طایفه گوزن ها در میان نشخوارکنندگان یگانه طایفه ای است که انواع بسیاری از آن در قاره اروپا مانند جانوران وحشی زندگی می کنند.
یکی از خصوصیات عمده ای که گوزنها را از نشخوار کنندگان دیگر متمایز می کند شکل و ساختمان شاخ های این جانوران است معمولاٌ‌ تنها نرینه هایی که به سن بلوغ رسیده اند شاخ دارند. شاخهای گوزنها توپر و بی دوام هستند. شاخ های نشخوارکنندگان دیگر میان تهی و تغییر ناپذیرند، از این رو عنوان جانوران شاخ تهی یافتند.

در نخستین سال زندگی گوزنها شاخه ای استخوانی از هر سوی پیشانی روی دو برآمدگی پوشیده از پوست و پشم بسیار نرمی که مخمل خوانده می شود رشد می کند. پوست شاخ را تا مرحله تشکیل آن می پوشاند سپس پاره می شود و می افتد.
در حدود فوریه(اوایل بهمن) شاخه استخوانی هم به نوبه خود می افتد و شاخ دیگری که نیرومندتر و درشت تر خواهد بود رفته رفته شکل می گیرد، این شاخ هم می افتد و جای خود را به شاخ دیگری وا می گذارد که سال اینده رشد می کند.
سال به سال شاخ ها رشد می کنند و رشته ها و پره هایشان چند برابر می شود.

شاخها به حسب انواع ممکن است از یک شاخه تشکیل می یابد اما بیشتر این شاخه آراسته به شاخ هایی است که بچه شاخ گویند. در برخی ازانواع گوزنها شاخها و بچه شاخها به صورت پارویی شهن و دندانه دار به هم جفت می شوند. این شاخ ها در گوزنهای بزرگ سرزمین شمالی دیده می شود چنین به نظر میر سد که گوزنها بومی آسیایند و از آسیا به اروپا ، افریقای شمال غربی حتی کوچیده اند و به انواع بسیار تقسیم شده اند.

بیشتر گاوها و اعضاء فامیلشان از جمله گوزنها دارای شاخ هستند که از همان مواد تشکیل دهنده مو یا پنچه ها ساخته شده است. از شاخه ها برای دفاع از قلمرو جفت و یا عقب راندن شکارچیان مهاجم استفاده می شود گوزنهای ماده دارای شاخهای استخوانی هستند که هر ساله آنها را می اندازند و مجددا" شاخهای جدیدی می رویانند گوزنهای نر رقیب از شاخهای خود به عنوان یک اسلحه در مسابقات جنگلی برای بدست آوردن ماده استفاده می کنند.

اینگ گوزنها در سرزمین هایی که آب و هوای معتدل یا قطبی دارند و ازاین گذشته در مناطق کوهستانی اروپا و آمریکا بسر می برند.

نمونه های عمده این طایفه بزرگ گوزن ، آهو ، گوزن خالدار ، گوزن سرزمین های شمالی و گوزن مناطق قطبی هستند.

بدن گوزن معمولی قوی و چست و چالاک است. مارال ماده کوچکتر از گوزن نر است هیکل چست و چالاک و زیبایی دارد.



گاوها و گوزنها مقدار زیادی از پوشش گیاهی را می خورند که هضم آن برایشان مشکل بوده و دارای خاصیت غذایی مختصری می باشد اما همه این حیوانات دارای معده های چهار محفظه نشخوار کننده می باشند. معده های این حیوانات قدرت تجزیه این غذای بلعیده شده(چمنها و گیاهان) را دارند. بعد از بلعیدن غذا بخشی از غذا توسط باکتریها (در اولین محفظه از شکم) تجزیه می شود. بعد به درون دهان بازگشت داده می شود و مجددا" جویده می شود و برای دومین مرتبه بلعیده می شود تا در محفظه های بعدی هضم گردد.

گوزن حواس بسیار تکامل یافته ای دارد. در سایه قوه شامه خود می تواند از فاصله چند صد متری به وجود دشمن پی ببرد دو گوزن بسیار سریع است و جست هایی می زند که دو سه متر ارتفاع و شش هفت متر طول دارد و علاوه بر این شناگر قابلی است.
جنگلهای انبوه مسکن و ماٌوای دلخواه گوزن هستند، گوزن معمولاٌ‌در جریان روز میان بوته ها و درختان کوچک می خوابد و شب در جستجوی خوراک بیرون می آید. در تابستان علف و برگ درخت و در فصل سرما خزه و لجن و پوست درخت می خورد.

در حدود 170 گونه مختلف از گاوها گوزنها و فامیلهای آنها وجود دارد که در سراسر دنیا پراکنده هستند

بعضی از گونه‌های گوزن :

گوزن بالدار آبی

گوزن زرد

گوزن شمالی

گوزن شمالی کانادا

منبع:

• DK multi media