مقدمه
دو کاوشگر ویجر که در سال 1977 به فضا پرتاب شدند با موفقیت مأموریت کاوش
مشتری ٬
زحل٬
سیاره اورانوس و
نپتون را تا انتهای حوزه
سیارات منظومه شمسی انجام دادند. ویجر 1و 2 بسوی مشتری و زحل رفتند و سپس ویجر 2 به تنهایی سفرش را به اورانوس و نپتون ادامه داد. کاوشگرها تصاویر مفصلی از سیارات حلقه‌ها و اقمارشان ارسال نمودند و قمرها و حلقه‌های تازه‌ای در هر سیاره کشف کردند. سفر پیچیده ویجر 2 تنها به این علت امکان پذیر شد که به هنگام پرتاب تمام سیارات گازی بزرگ به شیوه‌ای منظم شدند که کاوشگر بعد از عبور از هر سیاره در مدار سیاره دیگری قرار می‌گرفت. این منظم شدن سیارات خارجی دیگر تا سال 2155 اتفاق نمی‌افتد، به هنگام ملاقات با هر سیاره
سفینه از جاذبه هر کدام از آن غولهای گازی برای افزایش سرعت و قرار گرفتن در مسیر سیاره بعدی استفاده می‌کرد.
|
|
این کاوشگر بخاطر فاصله‌اش
از خورشید بیشتر از پیل هسته‌ای استفاده
کرد تا صفحه خورشیدی.
|
اطلاعات کلی در مورد کاوشگرها
کاوشگر ویجر 1 در 5 دسامبر سال 1977 میلادی توسط ایالات متحده برای کاوش و بررسی دقیق سیارات گازی مشتری ، زحل و فضای ژرف فراتر از آنها به فضا پرتاب شد. این کاوشگر در تاریخ 5 مارس 1979 به نزدیک ترین فاصله خود نسبت به مشتری رسید و پس از بررسی و ارسال داده‌هایی بسیار ارزشمند و بنیادین از این سیاره به زمین ، بسوی سیاره زحل پیش رفت و پس از گذر از این سیاره در 12 نوامبر 1980 به ورای
منظومه شمسی و فضای بیکران بین ستاره‌ای پیش رفت تا سفر بی پایان خود را ادامه دهد. کاوشگر ویجر 2 در تاریخ 25 آگوست1977(این بار برای کاوش و بررسی دقیق تر تمامی سیارات گازی منظومه شمسی ، مشتری ،زحل ، اورانوس و نپتون) به فضا پرتاب شد و پس از گذر از سیاره مشتری و زحل به ترتیب در تاریخ 9 ژوئیه 1979 و 25 آگوست 1981 خود را به سیاره اورانوس در24 ژانویه 1986 رساند و پس از عبور از سیاره نپتون در 25 آگوست سال 1989 همانند ویجر1 سفر خود را بسوی ژرفای فضا در پیش گرفت.
داده‌های بسیار ارزشمندی که این دو کاوشگر در مأموریت موفقشان ، در اختیار دانشمندان قرار دادند، پایه گذار بخش نوینی از دیتاها و
کاوشهای ما پیرامون سیارات گازی منظومه شمسی بوده است، بطوری که می‌توان این دو کاوشگر را پیشگام این عرصه نوین دانست.
مأموریتها و نتایج کشفیات
کاوشگرها به بررسی دقیق
سیارات گازی ، اقمارشان ،
میدان مغناطیسی و
جاذبه آن ، محاسبه دقیق گرانش و همچنین
حلقه‌های زحل و اورانوس پرداختند. از دیگر ویژگیهای این مأموریت ، کشف تقریبا 24 قمر برای سیارات گازی بود. علاوه بر این دانشمندان به یاری داده‌های ارسالی این دو کاوشگر ، به شواهدی دال بر وجود فعالیتهای آتشفشانی (شبیه ساختارهای زمینی) در دو قمر مشتری ، همچنین آب فشانهای یخی تریتون بزرگترین قمر نپتون پی بردند. همچنین کشف تعداد زیادی از حفره‌های موجود بر روی اقمار سیارات که حاصل برخورد بسیار شدید دنباله‌دارها و شهاب سنگها بود از دیگر اکتشافات این کاوشگرها بود. دانشمندان با در نظر گرفتن دیتاهای ارسالی توسط ویجرها توانستند: جرم و چگالی بیش از 17 قمر را محاسبه نمایند و همچنین ساختارهای بنیادی اجزای تشکیل دهنده جو تیتان ، قمر زحل با جوی بسیار رقیق و اسرار آمیز (تا پیش از مأموریت
فضاپیمای کاسینی و
کاوشگر هویگنس) را تعیین نمایند.
ابزارهای حامل کاوشگرها
این دو کاوشگر همراه خود ابزارهای بسیار دقیق پژوهشی حمل می‌کردند. از جمله این ابزار آلات می‌توان به ابزاری برای اندازه گیری دقیق میدان الکتریکی (میزان توان یا قدرت ، شکل و جهت آن در سیاره ، همچنین
بررسی امواج موجود در پلاسما در میدان الکتریکی (
پلاسما ماده‌ای است که از ذرات باردار پر انرژی اتم مانند
الکترون تشکیل شده است، اما این ذرات خود جزء اتم نیستند) اشاره کرد. علاوه بر موارد ذکر شده 5 ابزار پژوهشی به بررسی و اندازه گیری
امواج فرابنفش ، امواج مرئی ، فرو سرخ و
امواجهای رادیویی (در طول موجهای مختلف) که توسط سیارات ، اقمار و حلقه‌هایشان تولید می‌شد، پرداخت.
کاوشگر ویجر2 علاوه بر ابزار آلاتی مشابه ویجر1 ، لوحی از طلا که در آن فرازهایی از تمدن ما به زبان ریاضی (تمدن) حک شده است، همچنین تصویری از دو انسان (زن و مرد) با چهره‌ای خندان به همراه جایگاه زمین در منظومه شمسی و
کهکشان راه شیری را با خور حمل می‌کند. تا شاید روزی توسط
تمدنی فرا زمینی مورد بازدید قرار گیرد. فرستنده و گیرنده‌های رادیویی و همچنین سایر ابزار آلات پژوهشی این دو کاوشگر تا سال 2000 میلادی به خوبی فعال بود. اما به مراتب با زیاد شدن فاصله آنها با سیاره زمین ، این امواج مدت زمان بسیاری را باید طی کنند تا به زمین برسند، به همین دلیل در طی این فاصله دچار افت کیفیت می‌شوند و به صورت پالسهای بسیار ضعیف در زمین دریافت می‌شوند. دانشمندان تخمین می‌زنند که نزدیکترین فاصله مرز خورشیدی (هلیو پوز) تا خورشید (فضای تحت تأثیر خورشید و فضای بین ستاره‌ای) در حدود 15 میلیارد کیلومتر باشد.
شگفت انگیزترین پدیده سفر کاوشگرها
از شگفت انگیزترین پدیده‌هایی که در طی این سفر اکتشافی اتفاق افتاد، ایجاد اختلال در ارتباط بین کاوشگرها و زمین در هنگام عبور این دو فضاپیما از پشت سیاره‌ها است، به عبارت دیگر این امواج رادیویی (شامل دیتاهایی پیرامون ساختار سیارات) بعد از ارسال توسط کاوشگرها توسط اتمسفر سیارات و برخی از حلقه‌ها بلوکه می‌شد. در محدوده خارجی سیارات
منظومه شمسی نور
خورشید آنقدر ضعیف بود که نمی توانست نیروی کاوشگری های ویجر را تأمین کند در عوض آنها به مولدهای گرمایی رادیو اکتیو برق تولید می کردند علایم رادیویی ویجر 2 از
نپتون آنقدر ضعیف بود که باید آنتن گیرنده زمینی به
تلسکوپ رادیویی مجموعه بسیار بزرگ در نیومکزیکوی آمریکا متصل می شد.
پیش بینی می‌شود کاوشگر ویجر1 تا سال 2015 از منطقه تحت جاذبه خورشید (هلیو پوز) خارج شده و سفر خود را در فضای بین ستاره‌ای ادامه خواهد داد. ویجر 2 نیز در طی سالهای آتی همین مسیر را در پیش خواهد گرفت.
مباحث مرتبط با عنوان
