هانی بن عروه بن الفضفاض بن عمران مرادی یکی از بزرگان کوفه و رئیس بنی مراد و از یاوران نزدیک امیرمؤمنان بود.
هنگامی که
مسلم بن عقیل از طرف امام حسین به کوفه آمد، هانی به او کمکهای زیادی کرد و خانه اش پناهگاه اصحاب مسلم و محل جمع آوری سپاه شد.
عبیداله بن زیاد به جستجو و تعقیب مسلم بن عقیل پرداخت. وی در خانه هانی بن عروه پنهان شده بود.
ابن زیاد همیشه هانی را بزرگ می داشت و به او احترام می گذاشت. هنگامی که این خبر به او رسید سخت خشمگین شد و هانی را نزد خود خواند و وی را سرزنش کرد. هانی ابتدا انکار و سپس اعتراف کرد؛ اما از تسلیم مسلم به عبیدالله سرباز زد. در نتیجه ابن زیاد وی را دستگیر کرد و با اینکه رئیس قبیله بود، او را بر زمین کشیدند و بردند. اگر یکی از رؤسای قبایل نیز با استبداد و خشونت ابن زیاد مخالفت میکرد، افراد قبیلهاش جرأت حمایت از او را نداشتند.
سرانجام به دستور ابن زیاد هانی بن عروه را به همراه مسلم بن عقیل، روز هشتم ذیحجه سال 60هجری، در دارالاماره کوفه گردن زدند و اجساد اّنان را از بالای بام به زیر انداختند.
خبرشهادت مسلم و هانی در بین راه کوفه در محلی به نام « ذات عرق » به امام حسین علیه السلام رسید؛ در حالی که اّن حضرت همراه خانواده به سوی کوفه در حرکت بود .
منابع:
تاریخ طبری، ج4، ص 273؛ مروج الذهب، ج 3، ص 59؛ الفتوح، ج 5، ص 120؛ اعلام زرکلی، ج 2، ص 51
مراجعه شود به:
یارانی که صحابۀ پیامبر بودند