تاریخچه ی:
ویروس
!اطلاعات اولیه
ویروسها یکی از کوچکترین عوامل بیماریهای عفونیاند که اندازه آنها بین 300-20 نانومتر است. به عنوان ژنوم یا کور یک ((اسید نوکلوئیک)) در قسمت داخلی دارند و اطرافشان را پوششی پروتئینی به نام __کپسید__ احاطه کرده است. در بعضی از ویروسها به غیر از پروتئین ، یک لایه حاوی ((چربی)) وجود دارد به نام Envelop. ویروسها ((انگل|انگل مطلق)) (اجباری) درون سلولیاند. که این خصوصیت مهمترین فرق ویروسها با بقیه ((میکرو ارگانیسم)) هاست.
در مطالعه سیر تکاملی ویروس در طبیعت این سوال پیش میآید که آیا اول ویروس بوجود آمده و بعد ((سلول|سلول طبیعی)) و یا برعکس که جز جنبه دوم بیشتر قابل قبول است.
!شکل ویروسها
کلیه ویروسها در طبیعت به دو شکا هستند. ویروسهایی که فقط از اسید نوکلوئیک و کپسید تشکیل یافتهاند Naked. ویروسهایی که علاوه بر نوکلوئیک و کپسید پوشش چربی نیز دارند به نام Enveloped.
!!ویروسهای ناقص Defctive Virus
ویروسهای ناقص یا نارس از نظر عملکرد ویروسهایی هستند که از نوکلوئیک اسید و ((پروتئین)) تشکیل شدهاند ولی بدون ویروس کمکی توان تکثیر ندارند. که به این ویروس کمکی Helper ویروس گفته میشود. ویروسهای ناقص در ساختمان ژنتیکی خود نقصی دارند و در خلال ((تکثیر ویروسی|تکثیر)) در داخل سلول بوجود میآیند و چون این ویروسها میتوانند تکثیر ویروسهای معمولی را مختل کنند تصور میشود که این ویروسها با تکثیر زیاد خود از تکثیر ویروسهای معمولی جلوگیری میکنند پس در بهبود ((بیماری)) نقش دارند.
!!ویریون
به یک ذره ویروسی که توان آلوده کردن ((سلول)) را دارد گفته میشود. به ورود ویروس به داخل ((عفونت و تکثیر ویروسی|سلول عفونت)) یا آلودگی سلول گفته میشود که میتواند علائم بالینی داشته باشد یا نه.
!!سودوویریون
پارتیکولها یا ذرات ویروسیاند که به جای ژنوم ویروس تکهای از ژنوم سلول میزبان به آن وارد شده است.
!!ویروتید
از یک مولکول منفرد و حلقوی RNA تشکیل شده که معمولا پاتوژن گیاهاناند و فاقد کپسیرو پوششاند.
!!ویروسوئید
با وجود یک ویروس کمکی میتوانند کپسید پروتئینی داشته باشند و در ((گیاهان)) از گیاهی به گیاه دیگر منتقل شوند.
!!پریون Prion
فقط از پروتئین تشکیل شده و ((اسید نوکلوئیک)) ندارند (تکثیر ندارند) و در ارتباط هستند با برخی ((بیماری عفونی|بیماریهای عفونی)) به نام Slow Virus (مثل ((جنون گاوی))).
!شکل شماتیک ویروس
ساختمان یک ویروس از داخل به خارج عبارت است از:
!!اسید نوکلوئیک (NA)
اسید نوکلوئیک ویروسها به عنوان ژنوم یا کدر در قسمت داخلی ویروسها قرار دارند و کلیه ((مهندسی ژنتیک|اطلاعات ژنتیکی)) مربوط به تکثیر و بیماریزایی ویروسها و سرطانزایی و ... به صورت رمز در اسید نوکلوئیک کد شده است. این اسید نوکلوئیک یا فقط DNA و یا فقط RNA است که این دو در یک ویروس همزمان دیده نمیشوند. که اسید نوکلوئیک به صورت دو رشتهای یا تک رشتهای دیده میشود.
!!کپسید
((کپسید)) پوششی است پروتئینی که اسید نوکلوئیک را احاطه میکند. و آنها را در مقابل نوکلئاز حفظ میکند. کپسید شکل ویروس را تعیین میکند. کپسید از واحدهای کوچکتری به نام کپسومر ساخته شده است. کپسید خاصیت ((آنتیژن|آنتیژنتیکی)) دارد و وقتی در داخل میزبان قرار میگیرد. آنتی کور بر علیه آن ایجاد میشود. به مجموعه ~~green:نوکلوئیک اسید + کپسید = نوکلئوکپسید~~ گفته میشود. در بعضی از ویروسها عنوان پوشش پروتئینی پوشش حاوی لیپید در اطراف خود دارند که به آنها Enveliped یا لفاف گویند. که جنس آن از ((غشای سلولی|غشای سلول)) میزبان میباشد.
با این تفاوت که آنتیژنهای به نام پیلومر به آن اضافه شده است. که در هر ویروس جنسش فرق میکند. در نتیجه نیز متفاوت خواهد بود. در بعضی از ویروسها آنزیم وجود دارد ولی در بعضی وجود ندارد. اسید نوکلوئیک و کپسید جزو اجزای اصلیاند ولی آنزیم شد. به آنزیم ویروسها پلی مراز گفته میشود که در ویروسهای DNA دار DNA Polimease و در ویروسهای RNA دار به آن، RNA Poly Merase و در ویروسهای سرطانزا به آن Trannscriptase معکوس گفته میشود. فاصله خالی بین ((لفاف)) و کپسید را پروتئین M پر میکند.
!ویژگیهای کلی ویروسها
#پارازیت مطلق داخل سلولیاند و ((سلول انسانی)) ، ((سلول حیوانی|حیوانی)) ، ((سلول گیاهی|گیاهی)) ، ((باکتری)) و ... را مورد عفونت قرار میدهند.
#ویروسها منحصرا در سیستمهای زنده مثل ((تخم لقاح)) شده و کشت سلولی تکثیر مییابند.
#فقط یک نوع اسید نوکلوئیک دارند به استثنای ((ویروس سرطانزا|ویروسهای سرطانزا)) که در یک مرحله هر دو را میتوانند داشته باشند.
#در هیچ ویروسی سیستم انرژیزایی شامل ((میتوکندری)) و ((ریبوزوم)) وجود ندارد. که علت وابستگی مطلق ویروس به سلول زنده همین است و به همین دلیل در مورد ویروس کلمه زنده و مرده به کار نمیرود. بلکه فعال و یا غیر فعال گفته میشود.
#هیچ کدام از ((آنتیبیوتیک|آنتی بیوتیکها)) روی ویروس اثر نمیکنند. بر خلاف باکتری و ((قارچ))
#ویروسها برخلاف بقیه ((میکروارگانیسم|میکروارگانیسمها)) از سادهای به نام ((اینترفرون)) متاثر میشوند. تاثیر اینترفرون و آنتی بیوتیک عکس همند.
#عمل ((تکثیر ویروس|تکثیر ویروسها)) با پلیکاسیون (نسخه برداری) است.
#کوچکی اندازه ویروسها (300 -20 نانومتر) ولی ویروسهای جدید بزرگتری نیز کشف شده است.
#حساسیت فوقالعاده ویروسها به درجه حرارت در محیط خارج سلول. ویروس در 37 در داخل سلول به خوبی زنده میماند ولی در بیرون سلول در عرض چند ثانیه در این دما ویروس غیر فعال میشود و نابود میگردد.
#مقاوم بودن ویروسها به درجه حرارت پایین (70- تا 192- )
!مقایسه ویروسها با سلولهای یوکاریوتیک
||__خوصیات__|__ویروس __|__((سلول))__
((اسید نوکلوئیک))| یا DNA یا RNA|DNA و RNA
((پروتئین))|وجود دارد ولی خیلی کم|خیلی زیاد وجود دارد.
((غشای پروتئینی))|به لفاف در بعضی ویروسها وجود دارد.|در کلیه سلولها وجود دارد.
((ریبوزوم))|وجود ندارد.|همیشه وجود دارد.
((میتوکندری))|وجود ندارد.|وجود دارد.
((آنزیم))|یا وجود ندارد یا خیلی کم و جزئی وجود دارد.|به مقدار زیاد
((میتوز))|وجود ندارد.|وجود دارد.
||
*در حالت کلی ویروسها ریبوزوم ندارند ولی در بعضی ویروسها مثل خانواده RNA ویروسها استثانا ریبوزوم دیده میشود که از میزبان به داخل ویروس رفته ولی هیچ عمل و کاربردی ندارد.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((آمینو اسید))
*((آنزیم))
*((اسید نوکلوئیک))
*((انگل))
*((باکتری))
*((بیماری عفونی))
*((تکثیر ویروس))
*((ریبوزوم))
*((سلول انسانی))
*((سلول حیوانی))
*((عفونت و تکثیر ویروسی))
*((غشای پروتئینی))
*((غشای سلولی))
*((کپسید))
*((میتوز))
*((میتوکندری))
*((میکرو ارگانیسم))
*((ویروس سرطانزا))