| | مفهوم ((کلی و جزئی|کلی)) از جهت اینکه برهمه افراد و مصادیقش __به یک نحو__ صدق کند و یا صدق نکند، بر دو قسم است: | | مفهوم ((کلی و جزئی|کلی)) از جهت اینکه برهمه افراد و مصادیقش __به یک نحو__ صدق کند و یا صدق نکند، بر دو قسم است: |
| | __کلی مشکک__ به آن مفهوم کلیی گفته می شود که بر افراد و مصادیقش __به طور متفاوت و غیر یکسان__ صدق کند؛ یعنی میان مصادیقش از جهت صدق این مفهوم، تفاوت وجود دارد و این مفهوم، بربعضی بیشتر و بر بعضی کمتر صدق می کند. | | __کلی مشکک__ به آن مفهوم کلیی گفته می شود که بر افراد و مصادیقش __به طور متفاوت و غیر یکسان__ صدق کند؛ یعنی میان مصادیقش از جهت صدق این مفهوم، تفاوت وجود دارد و این مفهوم، بربعضی بیشتر و بر بعضی کمتر صدق می کند. |
| | برای مثال، مفهوم روشن، یک مفهوم کلی مشکک است. مصادیق این مفهوم، ((خورشید)) و چراغ و ((ماه «قمر زمین»|ماه)) و ((آتش)) و غیره... هستند، اما روشنی آنها یکسان نیست و مثلا روشنایی خورشید به مراتب بیشتر از چراغ است.
بنابر این مفهوم روشنی برمصادیقش به طور غیر یکسان صدق می کند. | | برای مثال، مفهوم روشن، یک مفهوم کلی مشکک است. مصادیق این مفهوم، ((خورشید)) و چراغ و ((ماه «قمر زمین»|ماه)) و ((آتش)) و غیره... هستند، اما روشنی آنها یکسان نیست و مثلا روشنایی خورشید به مراتب بیشتر از چراغ است.
بنابر این مفهوم روشنی برمصادیقش به طور غیر یکسان صدق می کند. |
| | مثال دیگر برای مفهوم کلی مشکک، عدد است. عدد هزار و عدد صد، هر دو عدد هستند؛ اما عدد هزار بیش از عدد صد می باشد. | | مثال دیگر برای مفهوم کلی مشکک، عدد است. عدد هزار و عدد صد، هر دو عدد هستند؛ اما عدد هزار بیش از عدد صد می باشد. |
| | چنین مفاهیمی را که صدق آن ها بر مصادیقشان، متفاوت و گوناگون است، کلی مشکک و خود این تفاوت، تشکیک نامیده می شود. | | چنین مفاهیمی را که صدق آن ها بر مصادیقشان، متفاوت و گوناگون است، کلی مشکک و خود این تفاوت، تشکیک نامیده می شود. |
| | این تفاوت در صدق، ازچند جهت است که برای اطلاع از آن بنگرید به: | | این تفاوت در صدق، ازچند جهت است که برای اطلاع از آن بنگرید به: |
| | *((جهات اختلاف صدق مفهوم مشکک)) | | *((جهات اختلاف صدق مفهوم مشکک)) |
| | *شرح مصطلحات فلسفی، صفحه 146 | | *شرح مصطلحات فلسفی، صفحه 146 |
