: کروماتوگرافی

صفحه های تصادفی

کاربر Online

1110 کاربر online

تاریخچه ی: کروماتوگرافی

تفاوت با نگارش: 2

Lines: 1-106

__کروماتوگرافی (chromatoghraphy)__

!ریشه لغوی

در زبان یونانی chroma یعنی ((رنگ)) و grophein یعنی نوشتن است.

کروماتوگرافی (chromatoghraphy) ، در زبان یونانی chroma یعنی ((رنگ)) و grophein یعنی نوشتن است.

!اطلاعات اولیه

پر کاربردترین شیوه ((جداسازی)) تجزیه‌ای کروماتوگرافی است که در تمام شاخه‌های علوم کاربردهایی دارد. کرماتوگرافی گروه گوناگون و مهمی از روش‌های جداسازی را شامل می‌شود و امکان می‌دهد تا اجزای سازنده نزدیک به هم ((مواد کمپلکس|مخلوط‌های کمپلکس)) را جدا ، ((دستگاه منزوی|منزوی)) و شناسایی کند بسیاری از این جداسازی‌ها به روش‌های دیگر ناممکن است.

پر کاربردترین شیوه ((جداسازی مواد)) تجزیه‌ای کروماتوگرافی است که در تمام شاخه‌های علوم کاربردهایی دارد. کرماتوگرافی گروه گوناگون و مهمی از روش‌های جداسازی مواد را شامل می‌شود و امکان می‌دهد تا اجزای سازنده نزدیک به هم ((مواد کمپلکس|مخلوط‌های کمپلکس)) را جدا ، ((دستگاه منزوی|منزوی)) و شناسایی کند بسیاری از این جداسازی‌ها به روش‌های دیگر ناممکن است.

!سیر تحولی رشد

*اولین روش‌های کروماتوگرافی در سال 1903 بوسیله ((میخائیل سوئت)) ابداع و نامگذاری شد. او از این روش برای ((جداسازی مواد رنگی)) استفاده کرد.

*((مارتین)) و ((سینج)) در سال 1952 به پاس اکتشافاتشان در زمینه کروماتوگرافی ((جایزه نوبل)) دریافت کردند.

!توصیف کروماتوگرافی

کروماتوگرافی را به دلیل اینکه در برگیرنده سیستمها و تکنیکهای مختلفی است نمی‌توان به طور مشخص تعریف کرد. اغلب جداسازی‌ها بر مبنای کروماتوگرافی بر روی مخلوطهایی از مواد بی‌رنگ از جمله گازها صورت می‌گیرد. کروماتوگرافی متکی بر ((حرکت نسبی فازهای ماده|حرکت نسبی دو فاز)) است ولی در کروماتوگرافی یکی از فازها بدون حرکت است و فاز ساکن نامیده می‌شود و دیگری را فاز متحرک می‌نامند. اجزای یک مخلوط به وسیله جریانی از یک فاز متحرک از داخل فاز ساکن عبور داده می‌شود. جداسازی‌ها بر اساس اختلاف در سرعت مهاجرت اجزای مختلف نمونه استوارند.

!روش‌های کروماتوگرافی

روش‌های کروماتوگرافی را می‌توان ابتدا بر حسب ماهیت فاز متحرک و سپس بر حسب ماهیت فاز ساکن طبقه‌بندی کرد. فاز متحرک ممکن است ((گاز)) یا مایع و فاز ساکن ممکن است جامد یا مایع باشد. بدین ترتیب فرآیند کروماتوگرافی به چهار بخش اصلی تقسیم می شود. اگر فاز ساکن ((جامد)) باشد کروماتوگرافی را ((کروماتوگرافی جذب سطحی)) و اگر فاز ساکن ، ((مایع)) باشد ((کروماتوگرافی تقسیمی|کروماتوگرافی)) را تقسیمی می‌نامند.

!انواع کروماتوگرافی

هر یک از چهار نوع اصلی کروماتوگرافی انواع مختلف دارد:

*((کروماتوگرافی مایع – جامد))

**((کروماتوگرافی جذب سطحی))

**((کروماتوگرافی لایه نازک))

**((کروماتوگرافی تبادل یونی))

**((کروماتوگرافی ژلی))

*((کروماتوگرافی گاز – جامد))

*((کروماتوگرافی مایع – مایع))

**((کروماتوگرافی تقسیمی))

**((کروماتوگرافی کاغذی))

*کروماتوگرافی گاز- مایع

**((کروماتوگرافی گاز – مایع))

**((کروماتوگرافی ستون مویین))

!مزیت روشهای کروماتوگرافی

*با روشهای کروماتوگرافی می‌توان جداسازی‌هایی را که به روش‌های دیگر خیلی مشکل می‌باشند انجام داد. زیرا اختلافات جزئی موجود در رفتار جزئی اجسام در جریان عبور آنها از یک سیستم کروماتوگرافی چندین برابر می‌شود‌. هر قدر این اختلاف بیشتر شود قدرت جداسازی بیشتر و برای انجام جداسازی نیاز کمتری به وجود اختلافات دیگر خواهد بود.

*با روشهای کروماتوگرافی می‌توان جداسازی‌هایی را که به روش‌های دیگر خیلی مشکل می‌باشند انجام داد. زیرا اختلافات جزئی موجود در رفتار جزئی اجسام در جریان عبور آنها از یک سیستم کروماتوگرافی چندین برابر می‌شود‌. هر قدر این اختلاف بیشتر شود قدرت جداسازی مواد بیشتر و برای انجام جداسازی مواد نیاز کمتری به وجود اختلافات دیگر خواهد بود.

*مزیت کروماتوگرافی نسبت به ((تقطیر جز به جز|ستون تقطیر)) این است که نسبتا آسان می‌توان به آن دست یافت با وجود اینکه ممکن است چندین روز طول بکشد تا یک ستون تقطیر به حداکثر بازده خود برسد ولی یک جداسازی کروماتوگرافی می‌تواند در عرض چند دقیقه یا چند ساعت انجام گیرد.

*مزیت کروماتوگرافی نسبت به ((تقطیر جز به جز|ستون تقطیر)) این است که نسبتا آسان می‌توان به آن دست یافت با وجود اینکه ممکن است چندین روز طول بکشد تا یک ستون تقطیر به حداکثر بازده خود برسد ولی یک جداسازی مواد کروماتوگرافی می‌تواند در عرض چند دقیقه یا چند ساعت انجام گیرد.

*یکی از مزایای برجسته روش‌های کروماتوگرافی این است که آنها آرام هستند. به این معنی که احتمال ((تجزیه مواد)) جداشونده به وسیله این روش‌ها در مقایسه با سایر روش‌ها کمتر است.

*مزیت دیگر روش‌های کروماتوگرافی در این است که تنها مقدار بسیار کمی از مخلوط برای تجزیه لازم است به این دلیل روش‌های تجزیه‌ای مربوط به جداسازی کروماتوگرافی می‌توانند در ((مقیاس میکروسکوپی|مقیاس میکرو)) و نیمه میکرو انجام گیرند.

*مزیت دیگر روش‌های کروماتوگرافی در این است که تنها مقدار بسیار کمی از مخلوط برای تجزیه لازم است به این دلیل روش‌های تجزیه‌ای مربوط به جداسازی مواد کروماتوگرافی می‌توانند در ((مقیاس میکروسکوپی|مقیاس میکرو)) و نیمه میکرو انجام گیرند.

*روش‌های کروماتوگرافی ساده سریع و وسایل مورد لزوم آنها ارزان هستند. مخلوط‌های پیچیده را می‌توان نسبتا به آسانی به وسیله این روش‌ها به دست آورد.

!انتخاب بهترین روش کروماتوگرافی
انتخاب نوع روش کروماتوگرافی بجز در موارد واضح (مانند ((کروماتوگرافی گازی)) در جداسازی گازها) عموما تجربی است. زیرا هنوز هیچ راهی جهت پیش بینی بهترین روش برای جداسازی اجسام مگر در چند مورد ساده وجود ندارد. در ابتدا روش‌های ساده‌تر مانند ((کروماتوگرافی کاغذی)) و ((کروماتوگرافی لایه نازک|لایه نازک)) امتحان می‌شوند. زیرا این روش‌ها در صورتی که مستقیما قادر به جداسازی نباشند نوع سیستم کروماتوگرافی را که ((جداسازی)) بوسیله آن باید صورت بگیرد، مشخص می‌کنند آنگاه در صورت لزوم از روش‌های پیچیده‌تر استفاده می‌شود. از فهرست زیر می‌توان به عنوان یک راهنمای تقریبی استفاده کرد‌.
right >

left >



	__مواد__	__مواد__
	__نوع کروماتوگرافی__	__نوع کروماتوگرافی__




	((جداسازی مواد شیمیایی مشابه\|مواد شیمیایی مشابه))	((جداسازی مواد شیمیایی مشابه\|مواد شیمیایی مشابه))
	کروماتوگرافی تقسیمی	کروماتوگرافی تقسیمی




	((جداسازی مواد شیمیایی غیر مشابه\|مواد شیمیایی غیر مشابه))	((جداسازی مواد شیمیایی غیر مشابه\|مواد شیمیایی غیر مشابه))
	کروماتوگرافی جذب سطحی	کروماتوگرافی جذب سطحی




	((جداسازی گازها و مواد فرار\|گازها و اجسام فرار))	((جداسازی گازها و مواد فرار\|گازها و اجسام فرار))
	کروماتوگرافی گازی	کروماتوگرافی گازی




	((جداسازی مواد یونی و معدنی\|مواد یونی و معدنی))	((جداسازی مواد یونی و معدنی\|مواد یونی و معدنی))
	کروماتوگرافی تبادل یونی در ستون کروماتوگرافی کاغذی یا لایه نازک ((کروماتوگرافی الکترفورز ناحیه‌ای\|الکترفورز ناحیه‌ای))	کروماتوگرافی تبادل یونی در ستون کروماتوگرافی کاغذی یا لایه نازک ((کروماتوگرافی الکترفورز ناحیه‌ای\|الکترفورز ناحیه‌ای))




	((جداسازی مواد یونی و غیر یونی\|مواد یونی و غیر یونی))	((جداسازی مواد یونی و غیر یونی\|مواد یونی و غیر یونی))
	کروماتوگرافی تبادل یون یا ژلی	کروماتوگرافی تبادل یون یا ژلی




	((جداسازی مواد زیستی\|مواد زیستی)) و ترکیباتی با جرم مولکولی نسبی بالا	((جداسازی مواد زیستی\|مواد زیستی)) و ترکیباتی با جرم مولکولی نسبی بالا
	((کروماتوگرافی ژلی الکتروفورز))	((کروماتوگرافی ژلی الکتروفورز))


-	+

در جداسازی‌های مشکل وقتی که روش‌های ساده فاقد کارایی لازم هستند روش ((کروماتوگرافی مایع)) با کارایی بالا (HELC) می تواند جوابگو باشد.

!انتخاب بهترین روش کروماتوگرافی
انتخاب نوع روش کروماتوگرافی بجز در موارد واضح (مانند ((کروماتوگرافی گازی)) در جداسازی مواد گازها) عموما تجربی است. زیرا هنوز هیچ راهی جهت پیش بینی بهترین روش برای جداسازی مواد اجسام مگر در چند مورد ساده وجود ندارد. در ابتدا روش‌های ساده‌تر مانند ((کروماتوگرافی کاغذی)) و ((کروماتوگرافی لایه نازک|لایه نازک)) امتحان می‌شوند. زیرا این روش‌ها در صورتی که مستقیما قادر به جداسازی مواد نباشند نوع سیستم کروماتوگرافی را که ((جداسازی مواد)) بوسیله آن باید صورت بگیرد، مشخص می‌کنند آنگاه در صورت لزوم از روش‌های پیچیده‌تر استفاده می‌شود. از فهرست زیر می‌توان به عنوان یک راهنمای تقریبی استفاده کرد‌.

در جداسازی‌های مشکل وقتی که روش‌های ساده فاقد کارایی لازم هستند روش ((کروماتوگرافی مایع)) با کارایی بالا (HELC) می تواند جوابگو باشد.

!مباحث مرتبط با عنوان

*((تجزیه مواد))

*((تقطیر))

*((تقطیر جز به جز))

*((جداسازی))

*((جداسازی مواد))

*((جداسازی مواد رنگی))

*((جداسازی مواد زیستی))

*((جداسازی مواد شیمیایی غیر مشابه))

*((جداسازی مواد شیمیایی مشابه))

*((جداسازی مواد کمپلکس))

*((جداسازی گازها و مواد فرار))

*((جداسازی مواد یونی و غیر یونی))

*((جداسازی مواد یونی و معدنی))

*((حرکت نسبی فازهای ماده))

*((کروماتوگرافی الکترفورز ناحیه‌ای))

*((کروماتوگرافی تبادل یونی))

*((کروماتوگرافی تقسیمی))

*((کروماتوگرافی ژلی))

*((کروماتوگرافی ژلی الکتروفورز))

*((کروماتوگرافی جذب سطحی))

*((کروماتوگرافی کاغذی))

*((کروماتوگرافی لایه نازک))

*((کروماتوگرافی مایع))

*((کروماتوگرافی مایع – جامد))

*((کروماتوگرافی مایع – مایع))

*((کروماتوگرافی گاز – جامد))

*((کروماتوگرافی گازی))

تاریخچه

توجه:

از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..

تفاوت با نگارش: 2

سرویس‌های رشد:

فهرست: