: ویروسهای جانوری

{DYNAMICMENU()}

__واژه‌نامه__

*((واژگان ویروس شناسی))

*((واژگان میکروبیولوژی))

*((واژگان باکتری شناسی))

*((واژگان سم شناسی))

__مقالات مرتبط__

*((اصطلاحات رایج در ویروس شناسی))

*((ریخت شناسی ویروسها))

*((مورفولوژی ویروس))

__کتابهای مرتبط__

*((کتابهای ویروس شناسی))

__سایتهای مرتبط__

*سایتهای داخلی

**[http://e.1asphost.com/foolad/forum_topics.asp?FID=3|آموزش میکروبیولوژی و ویروس شناسی]

**[http://microbes.blogfa.com/cat-2.aspx|خانه میکروبیولوژی]

**[http://www.pasteur.ac.ir/ICT/P_index.html|کتابخانه انستیتو پاستور ایران]

*سایتهای خارجی

**[http://www.virology.net|چگونه ویروسها را طبقه بندی کنیم.]

**[http://en.wikipedia.org/wiki/Virology|ویکی پدیا]

**[http://www.virology.org/|ویروس شناسی]

**[http://www.lgcpromochem-atcc.com/common/catalog/animalVirology/animalVirologyIndex.cfm|طبقه بندی ویروسهای جانوری]

**[http://hsc.usf.edu/nocms/medicine/medmicro/virology/page.htm|ویروس شناسی پزشکی]

__گالری تصویر__

body=

|~|

{DYNAMICMENU}

||ویروسهای جانوری ویروسهایی هستند که در جانوران تولید بیماری می‌کنند و در بیشتر موارد بر روی ((باکتری|باکتریها)) و ((گیاهان)) بی‌تاثیر هستند.||

!اطلاعات اولیه

((ویروس)) از انواع مختلف جانوران از تک یاختگان تا انسان ، جدا شده است. میزبان مهم ویروسها در ((بی ‌مهرگان)) ، ((بندپایان)) هستند، خصوصا ((بندپایان مضر برای انسان|کنه‌ها)) و ((حشرات)). پاره‌ای از ویروسها در عین حال که در حشرات تکثیر می‌یابند، می‌توانند در گیاه یا در جانور مولد بیماری باشند، ولی برای خود حشرات بیماریزا محسوب نمی‌شوند. نظر به اینکه حشرات ناقل بسیاری از ویروسها هستند، از اهمیت اقتصادی خاصی برخوردار هستند.

ویروسها در اکثر ((مهره‌داران)) فعالیت دارند و در ماهیها ، دوزیستان و پرندگان و پستانداران بیماریهایی ایجاد می‌کنند که گاهی علایم آنها به شکل تومور نمایان می‌شود. ویروسها در انسان نیز بیماریهای گوناگونی مانند ((اوریون)) ، ((سرخک)) ، ((پولیومیلیت)) ، ((تب زرد)) ، ((آبله)) ، ((آنفلوآنزا)) ، ((آبله مرغان)) و ... ایجاد می‌کنند.




-	{img src=http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/show_image.php?id=18566}	+	{img src=img/daneshnameh_up/1/14/virus.3.jpg}

!رابطه ویروسهای جانوری با یاخته‌های میزبان

در سالهای اخیر به علت استفاده از کشت بافت ، جانوران آزمایشگاهی و جنین مرغ برای پرورش ویروسها مطالعه در مورد ویروسهای جانوری به میزان قابل ملاحظه‌ای توسعه یافته است. مطالعات انجام شده نشان داده‌اند که در مواردی مانند ((تبخال)) می‌توان ویروس مولد را از یاخته‌های میزبان آلوده در زمان معینی جدا کرد، در صورتی که در مورد بعضی بیماریها ، مانند پولیو میلیت به علت اینکه ویروس پس از ایجاد آلودگی از بین می‌رود، این عمل امکان‌پذیر نیست. پس از ابداع روش ((کشت ویروسها|کشت یاخته‌ای)) ، مطالعه در مورد ارتباط بین ویروسهای جانوری با میزبانشان نیز کم و بیش گسترش یافت. بطور کلی ، اثر ویروس بر یاخته میزبان به یکی از دو طریق زیر است:

*تغییر شکل و مرگ ناگهانی یاخته میزبان.

*اثری که شبیه به حالت اول است، ولی کندتر و دیرتر ظاهر می‌شود. علت تاخیر در ظهور علائم اصلی توسط ویروسهای گروه دوم مربوط به طولانی بودن دوره زندگی ویروس است.یاخته‌های جانوری ((دیواره سلول گیاهی|دیواره یاخته‌ای)) ندارند، ((غشای سلولی|غشای سیتوپلاسمی)) آنها قابل ارتجاع بوده، از غشای واحد تشکیل شده است. بنابراین در یاخته‌های جانوری ، غشای سیتوپلاسمی تنها راه ورود ویروسهاست.

!رشد ویروسهای جانوری در شرایط آزمایشگاه

برخی از ویروسهای جانوری را می‌توان منحصرا در بدن حیوانات زنده نظیر ((موش)) ، ((خرگوش)) و ((خوکچه هندی)) پرورش داد. اکثر تجربیات مربوط به مطالعه واکنشهای ایمنی نسبت به عفونتهای ویروسی نیز باید در بدن حیوانات آلوده شده انجام گیرد. بطور کلی تلقیح حیوانات برای تشخیص ویروسها در نمونه‌های بالینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دنبال آلوده کردن حیوان با ویروسها ، آنها را باید از نظر پیدایش بیماری مورد بررسی قرار داد، یا حیوان را کشته و از بافتهای آلوده برای بررسی و ارزیابی قدرت بیماریزایی ویروس استفاده نمود.




-	{img src=http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/show_image.php?id=18567}	+	{img src=img/daneshnameh_up/4/4e/virus.2.jpg}

!ازدیاد ویروسهای جانوری

اکثر ویروسهای جانوری پس از ورود به آهستگی شروع به ازدیاد می‌کنند و علایم آلودگی را پس از چند روز یا یک هفته آشکار می‌سازند. تمام ویروسهای واجد DNA از جمله آنهایی که در ((سیتوپلاسم)) ساخته می‌شوند، مانند ((آبله گاوی|ویروس آبله گاوی)) و آنهایی که هسته در ازدیاد آنها سهیم است، مانند ویروس تبخال دوره نهان طولانی دارند.

ویروسهایی که واجد RNA دو رشته‌ای هستند و ((ویروسها و سرطان|ویروسهای سرطانی)) ، نیز دارای دوره نهان طولانی هستند. عامل تب برفکی بعد از 3 ساعت شروع به ازدیاد می‌کند و پس از حدود 6 ساعت کامل می‌شود. ویروسهای بزرگ ممکن است پس از 24 ساعت شروع به ازدیاد کنند. بطور کلی زمان لازم برای ازدیاد ویروسهای جانوری بر حسب نوع ویروس میزبان متفاوت است.

!اثر ویروسهای جانوری بر یاخته‌های میزبان موجود زنده

ویروسها بر حالت فیزیولوژیک و ((ژنتیک)) یاخته‌های میزبان خود اثر می‌گذارند. ویروسها به ((اسید نوکلئیک|نوکلئوتیدها)) ، ((اسید آمینه|اسیدهای آمینه)) و برخی از ((آنزیم‌|آنزیمهای)) یاخته میزبان احتیاج دارند و بنابراین کم شدن مواد غذایی مورد نیاز میزبان از رشد ویروسها نیز می‌کاهد. ویروسها بر یاخته‌های میزبان به طرق مختلف موثرند و اثرات آنها ممکن است به صورت جلوگیری از اعمال زیست شیمیایی یاخته‌های میزبان و مرگ آنها و یا تحریک یاخته‌های میزبان برای تقسیم باشد. در برخی از موارد ویروسها بر یاخته‌های میزبان هیچ‌گونه اثری ندارند. اثر ویروسها بر یاخته‌های میزبان ممکن است نسبت به نوع ویروس در مراحل گوناگون متفاوت باشد.

!تشخیص بیماریهای ویروسی

در ویروس شناسی جدید ، برای تشخیص ویروسهای مولد بیماری در جانوران از روش خاص پیروی می‌کنند. ابتدا از خون ، ادرار ، مدفوع ، ترشحات گلو یا چشم نمونه‌هایی برمی‌دارند و پس از له کردن ، با استفاده از ((آنتی بیوتیک|آنتی بیوتیکهای خاصی)) باکتریهای موجود در آنها را از بین می‌برند. سپس بوسیله صافی یا با استفاده از ((سانتریفوژ)) ویروسها را از باکتریها و اجزا آنها جدا می‌کنند. نمونه‌ها را به محیط کشت اضافه می‌کنند. سپس ویروسها را جدا کرده و آنها را از نظر ((بیوشیمی|زیست شیمیایی)) و سرم شناختی بررسی می‌کنند.




-	{img src=http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/show_image.php?id=18568}	+	{img src=img/daneshnameh_up/2/27/aids_hir1014_01.jpg}

!کنترل بیماریهای ویروسی جانوری

یکی از مسائل مهم علم ویروس شناسی بدست آوردن اطلاعات لازم در مورد بیماریهای ویروسی و مطالعه درباره چگونگی پیشگیری آنهاست. بطور کلی به دو طریق می‌توان بیماریهای ویروسی را تحت کنترل قرار داد.

!!استفاده از واکسن

استفاده از ((واکسن)) نخستین بار توسط __~~green:ادوارد جنر~~__ به سال 1798 در مورد بیماری آبله آغاز شد. به تدریج واکسنهای پیشگیری کننده علیه اغلب بیماریهای ویروسی مانند تب زرد و ((بیماری هاری)) و پولیومیلیت تهیه گردید.

!!استفاده از مواد شیمیایی

اطلاعات زیادی در مورد نحوه عمل مواد دارویی مانند __~~green:پورومایسین~~__ ، __~~green:اکتینومایسین~~__ و __~~green:سیکلوهگزیمید~~__ بر روی سنتز ((اسید نوکلئیک|اسیدهای نوکلئیک)) بدست آمده است. چون سنتز اسیدهای نوکلئیک ویروسها و یاخته‌های میزبان کم و بیش به یک صورت انجام می‌گیرد، لذا استفاده از داروهایی که باعث بروز اختلال در اسیدهای مزبور در ویروسها می‌شوند، برای یاخته میزبان نیز زیان‌آور است.

!ژنتیک ویروسهای جانوری

آنالیز ژنتیکی ، روش مفیدی برای درک ساختمان و فعالیت ژنوم ویروسی ، محصولات آن و نقش آنها در ایجاد عفونت و بیماری است. شناخت تغییرات ((آنتی ژن|آنتی ژنی)) ویروس از لحاظ بالینی دارای اهمیت زیادی است. ویروسهایی که در سطح خود آنتی ژنهای پایداری دارند، مانند ((سرخک|ویروس سرخک)) را می‌توان به کمک واکسیناسیون کنترل کرد، اما سایر ویروسها که آنتی ژنهای متعددی دارند، یا آنتی ژن خود را همواره تغییر می‌دهند، نظیر ویروس آنفلوآنزا را به راحتی نمی‌توان با ((واکسیناسیون)) کنترل کرد. در چنین مواردی به کمک آنالیز ژنتیکی می‌توان واکسنهای موثرتری بر ضد این بیماریهای ویروسی تهیه کرد.

!مباحث مرتبط با عنوان

*((اصطلاحات رایج در ویروس شناسی))

*((باکتریوفاژها))

*((رده بندی ویروسها))

*((ریخت شناسی ویروسها))

*((ساختمان شیمیایی ویروسها))

*((صفات عمومی ویروسها))

*((طبقه بندی ویروسها))

*((ویروس))

*((ویروس ایدز))

*((ویروس شناسی))

*((ویروسهای گیاهی))