Tcl (که مخفف عبارت "Tool Command Language" و یا زبان دستور ابزاری است معمولاً به جای TCL به صورت Tcl نوشته شده و به صورت تیکل تلفظ می شود.) یک زبان اسکریپتی است که توسط آقای جان کاسترهات ابداع شده است. این زبان در عین اینکه یادگیری آن بسیار ساده می باشد از ویژگی هایی برخوردار است که آن را قدرتمند کرده است. از این زبان معمولاً برای پیش تعریف های سریع کاربردهای اسکریپتی، محیط های با رابط گرافیکی و عملیات تست و اشکال زدایی استفاده می شود. ویژگی های Tcl به قرار زیر می باشند:

• هر چیزی به صورت یک فرمان است. این موضوع دستورالعمل های زبان را نیز شامل می شود. و به صورت نمایش لهستانی هستند.
• هر چیزی می تواند به صورت پویا تعریف مجدد یا بازنویسی شود.
• با تمام انواع داده ای می توان به عنوان رشته رفتار کرد. که این موضوع کدها را نیز در بر می گیرد.
• قواعد گرامری بسیار آسانی دارد.
• دارای واسط واقعه ای برای فایل ها و سوکت ها می باشد. واقعه های متکی بر زمان و کاربر– تعریف شده را نیز شامل می شود.
• حوزه ی پویا دارد.
• توسط زبان های ( زبان برنامه نویسیC ، C ++ و ) توسعه می یابد.
• زبان مفسر داری است که در آن انواع کدها به صورت پویا ایجاد و تغییر می یابند.
• از یونی کد پشتیبانی می کند.
• مستقل از بسترعمل می کند (Win32، یونیکس، مک و ...)
• رابطه ی نزدیکی با ابزاراهای با رابط گرافیکی همچون TK دارد.
• علاوه بر اینکه کد به راحتی نوشت می شود. اسکریپت های آن نسبت به دیگر زبان ها فشرده تر و خواناتر هستند.

با اینکه Tcl خود و به صورت ذاتی فاقد هرگونه خصوصیت شی گرا می باشد، ولی در ارتباط با دیگر زبان ها به نحوی توسعه می یابد تا برخی از ویژگی های مهم شی گرا را شامل شود. در حقیقت بسیاری از ویژگی های زبان C در Tcl برای فراهم نمودن عملکرد شی گرایی گنجانده شده است که شامل XOTcl و incr Tcl می باشد. Tcl دیگر خصوصیات شی گرا همچون اسنیت Snit در خود زبان Tcl نوشته شده اند.
عمومی ترین نسخه ی توسعه یافته ی Tcl، عبارت از ابزار TK است که یک کتابخانه ی رابط گرافیکی برای سیستم عامل های مختلف فراهم می کند.هر GUI، شامل یک یا چند قاب است؛ و هر قاب یک مدیر چیدمان دارد.
از دیگر نسخه های توسعه یافته می توان به Expect اشاره کرد، که اجازه مشتق شدن خودکار از دیگر برنامه های وابسته به خروجی را فراهم می کند (همچون passwd و ftp وtelnet و پوسته های دستوری).

یک مثال ساده که بیانگر نحوه ی برخورد با وقایع در یک سوکت است به قرار زیر می باشد:

1. ! /bin/sh

ساعت رقمی

مثال دیگری با استفاده از TK در 3 خط که به شرح زیر است، که یک ساعت دیجیتالی را پیاده سازی می کند.
(http:// mini.net 2563.html)
proc every {

توضیحات: خط اول این که یک فرمان تعریف می کند به نام "every" که عمل ('body') را در هر یک میلی ثانیه مجدداً برنامه ریزی می کند. خط دوم برچسبی ایجاد می کند که محتویات آن در متغیری به نام time قرار می گیرد. خط سوم عملیات را به نحوی پیاده سازی می کند که هر ثانیه متغیر time به فرم زمان محلی به روز می شود.
پیوندهای خارجی

• منابع Tcl
• سایت اصلی توسعه دهنده Tcl
• انواع نسخه های Tcl توسط Active State
• سئوالات رایج Tcl
• Tcl'ers Wiki
• آرشیو منابع همگانی Tcl
• فراخوانی CiteSeer

دسته بندی: زبان های برنامه نویسی | زبان های اسکریپتی