: کیهان شناسی

صفحه های تصادفی

کاربر Online

327 کاربر online

تفاوت با نگارش: 1

Lines: 1-39

Lines: 1-370

V{maketoc}
((کیهان شناسی)) شاخه ای از علم ((ستاره شناسی)) است که به مطالعه آغاز ساختار کلی و تکاملی جهان می پردازد.
ستاره شناسان با استفاده از علم ((ریاضی))‏‏‏‏ الگوهایی فرضی از جهان ساخته و مشخصات این الگوها را با جهان شناخته شده مقایسه می کنند.
دو الگوی معروف عبارتند از جهان ((حالت پایا))(که درآن ماده بطور مداوم تولید می شود تا چگالی جهان ثابت بماند)والگوی ((انفجار بزرگ)) که طبق آن جهان از یک انفجار بزرگ شروع شده و در حال گسترش است.

__کیهان شناسی__ (__Cosmology__)

center> />
/> /> /> /> /> /> /> /> />
/>r />r> /> />

"left" style="margin-right:1em" border=4 bgcolor=lightyellow>

__فهرست مقالات کیهان شناسی__
r>



-	{picture file=img/daneshnameh_up/4/4d//Aseman.jpg} />	+	<td>__مباحث علمی__td> <td>__مباحث کاربردی و تجربی__


-

((ابعاد جهان))

((اتساع زمان))

! تا��یخچ�� کیهان شناسی

((ا�� کیهان شناسی))

((اجزای جهان))

اقلیدس، ریاضیدان ((یونان|یون��نی))، (حدود 300 سال قبل از میلا��)، با استفاده از سه بعد ((طول))، ((عرض)) و ((ارتفاع))، ((��ضا)) را تعریف کرد. تعریفی که اسحاق ((نیوتن)) (1727-1643)، فیزیکدان و ریاضیدان ((انگلیس|انگلیسی))، از جهان ارائه داد مطابق با نظریات ((اقلیدس)) بود .فضایی لایتناهی که با استفاده از سه بعد طول،عرض و ارتفاع تعریف می شد.<br>
اما نظریه فضای لایتناهی عاری از مشکل نیست. طبق قضیه ((اولبرس)) که از نام ستاره شناس آلمانی، ((ویلهلم اولبرس))(1840-1758) گرفته شده، اگر ستارگان به یک شکل در تمام فضای لایتناهی پراکنده شوند، در تمامی جهات ستاره ای وجود خواهد داشت. اگر چیزی در مسیر ستارگان دور دست قرار نگیرد تمام آسمان درخشندگی خورشید را خواهد داشت که عملا چنین نیست.

((ا��ل ما��))

((اف�� عالم))</td>

((آلبرت انیشتین))(1955-1879)، دانشمند ((آمریکا|آمریکایی)) آلمانی تب��ر، با ��رائه ن��ریه ((نسبیت عا��)) در سال 1915 مشکل نظریه نیوتن را حل کرد. انیشتین نشان داد که فضا و ((ماده)) موجود در آن، محدود اما نا محصور است (یک ج��ان دو بعدی به شکل سطح یک کره را تصور کنید، این جهان محدود خواهد بود اما هیچ لبه یا حصاری نخواهد داشت). جهان محدود اما نامحصور انیشتین، ساکن است اما به آسانی می تواند ((منبسط)) یا ((منقبض)) شود.

((انب��ا�� ها��))

((انت��ال سرخ))

نظریه ان��سا�� جهان با ��شفی که ((ا��وین هابل)) (1953-1889)، ستاره شناس آمریکایی، بعمل آمد قوت گرفت. او دریافت که ((کهکشان|کهکشانها)) در حال حرکت در جهان ه��تن��. ��و همچنین متوجه شد که کهکشانهای دور تر، سریعتر از که��شانهای نز��یکتر حرکت می کنند.
در سال 1931، ((ژرژ لومتر)) (1966-1894)، دانشمند ((بلژیک|بلژیکی))، ا��لام کرد که عامل این انبساط، تجزیه خود به خود آنچه که او ''اتم اولیه'' نامیده است(اتم اولیه یک ماهیت تن��است که در برگیرنده تمام م��ده و ��نرژی موج��د در جهان است).

((ان��ا��ه گیری کمیات در کیهان ��ن��ی|اندازه گیری کمیا�� کیهانی))

((ان��با�� و��))

((فرد هویل))، ستاره شناس انگلیسی، حاضر به پذیرفتن نظریه انفجار بزرگ نبود و آنرا به تمسخر گرفت. در عوض او معتقد به ��ک اصل کامل ستاره شناسی بود و در سال 1948 اعلام کرد که جهان در هر زمان و مکان�� که مورد آزمایش قرار گیرد باید یکسان به نظر رسد. یا به عبارت خلاصه تر�� جهان دارای ((حالت پایا|حالتی پایاست)).
طبق نظر هویل، بوجود آمدن مداوم ماده در سرتاسر فضا باعث ایجاد توازن در انبساط جهان شده و حالت پایای آنرا حفظ می کند(سرعت بوجود آمدن ماده که حدود یک ((اتم)) ((هیدروژن)) در یک لیتر در هر 20 سال می باشد بقدری کند است که قابل مشاهده در آزمایشگاه نیست).
بین نظریه های ((حالت پایا)) و ((انفجار بزرگ)) چند تفاوت اساسی وجود دارد. مثلا طبق نظریه حالت پایا، اندازه و چگالی کهکشانهای جدید و قدیم در سراسر جهان بایستی یکسان باشد. اما طبق نظریه انفجار بزرگ، اندازه و چگالی اجسام جدید تر بایستی مطابق با میزان فاصله شان افزایش یابد.

((پنجره��ای بسوی جهان))

((پرتوهای کیهانی))

هر چن�� که ماهیت اجسام شبه ستاره ای هنوز بطور کامل شناخته نشده است، چنین به نظر می رسد که اجسامی جوان و متراکم باشند که فقط در پایانه های جهان مرئی یافت می شوند. وجود شبه ستاره ها باعث شد تا بسیاری به اعتبار نظریه حالت پایا مشکوک شوند.<br>
با کشف ((تشعشع میکروویو)) زمینه کیهان توسط ((آرنو پنزیس))(-1933) و رابرت ویلسون (-1936)در سال 1965، نظریه حالت پایا اعتبار خود را تقریبا بطور کامل از دست داد. تشعشع مایکروویو زمینه کیهان توسط ((جورج گاموف)) (1968-1904)، ستاره شناس آمریکایی اوکراینی تبار، پیشبینی شده بود، و امروزه بعنوان بازتابی از انفجار بزرگ تصور می شود.

((��ابت هابل))</td>

((زمان پلانک))

((چگالی بحرانی))

((پیدایش زمین))

((زمان کیهانی))

((پیدایش منظومه شمسی))

((ساختار جهان))

((تابش فسیلی))

((ضریب مقیاس عالم))

((حرکت فضاپیما))

((عمر کائنات))

((حرکت ماهواره))

((فیزیک نسبیت))

((ضد ماده))

((قانون بقای جرم و انرژی))

((کائنات بی مرکز))

((کائنات باز))

((کائنات خورشید مرکز))

((کائنات بسته))

((کائنات زمین مرکز))

((کائنات موازی))

((متریک رابرتسون - واکر))

((مدل استاندارد کیهان شناسی|مدل استاندارد))

((معادله فریدمان))

((مکان کیهانی))

((مواد در کائنات))

((نسبیت خاص))

((نور آینه گذشته))

((نسبیت عام))

((وزن کائنات))

((نظریه جهان نوسان کننده))

((نظریه جهان پایدار))

((نظریات پیدایش جهان))

((مرگ ستاره))

((مدلهای کیهان شناسی))

((مرگ خورشید))

((سرنوشت کائنات))

((سرنوشت زمینیان و دورنمای کیهان|دورنمای کیهان))

((قلمرو کهکشانها))

((قلمرو ستارگان))

((سیاهچاله))

((سراب کیهانی))

((زندگی ستاره))

((پیدایش جهان))

((احیای خورشید در حال مرگ))

((رقص کیهانی))

((جهانهای مجازی))

((حیات در کائنات))

((توده نامرئی کائنات))

((تاریکی شب))

((آونگ فوکو))

((خلا مبدا هر چیز))

((فلسفه علم))

((زمان لاستیکی))

((تاریخ علم فیزیک))

((آفرینش جهان))

((فیزیک ذرات بنیادی))

((اعداد در طبیعت))

((گرانش))

((اولین ستاره‌ها))

((حرارت و گرانش))

((ذره و ضد ذره))

((پرتوی کیهانی))

((ماده و ضد ماده))

((فرضیه اتر))

((مقیاس جهان))

((چهار نیروی بنیادی))

((پیدایش جهان))

((کیهان شناسی در هزاره نو|کیهان شناسی مدرن))

((نظریه فضای لایتناهی))

((فلسفه علم))

((تاریخ علم))

((ماده و انرژی جهان))

((ساختار کهکشان))

((چگالی جهان))

((آینده جهان))

((اختر فیزیک))

((نجوم))

((اصل هم ارزی))

((تبدیل همدیس))

((معادلات کیهان شناسی))

((معادلات انیشتین))

((اجسام شبه ستاره‌ای))

((مبدأ آفرینش))

((پرتوی کیهانی))

((مواد انفجار بزرگ))

((جهان بزرگ مقیاس))

((تاریکی شب))

((تاریخ کائنات))

((جعبه سیاه فضایی))

((ماده در کیهان))

((نور شناسی جهان))

((انسان و جهان))

((ماهواره‌های نامرئی))

((سراب کیهانی))

((زمان صفر))

((نورشناسی جهان))

((حیات فرازمینی))

((پیکان زمان))

((حیات در ماورای زمان))

((جهان اولیه))

((آب اسرار آمیز))

((انفجارات فضایی))

((حیات در منومه شمسی))

((کائنات بی مرکز))

-+
-+
-+
+||__کیهان شناسی__ یا __Cosmologgy__ از واژه یونانی __cosmas__ به معنای ((عالم)) گرفته شده است. پس کیهان شناسی به مطالعه عالم می‌پردازد. در واقع کیهان شناسی شاخه‌ای از ((ستاره شناسی|علم ستاره شناسی)) است که مدبر او ((ساختار جهان)) را مطالعه می‌کند. موضوعات مربوط به ((مبدأ آفرینش)) و ((سیر تکاملی جهان)) بوسیله ستاره شناسی ، ((فلسفه)) و ((دین)) بررسی می‌شود.||
-+
-+
-+

!نگاه اجمالی

مطالعه کائنات از زمین و آسمان و ((خورشید)) آغاز شد. انسانهای دوره ما قبل علم عقیده داشتند که در مرکز جهان هستند و خورشید و سایر ((سیاره|سیارات)) به گرد ((کائنات زمین مرکز|زمین مرکزی)) می‌گردند. ((کپرنیک)) مرکز عالم را در نزدیکی خورشید فرض کرد که زمین نیز همراه سایر سیارات به گرد آن می‌چرخد. ((گالیله)) هم به کمک ((تلسکوپ گالیله|تلسکوپ)) خود واقعیاتی را جهت ((نظریه کپرنیک|نظام جهانی پیشنهادی کپرنیک)) کشف کرد.

((کپلر)) ، ((اسحاق نیوتن)) ، … کائنات را فراتر از گذشته گسترش دادند و درگیری با مسایل کیهانی ادامه داشت تا اینکه ((آلبرت انیشتین)) در 1915 با ارائه ((نسبیت عام|نظریه نسبیت عام)) نشان داد که ((فضا)) و ((ماه)) محدود ، ولی نامحصور است که می‌تواند ((انبساط جهان|منبسط یا منقبض)) شود. او کائنات را دارای ((تاریخ کائنات|تاریخ)) دانست. در این دوره که به دوره کیهانی معروف شده فکر بشر معطوف به ((گذشته جهان)) شد و دانشمندان در سراسر جهان اکنون در فکر پاسخ به این سوالات هستند که :

*جهان در گذشته چگونه بوده است؟

*((آینده جهان)) چه خواهد بود؟

*((سیر تکاملی جهان|فرآیند تکوین کیهان)) تا کی ادامه خواهد یافت؟ و …

!علم کیهان شناسی

کیهان شناسی شاخه‌ای از علم ستاره شناسی است که به مطالعه آغاز ((ساختار جهان|ساختار کلی و تکاملی جهان)) می‌پردازد. ستاره شناسان با استفاده از علم ریاضی‏‏‏‏ الگوهایی فرضی از جهان ساخته و مشخصات این الگوها را با جهان شناخته شده مقایسه می‌کنند. کیهان شناسی ، گذشته ، حال و ((آینده کائنات)) را بررسی می‌کند. ((کائنات)) تمام چیزهای موجود در عالم را شامل می‌شود: چه مرئی باشد چه نامرئی ، چه کشف شده باشد چه کشف نشده باشد.

!تاریخچه و سیر تحولی کیهان شناسی

*((اقلیدس)) ، ریاضیدان ((یونان|یونانی)) ، (حدود 300 سال قبل از میلاد) ، با استفاده از سه بعد __طول__ ، __عرض__ و __ارتفاع__ ، __فضا__ را تعریف کرد. تعریفی که ((اسحاق نیوتن)) (1727 - 1643) ، فیزیکدان و ریاضیدان انگلیسی ، از جهان ارائه داد. مطابق با نظریات ((اقلیدس)) بود . فضایی لایتناهی که با استفاده از سه بعد طول ، عرض و ارتفاع تعریف می شد. اما ((نظریه فضای لایتناهی)) عاری از مشکل نیست. طبق ((قضیه اولبرس)) که از نام ستاره شناس آلمانی ، __ویلهلم اولبرس__ (1840 - 1758) گرفته شده ، اگر ستارگان به یک شکل در تمام فضای لایتناهی پراکنده شوند، در تمامی جهات ستاره‌ای وجود خواهد داشت. اگر چیزی در مسیر ستارگان دور دست قرار نگیرد تمام آسمان درخشندگی خورشید را خواهد داشت که عملا چنین نیست.

*آلبرت انیشتین (1955 - 1879) ، دانشمند آمریکایی آلمانی تبار ، با ارائه ((نظریه نسبیت عام)) در سال 1915 مشکل ((نظریه گرانش|نظریه نیوتن)) را حل کرد. آلبرت انیشتین نشان داد که فضا و ماده موجود در آن ، محدود اما نامحصور است (یک جهان دو بعدی به شکل سطح یک کره را تصور کنید، این جهان محدود خواهد بود اما هیچ لبه یا حصاری نخواهد داشت). جهان محدود اما نامحصور آلبرت انیشتین ، ساکن است اما به آسانی می‌تواند ((انبساط جهان|منبسط یا منقبض)) شود.

*نظریه انبساط جهان با کشفی که ((هابل|ادوین هابل)) (1953 - 1889) ، ستاره شناس آمریکایی ، به عمل آورد، قوت گرفت. او دریافت که ((کهکشان|کهکشانها)) در حال حرکت در جهان هستند. او همچنین متوجه شد که کهکشانهای دورتر ، سریعتر از کهکشانهای نزدیکتر حرکت می‌کنند. در سال 1931 ، __ژرژ لومتر__ (1966 - 1894) ، دانشمند بلژیکی ، اعلام کرد که عامل این انبساط ، تجزیه خود بخود آنچه که او __اتم اولیه__ نامیده است (اتم اولیه یک ماهیت تنهاست که در برگیرنده تمام ماده و انرژی موجود در جهان است).

*__فرد هویل__ ، ستاره شناس انگلیسی ، حاضر به پذیرفتن ((انفجار بزرگ|نظریه انفجار بزرگ)) نبود و آنرا به تمسخر گرفت. در عوض او معتقد به یک اصل کامل ستاره شناسی بود و در سال 1948 اعلام کرد که جهان در هر زمان و مکانی که مورد آزمایش قرار گیرد باید یکسان به نظر رسد. یا به عبارت خلاصه‌تر ، ((نظریه جهان پایدار|جهان دارای حالتی پایدار)) است. طبق نظر هویل ، بوجود آمدن مداوم ماده در سرتاسر فضا باعث ایجاد توازن در انبساط جهان شده و حالت پایای آنرا حفظ می‌کند (سرعت بوجود آمدن ماده که حدود یک اتم هیدروژن در یک لیتر در هر 20 سال می‌باشد بقدری کند است که قابل مشاهده در آزمایشگاه نیست). بین نظریه‌های جهان پایدار و انفجار بزرگ چند تفاوت اساسی وجود دارد. مثلا طبق نظریه حالت پایا ، اندازه و چگالی کهکشانهای جدید و قدیم در سراسر جهان بایستی یکسان باشد. اما طبق نظریه انفجار بزرگ ، اندازه و چگالی اجسام جدیدتر بایستی مطابق با میزان فاصله‌شان افزایش یابد.

-+
-+
-+
+{img src=img/daneshnameh_up/3/3f/future_universe.jpg}
-+
-+
-+

!نظریه‌های متداول در پیدایش جهان

!!نظریه انفجار بزرگ (Big Bang)

طبق ((نظریه انفجار بزرگ|این نظریه)) که مقبولترین نظریه در پیدایش جهان است، همه ماده و انرژی که هم اکنون در جهان وجود دارد، زمانی در گوی کوچک بی‌نهایت سوزان ولی فوق‌العاده چگال متمرکز بوده است. این آتشگوی کوچک حدود 15 میلیارد سال قبل منفجر شد و همه مواد در فضا پخش شدند. با گذشت زمان این گسترش و پراکندگی ادامه یافت. تراکم توده‌هایی از این مواد در نواحی مختلف باعث بوجود آمدن ((ستاره|ستارگان)) و کهکشانها در فضا شد، ولی گسترش همچنان ادامه دارد.

!!نظری((ه جهان نوسان کننده))

مطابق این نظریه ، انبساطی که با انفجار بزرگ آغاز شد، بر اثر ((نیروی گرانشی)) سرانجام متوقف شده و منقبض خواهد شد، تا مجددا همه جهان به آتشگوی اولیه باز گردد. سپس انفجار دوم روی خواهد داد و روند فوق در سیکلی دو برابر تکرار خواهد شد.

!!نظریه جهان پایدار

بنابر این نظریه ، جهان آغاز و انجام ندارد و همیشه به همان صورتی بوده و خواهد بود که اکنون به چشم ناظر می‌آید. در این نظریه ماده بطور مداوم در جهان تولید می‌شود تا ((چگالی عالم|چگالی جهان)) ثابت بماند.

-+
-+
-+
+{img src=img/daneshnameh_up/3/3f/galaxy_zoom.jpg}
-+
-+
-+

!آینده جهان

هرسه مورد فوق نظریاتی فرضی هستند، با قبول دو نظر اول ، اگر نیروی گرانشی کل کائنات به اندازه کافی نیرومند باشد، روزی انبساط جهان پایان خواهد یافت و کائنات با روندی معکوس مراحل عظیم انفجار بزرگ را تجربه خواهد کرد. این احتمال را ((نظریه جهان پایدار|کائنات بسته)) می‌گویند. ولی اگر گرانش نیروی دوم برای عقب کشیدن کهکشانها را نداشته باشد، انبساط کائنات تا ابد ادامه خواهد یافت. این احتمال را هم __کائنات باز__ می‌گویند. نظریه سوم تا آینده بی‌نهایت جهان را بی‌تغییر می‌داند.

! همچنین ببینید

هر چند که ماهیت __اجسام شبه ستاره‌ای__ هنوز بطور کامل شناخته نشده است، چنین به نظر می‌رسد که اجسامی جوان و متراکم باشند که فقط در پایانه‌های جهان مرئی یافت می‌شوند. وجود شبه ستاره‌ها باعث شد تا بسیاری به اعتبار نظریه حالت پایا مشکوک شوند. با کشف ((پرتو کیهانی|تشعشع میکرو ویو زمینه کیهان)) توسط __آرنو پنزیس__ (1936 - 1933) و __رابرت ویلسون__ در سال 1965 ، نظریه حالت پایا اعتبار خود را تقریبا بطور کامل از دست داد. تشعشع مایکرو ویو زمینه کیهان توسط ((جورج گاموف)) (1968 - 1904) ، ستاره شناس آمریکایی اوکراینی تبار ، پیش بینی شده بود و امروزه به عنوان بازتابی از انفجار بزرگ تصور می شود.
!بشر و کیهان شناسی
موارد فوق همه احتمالات مسئله هستند و ما همواره با این پرسشها روبرو هستیم ��ه آیا کائ��ات روزی خود را با تمامیت واقعیت شکوهمندش بر ما آشکار خواهد ساخت؟ این امر غیر ممکن می‌نماید، ولی بشر هیچگاه از پژوهش دست بر نخواهد داشت. پس از __کائنات بیگ بنگ__ به ساختن کائناتهای دیگری ادامه خواهد داد. کائناتی که روز به روز به کائنات حقیقی نزدیکتر خواهند شد بی آنکه به آن برسند.

*((کیهان شناسی در هزاره نو))

*((پیدایش جهان))

*((ساختار جهان))

*((چهار نیروی بنیادی))

*((مقیاس جهان))

*((نسبیت خاص))

*((نسبیت عام))

تاریخ	شماره نسخه	کاربر	توضیح	اقدام
شنبه 12 فروردین 1385 [18:35 ]	9	حسین خادم		جاری
سه شنبه 15 آذر 1384 [13:23 ]	8	مجید آقاپور		v c d s
سه شنبه 08 آذر 1384 [07:33 ]	7	حسین خادم		v c d s
پنج شنبه 24 شهریور 1384 [05:36 ]	6	مجید آقاپور		v c d s
سه شنبه 15 شهریور 1384 [03:28 ]	5	فاطمه رحمانی		v c d s
پنج شنبه 05 آذر 1383 [12:14 ]	4	حسین خادم		v c d s
شنبه 23 آبان 1383 [04:56 ]	3	حسین خادم		v c d s
چهارشنبه 20 آبان 1383 [16:58 ]	2	حسین خادم		v c d s
شنبه 18 مهر 1383 [07:20 ]	1	حامد احمدی		v c d s

تاریخچه

توجه:

از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..

تفاوت با نگارش: 1

سرویس‌های رشد:

فهرست: