V{maketoc}


! چگونگی شکل گیری پرتوهای کاتدی:

{picture=partokatodi.jpg}

وقتی که مقدار گاز داخل لوله ((تخلیه الکتریکی)) کاهش می یابد، فضای تاریک کاتد بیشتر و ستون مثبت کوتاهتر و روشنایی آن کمتر می شود. با کاهش بیشتر فشار تابانی باز هم ضعیفتر می شود و ((شیشه)) لوله در مجاورت کاتد شروع به تابانی مختصری می کند. وقتی که فشار تا mmHg 0.001 افت کند، تابانی گاز عملا متوقف می شود، درحالی که تمام سطح شیشه لوله ((نور)) درخشانی (معمولا سبز) گسیل می دارد. اگر هوا باز هم با ((پمپ تخلیه)) بیشتر خارج شود، تابانی شیشه سبز ضعیف تر می شود. با شروع فشار از 0.00001 تا 0.0001 میلیمتر جیوه این تابانی به کلی محو می شود، و تخلیه خاتمه می پذ یرد.

! تابانی سبز شیشه را چگو نه می توان توضیح داد؟

اگر به ((آند)) لوله تخلیه گاز ، شکل معینی داده شود، تصویر ((سایه)) آند بر شیشه ظاهر می شود به ترتیبی که گویی کاتد ((چشمه نوری)) کوچکی است. در نتیجه ، تابانی شیشه به دلیل تولید ((نور)) از پرتوهای گسیل شده از ((کاتد)) است. آنها از صفحه فلزی آند نمی گذرند، و تصویر سایه آن بر ((شیشه)) تشکیل می شود. این پرتوها ، پرتوهای کاتدی نا میده شده اند.

! ((آشکار سازی پرتوی کاتدی|ظهور و آشکار سازی پرتوهای کاتدی)) :

پرتوهای کاتدی نه فقط شیشه بلکه اجسام دیگر را نیز به تابانی وا می دار ند.اجسام مختلف نوری با رنگ ها مختلف گسیل می دارند، مثلا ((گچ)) تابانی قرمز رنگ و ((سولفید روی)) نور سبز روشن ایجاد می کنند و نظایر آن. این تابانی را ، مثلا با قرار دادن تکه هایی از اجسام معد نی مختلف در بین کاتد و آند ((لامپ تخلیه گازی)) می توان مشاهده کرد . بنابرین اگر چه پرتوهای کاتدی نامر ئی اند، می توان از تابانی اجسامی که با آنها بمباران شد ه اند وجودشان را به سهولت آشکار کرد.

با پوشش سطح اجسام با اجسامی که بر اثر پرتو های کاتدی تابان می شوند، ((پرده لیان|پرده های لیان)) به دست می آید ( لیان Lumines Cent را از کلمه یونانی Lumen به معنی " ((نور)) " گرفته اند )، که برای مشاهده پرتو های کاتدی مناسب هستند. چنین صفحه ای در امتداد لوله در زاویه کوچکی نسبت به محور آن، می توان امتداد پرتوهای کاتدی را در لوله به آسانی رد یابی کرد. برای سهولت مشاهده، دریچهای با شکاف دراز جلوی پرده قرار می دهند. این دریچه بخشی از باریکه کاتدی را قطع می کند، و رد روشن باریکی بر ((پرده لیان)) باقی می گذارد.

! مباحث مرتبط با عنوان:

*((آشکار سازی پرتوی کاتدی))
*((اشعه ایکس))
*((پرده لیان))
*((پمپ تخلیه))
*((تخلیه الکتریکی))
*((چشمه نوری))
*((جنس پرتو کاتدی))
*((کاتد))
*((لامپ اشعه ایکس))
*((لامپ پرتو کاتدی))
*((لامپ تخلیه گازی))