تاریخچه ی:
ژئومورفولوژی
تفاوت با نگارش: 3
- |
+ | __ژئومورفولوژی Geomorfelogos__
bgcolor=lightyellow>
| | | |
- | | __ما__ |
+ | | __فهرست مقلا ژئوموفولوژی__ |
| | | |
| | | |
| | ((فرسایش دامنهها)) | | | ((فرسایش دامنهها)) |
| | | |
| | | |
| | ((ریزش بهمن)) | | | ((ریزش بهمن)) |
| | | |
| | | |
| | ((زمین لغزش)) | | | ((زمین لغزش)) |
| | | |
| | | |
| | ((خزش)) | | | ((خزش)) |
| | | |
| | | |
| | ((حوضههای رودخانهای)) | | | ((حوضههای رودخانهای)) |
| | | |
| | | |
| | ((اشکال بستر رودخانهها)) | | | ((اشکال بستر رودخانهها)) |
| | | |
| | | |
| | ((آبهای جاری)) | | | ((آبهای جاری)) |
| | | |
| | | |
| | ((اشتگون)) | | | ((اشتگون)) |
| | | |
| | | |
| | ((تراسهای آبرفتی)) | | | ((تراسهای آبرفتی)) |
| | | |
| | | |
- | | ((طبقهبندی ژیومورفولوژیکی سنگهای رسوبی)) |
+ | | ((طبقهبندی ژئومورفولوژیکی سنگهای رسوبی)) |
| | | |
| | | |
| | ((سنگهای آهکی غیر کارستی)) | | | ((سنگهای آهکی غیر کارستی)) |
| | | |
| | | |
| | ((آهکهای کارستی)) | | | ((آهکهای کارستی)) |
| | | |
| | | |
| | ((کانیون)) | | | ((کانیون)) |
| | | |
| | | |
| | ((لاپیه)) | | | ((لاپیه)) |
| | | |
| | | |
| | ((آون)) | | | ((آون)) |
| | | |
| | | |
| | ((دولین)) | | | ((دولین)) |
| | | |
| | | |
| | ((اووالا)) | | | ((اووالا)) |
| | | |
| | | |
| | ((پولیه)) | | | ((پولیه)) |
| | | |
| | | |
| | ((اشکال ناهمواریها در سنگهای متبلور)) | | | ((اشکال ناهمواریها در سنگهای متبلور)) |
| | | |
| | | |
| | ((ناهمواریهای آتشفشانی)) | | | ((ناهمواریهای آتشفشانی)) |
| | | |
| | | |
| | ((ساختمان پوسته زمین)) | | | ((ساختمان پوسته زمین)) |
| | | |
| | | |
| | ((ناهمواریهای حوضههای رسوبی)) | | | ((ناهمواریهای حوضههای رسوبی)) |
| | | |
| | | |
| | ((عوارض چینهای ساده)) | | | ((عوارض چینهای ساده)) |
| | | |
| | | |
| | ((ناهمواری ژورایی)) | | | ((ناهمواری ژورایی)) |
| | | |
| | | |
| | ((ناهمواری معکوس)) | | | ((ناهمواری معکوس)) |
| | | |
| | | |
| | ((ناهمواری آپالاشی)) | | | ((ناهمواری آپالاشی)) |
| | | |
| | | |
| | ((کواستا)) | | | ((کواستا)) |
| | | |
| | | |
| | ((اصول ژیومورفولوژی بنلادها)) | | | ((اصول ژیومورفولوژی بنلادها)) |
| | | |
| | | |
| | ((ناهمواریهای یخچالی)) | | | ((ناهمواریهای یخچالی)) |
| | | |
| | | |
| | ((تغییر شکلهای ناشی از ایزوستازی یخچالی)) | | | ((تغییر شکلهای ناشی از ایزوستازی یخچالی)) |
| | | |
| | | |
| | ((فرسایش در سرزمینهای خشک و نیمهخشک)) | | | ((فرسایش در سرزمینهای خشک و نیمهخشک)) |
| | | |
| | | |
| | ((فرسایش ساحلی)) | | | ((فرسایش ساحلی)) |
| | | |
| | | |
| | ((انواع سواحل)) | | | ((انواع سواحل)) |
| | | |
| | | |
| | ((اشکال سواحل)) | | | ((اشکال سواحل)) |
| | | |
| | | |
- | | |
+ | | ((ناهمواریهای زمین)) |
| | | |
| | | |
- | | |
+ | | ((مقایسه سیستماتیک اشکال ناهمواریها)) |
| | | |
| | | |
- | | |
+ | | ((ژئومورفولوژی کاربردی)) |
((ژئومورفولوژی دینامیکی)) |
((ژئومورفولوژی ساختمانی)) |
((قلمرو ژئومورفولوژی)) | /tr>
((ژئومورفولوژی فرسایشی)) |
| | | |
| | | |
| | | | | |
| | | |
| | | |
| | | | | |
| | | |
| | | |
| | | | | |
| | | |
| | | |
| | | | | |
| | | |
| | | |
| | | | | |
| | | |
| | | |
| | | | | |
| | | |
| | | |
| | | | | |
| | | |
| + | |
| + | | |
| + | |
| | | | | |
| !ریشه لغوی | | !ریشه لغوی |
- | ژئومورفولوژی علم شناسایی اشکال ناهمواریهای زمین است ، این واژه از زبان یونانی گرفته شده و از سه جز Geo به معنی ((زمین)) ، Morphe به معنی شکل و Logos به معنی شناسایی ترکیب یافته است. |
+ | ژئومورفولوژی علم شناسایی اشکال ((ناهمواریهای زمین)) است ، این واژه از زبان یونانی گرفته شده و از سه جز Geo به معنی ((زمین)) ، Morphe به معنی شکل و Logos به معنی شناسایی ترکیب یافته است. |
| !دید کلی | | !دید کلی |
- | *ژئومورفولوژی جدید بیشتر مبتنی بر ((مقایسه سیستماتیک اشکال ناهمواریها)) و نهشتههایی است که موجب تعیین سن آنها میگردد و همچنین تعیین اشکال اولیه و اصلی ناهمواریها و بالاخره شناسایی فرآیندها و محیط موورفوکلیماتیک هنگامی که ناهمواریها را بوجود آوردهاند، مورد توجه میباشد. |
+ | ژئومورفولوژی جدید بیشتر مبتنی بر مقایسه سیستماتیک اشکال ناهمواریها و نهشتههایی است که موجب تعیین سن آنها میگردد و همچنین تعیین اشکال اولیه و اصلی ناهمواریها و بالاخره شناسایی فرآیندها و محیط موورفوکلیماتیک هنگامی که ناهمواریها را بوجود آوردهاند، مورد توجه میباشد.
همچنین ژئومورفولوژی از مطالعات آماری برای بررسی اشکال ناهمواریها بهره میگیرد و سعی دارد در تحول ناهمواریهای زمین علیرغم پیچیده بودن مساله دینامیک طبیعت ، سهم فرآیندهای مختلف ناشی از آب و هوا و پوشش گیاهی و ماهیت سنگها و ساخت زمین و تغییر شکلهای تکتونیکی و میراث مراحل اولیه تکامل را از نظر دور ندارد. |
- | *همچنین ژئومورفولوژی از مطالعات آماری برای بررسی اشکال ناهمواریها بهره میگیرد و سعی دارد در تحول ناهمواریهای زمین علیرغم پیچیده بودن مساله ((دینامیک طبیعت)) ، سهم فرآیندهای مختلف ناشی از ((آب و هوا)) و پوشش گیاهی و ماهیت سنگها و ساخت زمین و تغییر شکلهای تکتونیکی و میراث مراحل اولیه تکامل را از نظر دور ندارد. |
+ | {img src=img/daneshnameh_up/9/95/ATL19.JPG} |
| !تاریخچه | | !تاریخچه |
- | *این علم از دیرباز به وسیله جغرافی دانان یونانی بیآنکه عنوان مشخصی داشته باشد شناخته شده بود و بعدها در ((دوره رنسانس)) ، ((لئوناردو داوینچی)) و ((برنارد پالیسی)) در گسترش آن پیش قدم شدند. لئورناردو واوینچی در یادداشتهای خود از روابط مهمی که بین ابعاد درهها و رودخانهها وجود دارد سخن میگوید و در قرن نوزدهم ژئومورفولوژی یکی از شاخههای سیستماتیک علوم مربوط به زمین میگردد. !سیرتحولی و رشد *((کاربرد ژئومورفولوژی)) در اوایل قرن 19 به وسیله ((مهندسین هیدرولیک)) که مامور ایجاد کانالهای آبی و تنسیق رودخانهها بودند، مورد توجه قرار گرفت و ژئومورفولوژی دینامیک نیز در تنظیم طرحهای ایمنی و حفاظت راهها مورد توجه مهندسین عمران ناحیهای واقع شد، از جمله مهندس سورل در سال 1872 تئوری جدیدی در مورد چگونگی تحول و تکامل و ((دگرگونی رودخانهها)) ارائه داد. و ((مهندس دوس)) آب شناسی معروف در سال 1841 مفهوم نیمرخ متعادل رودخانهها را بیان داشت. |
+ | این علم از دیرباز به وسیله جغرافی دانان یونانی بیآنکه عنوان مشخصی داشته باشد شناخته شده بود و بعدها در دوره رنسانس ، لئوناردو داوینچی و برنارد پالیسی در گسترش آن پیش قدم شدند. لئورناردو واوینچی در یادداشتهای خود از روابط مهمی که بین ابعاد درهها و رودخانهها وجود دارد سخن میگوید و در قرن نوزدهم ژئومورفولوژی یکی از شاخههای سیستماتیک علوم مربوط به زمین میگردد. !سیر تحولی و رشد *کاربرد ژئومورفولوژی در اوایل قرن 19 بوسیله مهندسین هیدرولیک که مامور ایجاد کانالهای آبی و تنسیق رودخانهها بودند، مورد توجه قرار گرفت و ژئومورفولوژی دینامیکی نیز در تنظیم طرحهای ایمنی و حفاظت راهها مورد توجه مهندسین عمران ناحیهای واقع شد، از جمله مهندس سورل در سال 1872 تئوری جدیدی در مورد چگونگی تحول و تکامل و دگرگونی ((رودخانه|رودخانهها)) ارائه داد. و مهندس دوس آب شناس معروف در سال 1841 مفهوم نیمرخ متعادل رودخانهها را بیان داشت.
*جنگل انان نیز به نوبه خود دریافتند که در جهت مبارزه علیه ((فرسایش)) خاک به وسیله سیلابها میتوان از علم ژئومورفولوژی کمک گرفت و به همین منظور در قرن نوزدهم درخت کاری حوضههای سیلابی متداول گردید.
|
- | *نگل بانان نیز به نوبه خود دریاتند ه در هت مباره یه فرسایش اک به ویه سیلابا میتوان ا لم ژئومورفولوژی کمک گرت و ه همین منور در رن نودهم درخت کری وههای یابی متداول گری. |
+ |
{img src=img/daneshnameh_up/7/7e/10022.JPG}
|
|
|
*پژوههای علمی ژئومورفولوژی از اواخر قرن 18 آغاز ردیه بود و سوسور اهل ژنو ضمن بررسی یخچالها و اشکال نهشتههای یخچالی دریافته بود که گسترش ((یخچال طبیعی|یخچالها)) در گذشته فوق العاده بیشتر از عصر حاضر بوده است : مطالعات نامبرده درقرن 19 به وسیله یک سوئیسی دیگر به نام آگاسیز دنبال شد.
*زمین شناسان نیز به نوبه خود در جهت تعیین ((تاریخ زین شناسی)) ، تحول ناهمواریها را مورد توجه قرار دادهاند. نانچه در واخر قرن 18 هوتون مبتکر این رو بوده و حیقات نامبرده چند سال بعد به وسیلهپلیفر و جیکی و لئیل تعقیب شده است. در اواسط قرن 19 زمین شناسان نگلیسی اولین کسانی بودن که مفهوم پیایش دشتگن را بیان داشتهاند.
/>*در کشور فرانسه ژنرال دولانوئه و مارژری که اولی توپوگراف و دیگری زمین شناس بد، اشکال کلاسیک ناهمواری ژورای را با توجه به ساختهای چین خورده آن بررسی کردهان و ر سال 1888 کتال جالبی تحت عنوان مقدمهای بر ژئومورفولوژی به چاپ رسانیدهاند.
*در اتازونی ، کشف قسمتهای نیمه خشک غرب به پوول اجازه داد ه ضمن بازبینی زمینی کیفیت تخریب روخانهای را در کایون کلرادو تجزیه و حلیل کند، و همچنین ژیلبرت در این زمینه مکانیزم آبهای جاری را تعیین کرده و ماک جی نی نقش آبهای جاری سفرهای شکل را بررسی نموده است.
*این قبیل بررسیها بعدا به وسیله ویلیام موریس دایس تئوریسین معروف تکمیل گردیده و نامبرده تئوی معروف سیکل فرسایش را پیشنهاد میکند و با ارائه این تئوری ، ژئومورفولوژی وارد مرحله جدیدی میشود و داویس شخصیت علمی جهانی پیدا میکن. !قلمرو ژئومورفولوژی />__ر مطالعه ناهموریهای پوسته جامد زمین میتوان سه ناحیه ه شرح زیر تشخیص داد:__
*زینهایی که در آب فرو رفتهاند (اعماق دریاها و دریاچهها). *زمین هایی که خارج از آب هستند یعنی ((خشکیها)). *ناحیه تلاقی این دو یعنی ((ساحل)) ه خو قلمرو ویژهی ست. |
- | *پژوهشهای علمی ژئومورفولوژی از اواخر قرن 18 آغاز گردیده بود و ((سوسور)) اهل ((ژنو)) ضمن بررسی یخچالها و اشکال نهشتههای یخچالی دریافته بود که ((گسترش یخچالها)) در گذشته فوق العاده بیشتر از عصر حاضر بوده است : مطالعات نامبرده درقرن 19 به وسیله یک سوئیسی دیگر به نام ((آگاسیز)) دنبال شد. /> *زمین شناسان نیز به نوبه خود در جهت تعیین ((تاریخ زمین شناسی)) ، تحول ناهمواریها را مورد توجه قرار دادهاند. چنانچه در اواخر قرن 18 هوتون مبتکر این روش بوده و تحقیقات نامبرده چند سال بعد به وسیله ((پلیفر)) و ((جیکی)) و ((لئیل)) تعقیب شده است. در اواسط قرن 19 زمین شناسان انگلیسی اولین کسانی بودن که مفهوم ((پیدایش دشتگون)) را بیان داشتهاند.<br /> *در کشور فرانسه ((ژنرال دولانوئه)) و ((مارژری)) که اولی ((توپوگراف)) و دیگری زمین شناس بود، اشکال کلاسیک ((ناهمواری ژورایی)) را با توجه به ساختهای چین خورده آن بررسی کردهاند و در سال 1888 کتال جالبی تحت عنوان ((مقدمه بر ژئومورفولوژی)) به چاپ رسانیدهاند.<br /> *در اتازونی ، کشف قسمتهای نیمه خشک غرب به پوول اجازه داد که ضمن بازبینی زمینی کیفیت تخریب رودخانهای را در کانیون کلرادو تجزیه و تحلیل کند، و همچنین ژیلبرت در این زمینه مکانیزم آبهای جاری را تعیین کرده و ماک جی نیز نقش آبهای جاری سفرهای شکل را بررسی نموده است. <br />*این قبیل بررسیها بعدا به وسیله ((ویلیام موریس داویس)) تئوریسین معروف تکمیل گردیده و نامبرده تئوری معروف سیکل فرسایش را پیشنهاد میکند و با ارائه این تئوری ، ژئومورفولوژی وارد مرحله جدیدی میشود و داویس شخصیت علمی جهانی پیدا میکند. !((قلمرو ژئومورفولوژی))<br />*د رمطالعه ناهمواریهای پوسته جامد زمین میتوان سه ناحیه به شرح زیر تشخیص داد: **زمینهایی که در آب فرو رفتهاند (اعماق دریاها و دریاچهها)<br />**زمین هایی که خارج از آب هستند یعنی ((خشکیها))<br />**ناحیه تلاقی این دو یعنی ((ساحل)) که خود قلمرو ویژهای است. |
+ | <table dir align=left> <tr> <td> {img src=img/daneshnameh_up/d/d3/geomorphology.JPG} <td> <tr> table> |
| !انواع ژئومورفولوژی | | !انواع ژئومورفولوژی |
- | *__((ژئومورفولوژی ساختمانی)) :__ ژئومورفولوژی ساختمانی از ماهیت سنگها و طرز قرار گرفتن آنها و پدیدههایی که از عمل تکتونیک (مانند خمیده گیهای طبقات ، شکستگیها ، ((چینها)) و...) حاصل میشود ، بحث میکند که میتوان گفت قسمت عمده شکل گیریهای پوسته زمین به وسیله این علم شناخته میشوند. /> *__((ژئومورفولوژی فرسایشی)) :__ گروه دیگر مانند ((آبهای جاری)) ، ((باد)) ، ((یخچالها)) که موجب کنده کاری ناهمواریها گشته و کم و بیش موجب تخریب و از بین رفتن آنها میگردند، مطالعه این گونه عوامل ، ژئومورفولوژی فرسایشی را تشکیل میدهد که گاهی به آن با کمی تفاوت در معنی عبارت ژئومورفولوژی دورهای اطلاق میشود |
+ | *__ژئومورفولوژی ساختمانی :__ ژئومورفولوژی ساختمانی از ماهیت سنگها و طرز قرار گرفتن آنها و پدیدههایی که از عمل تکتونیک (مانند خمیده گیهای طبقات ، شکستگیها ، ((چینها)) و...) حاصل میشود ، بحث میکند که میتوان گفت قسمت عمده شکل گیریهای ((پوسته زمین)) به وسیله این علم شناخته میشوند. > > *__ژئومورفولوژی فرسایشی :__ گروه دیگر مانند آبهای جاری ، ((باد)) ، یخچالها که موجب کنده کاری ناهمواریها گشته و کم و بیش موجب تخریب و از بین رفتن آنها میگردند، مطالعه این گونه عوامل ، ژئومورفولوژی فرسایشی را تشکیل میدهد که گاهی به آن با کمی تفاوت در معنی عبارت ژئومورفولوژی دورهای اطلاق میشود |
| !ارتباط ژئومورفولوژی با سایر علوم | | !ارتباط ژئومورفولوژی با سایر علوم |
- | بین ژئومورفولوژی و سایر علوم ازجمله ((خاک شناسی)) ، ((آب شناسی|هیدرولوژی)) و ((اکولوژی)) و ((آب و هوا شناسایی)) روابط بسیار نزدیک وجود دارد. زیرا عوامل این قبیل علوم بیشتر در ((سطح زمین)) موثرند. بعلاوه مطالعات ژئومورفولوژی یک ناحیه با دانستن اطلاعات حاصله از علوم ذکر شده آسانتر میگردد. !مباحث مرتبط با عنوان *((دگرگونی رودخانهها)) *((دینامیک طبیعت)) *((زمین)) *((ژئومورفولوژی ساختمانی)) *((ژئومورفولوژی فرسایشی)) *((قلمرو ژئومورفولوژی)) *((مقایسه سیستماتیک اشکال ناهمواریها)) |
+ | بین ژئومورفولوژی و سایر علوم ازجمله ((مکانیک خاک|خاک شناسی)) ، ((آب شناسی|هیدرولوژی)) و ((اکولوژی)) و ((آب و هوا شناسایی)) روابط بسیار نزدیک وجود دارد. زیرا عوامل این قبیل علوم بیشتر در سطح زمین موثرند. به علاوه مطالعات ژئومورفولوژی یک ناحیه با دانستن اطلاعات حاصله از علوم ذکر شده آسانتر میگردد.
|