاهش می‌یابد.

تداخل رادیوئی

بعضی از مدارها بویژه آنهایی که شامل ابزارهای RF حساس هستند، سیکنالهای پخش فرستنده‌های شهری را دریافت می‌کنند. از این رو قبل از اندازه گیری باید مدار را بررسی نمود که آیا فرکانس مورد اندازه گیری در حدود فرکانسهای پخش رادیو یا تلویزیون یا هماهنگهای آنها هست یا خیر. شیلد و زمین مناسب برای مدار اندازه گیری معمولا این اشکال را از بین می‌برد.

در هر حال بعضی مواقع سیگنالهائی از طریق خط شبکه که مانند یک آنتن عمل می‌کند، به مدار می‌رسند. این سیگنالها از ابزارهای بکار رفته در شبکه عبور کرده و به مدار اندازه گیری وارد می‌شوند. برای اجتناب از این امر به یک صافی RF نیاز است. در شرایطی که تداخل رادیو یا تلویزیون زیاد باشد، باید کلیه اندازه گیریها در یک محفظه شیلد انجام شود.

دریافت نویر (نوفه)

بعضی از مدارهای اندازه گیری به خصوص آن دسته که شامل ابزارهای RF حساس هستند، نویز الکتریکی دریافت می‌کنند. این نویز را می‌توان با کاهش طول رابط‌ها ، خوب شیلد کردن و استفاده از صافیهای RF شبکه مناسب ، به حداقل رسانید. در شرایطی که نویز خیلی قوی باشد، تنها راه چاره جداسازی منبع نویز از مدار اندازه گیری توسط اطاق شیلد یا تغییر محل آزمایش است.

هماهنگها

در بعضی از اندازه گیریهای فرکانس رادیوئی ممکن است آزمایشگر به جای فرکانس اصلی ، هماهنگ یا زیر هماهنگ آن را اشتباها مورد اندازه گیری قرار دهد.

اتصال شل

اتصال شل منبع سیگنال و وسیله اندازه گیری فرکانس ، پاسخ فرکانس دستگاه را پهن ساخته و از این رو دقت اندازه گیری کاهش می‌یابد. این نقیصه همچنین موجب انحراف فرکانس می‌شود. به خصوص وقتی که منبع سیگنال یک نوسانساز تحریک از خود باشد. بنابراین برای بیشترین دقت باید اتصال بطور صحیح انجام گیرد.

ابزارهای چند گانه

در بعضی وسایل عملی تنها یک دستگاه برای آزمایش بکار می‌رود. در استفاده هم زمان دستگاههای جداگانه اغلب بی دقتی‌هایی روی می‌دهد. چنانچه استفاده از چند دستگاه اجتناب ناپذیر باشد، باید قبلا دستگاهها را بررسی نمود و خطای هر دستگاه را در نتیجه اندازه گیری وارد نمود.

واحد فرکانس

برای پیشگیری از اشتباه و خطا ،‌ کلیه فرکانسها در یک آزمایش خاص باید تنها برحسب یک واحد باشند. از آنجا که ممکن است به خاطر ابزارهای گوناگون استفاده از واحدهای مختلف اجتناب ناپذیر باشد، لذا آزمایشگر باید به این مسئله توجه داشته و قبل از انجام محاسبات آنها را به یک واحد تبدیل کند.

تنظیم مجدد

دستگاههای اندازه گیری فرکانس را باید بطور منظم در طول آزمایش بررسی نموده و در صورت خطا مجددا تنظیم نمود. بعضی از دستگاهها مانند سیگنال ژنراتور در داخل دارای یک فرکانس مبنا هستند. معمولا نوسانساز کریستالی 100KHZ که اجازه امتحان متناوب تنظیم را در طول آزمایش می‌دهند، چنانچه این فرکانس مبنای داخلی موجود نباشد، آزمایشگر باید با اعمال یک سیگنال مبنای خارجی تنظیم دستگاه را امتحان کند.

مباحث مرتبط با عنوان



تعداد بازدید ها: 18858